به نظر می‌رسد توکن های غیرقابل تعویض (NFT) قرار است امسال دنیای ارزهای دیجیتال را منفجر کنند. این دارایی‌های دیجیتال طرفداران زیادی دارند و برخی از آن‌ها به قیمت میلیون‌ها دلار به فروش می‌رسند. برخی از کارشناسان می‌گویند که این دارایی‌ها مانند حباب هستند و ارزشی ندارند، اما برخی دیگر معتقدند که آن‌ها آمده‌اند تا برای همیشه بمانند و دنیای سرمایه‌گذاری را تغییر دهند. اگر می‌خواهید با NFTها آشنا شوید با ما در این مقاله همراه شوید.
در واقع NFT که به‌عنوان توکن غیرقابل تعویض شناخته می‌شود یک دارایی دیجیتالی است که مالکیت اشیاء دنیای واقعی مانند هنر، موسیقی، آیتم‌های درون بازی و ویدیوها را در دنیای مجازی نشان می‌دهد. این دارایی‌ها در دنیای مجازی به‌صورت آنلاین و به‌وسیله ارزهای دیجیتال خریدوفروش می‌شوند. این دارایی‌ها با ارزهای رمزنگاری‌شده و در همان پلتفرمی که هستند کدگذاری می‌شوند.
اگرچه NFTها از سال 2014 به وجود آمدند، اما این روزها شهرت زیادی پیدا کرده‌اند، زیرا در حال تبدیل‌شدن به یک روش محبوب برای خریدوفروش آثار هنری دیجیتال هستند. از نوامبر 2017 تاکنون 174 میلیون دلار برای خرید NFT هزینه شده است. NFT ها کدهای شناسایی منحصربه‌فردی دارند، بنابراین برای هر کالا یک NFT وجود دارد و هیچ NFT تکراری نیست.
عنوان مثال، EVERYDAYS: The First 5000 Days یکی از معروف‌ترین NFT ها است که توسط هنرمند مشهور دیجیتال، مایک وینکلمن، معروف به "بیپل" ایجاد شده است. این اثر هنری ترکیبی از 5 هزار نقاشی است که در کریستیز با مبلغ 69.3 میلیون دلار به فروش رفت و یک رکورد به جای گذاشت. هر کسی می‌تواند این تصاویر را به‌صورت آنلاین و رایگان مشاهده کند. پس چرا مردم حاضرند میلیون‌ها دلار برای چیزی که میتوانند به‌راحتی از آن اسکرین شات بگیرند و یا آن را دانلود کنند هزینه کنند؟
دلیل این موضوع این است که یک NFT به خریدار اجازه می‌دهد که کالای اصلی را داشته باشد. همچنین ان اف تی حاوی احراز هویت داخلی است که به‌عنوان مدرک مالکیت عمل می‌کند. کلکسیونرها برای این «مایه افتخار دیجیتال» ارزش بیشتری نسبت به خود کالا قائل هستند.
کلمه NFT مخفف عبارت non-fungible token به معنی توکن غیرقابل تعویض است. تنها شباهت ان اف تی با ارزهای دیجیتالی مانند بیتکوین و اتریوم در برنامه‌نویسی آن‌ها است. پول فیات مانند دلار و ارزهای دیجیتال «قابل تعویض» هستند، به این معنی که می‌توان آن‌ها را با یکدیگر مبادله یا تعویض کرد. ارزش آن‌ها هم همیشه یکسان است. مثلاً یک دلار همیشه یک دلار است. قابلیت تعویض ارز دیجیتال آن را به ابزاری قابل‌اعتماد برای انجام تراکنش‌ها روی بلاکچین تبدیل می‌کند. شاید ذکر نام ارزهای دیجیتال معروفی مانند بیت کوین و اتریوم شما را به یاد سرمایه گذاری درآن‌ها بی‌اندازد.
نگران این موضوع نباشید. صرافی ایرانی ارز دیجیتال اکسبیتو پلتفرمی امن برای شما کاربران گرامی مهیا کرده است که می توانید تمامی ارزهای دیجیتال مورد نظر خود را در آن معامله (خرید و فروش ارز دیجیتال) کنید. برای انتقال سریع به صفحه خرید ارز دیحیتال می توانید وارد لینک درج شده بر روی کلمات خرید بیت کوین و خرید اتریوم بشوید. لازم به ذکر است که برای خرید و فروش ارز دیجیتال باید در سایت ثبت نام انجام داده باشید و اطلاعات هویتی خود را درج نمایید. اگر تاکنون این کار را انجام نداده اید نگران سختی کار نباشید مقالات آموزشی اکسبیتو راهنمای شما می شوند. میتوانی برای احراز هویت مقاله آموزشی آن را مطالعه نمایید.
اما NFT ها این‌طوری نیستند. هر NFT یک امضای دیجیتال است که امکان مبادله یا برابری NFT ها را با یکدیگر غیرممکن می‌کند. بنابراین آن‌ها غیرقابل تعویض هستند و نمی‌توان آن‌ها را با یکدیگر عوض کرد. یعنی زمانی که شما یک NFT خریداری می‌کنید به نام شما ثبت می‌شود و شما مالک آن خواهید بود. NFT مانند سند عمل می‌کند. مثلاً ان اف تی NBA Top Shot با ان اف تی EVERYDAYS برابر نیست زیرا هر دو NFT هستند و یک شخص خاص مالک آن‌ها است. حتی یک NBA Top Shot لزوماً با یک NBA Top Shot دیگر برابر نیست، چون ممکن است صاحبان آن‌ها یک نفر نباشد.
ان اف تی ها روی یک بلاکچین وجود دارند که یک دفتر کل عمومی توزیع شده است. بلاکچین تراکنش‌ها را ثبت می‌کند. احتمالاً با بلاکچین که ارزهای دیجیتال بر روی آن ایجاد می‌شوند آشنا هستید. به طور خاص، NFT ها معمولاً روی بلاکچین اتریوم ایجاد می‌شوند، اگرچه بلاکچین های دیگر نیز از آن‌ها پشتیبانی می‌کنند. یک NFT، اشیاء دیجیتالی محسوس و نامحسوس را نشان می‌دهد که عبارت‌اند از:
حتی توییت ها (پست های توییتر) هم میتوانند به عنوان ان اف تی به فروش برسند. جک دورسی، یکی از بنیانگذاران توییتر، اولین توییت خود را به عنوان NFT به قیمت بیش از 2.9 میلیون دلار فروخت. NFT ها مانند کالاهای دنیای واقعی هستند، اما به‌جای اینکه فضای شما را اشغال کنند، در دنیای مجازی به نام شما ثبت می‌شوند و ارز آن‌ها هم تغییری نمی‌کند، البته شاید افزایش پیدا کند. NFT ها مالکیت انحصاری دارند، یعنی هر کدامشان به نام یک نفر است. داده‌های منحصربه‌فرد NFT ها تأیید مالکیت آن‌ها و انتقال توکن ها را بین مالکان آسان می‌کند. مالک یا خالق اثر نیز می‌تواند اطلاعات خاصی را در داخل آن NFT ذخیره کند. به‌عنوان‌مثال، هنرمندان میتوانند آثار هنری خود را با گنجاندن امضای خود در یک NFT انحصاری کنند.
فناوری بلاکچین و NFT به هنرمندان و سازندگان محتوا فرصتی منحصربه‌فرد برای کسب درآمد از کالاهایشان ارائه می‌دهد. به‌عنوان‌مثال، هنرمندان دیگر مجبور نیستند برای فروش آثار خود به گالری‌ها یا حراجی‌ها بروند. در عوض آن‌ها میتوانند آثار خود را مستقیماً به‌عنوان NFT به مصرف‌کننده بفروشد. این موضوع باعث افزایش سود آن‌ها می‌شود. علاوه بر این هنرمندان میتوانند حق امتیاز آثار خود را محفوظ نگه دارند تا هر زمان که آثارشان به صاحب جدیدی فروخته شد، درصدی از فروش را دریافت کنند. این یک ویژگی جذاب NFT است، زیرا هنرمندان در حالت عادی پس از اولین فروش آثار خود دیگر در مورد آن اطلاعاتی نخواهند داشت.
هنر تنها روش کسب درآمد با NFT نیست. برندهایی مانند Charmin و Taco Bell هنر NFT با موضوع را به حراج گذاشته‌اند تا برای امور خیریه سرمایه جمع کنند. Nyan Cat، یک GIF متعلق به سال 2011 از یک گربه را در ماه فوریه به قیمت نزدیک به 600 هزار دلار به فروش رساند. NBA Top Shot تا اواخر مارس بیش از 500 میلیون دلار فروش داشت. یک ویدیو از صحنه‌های بازی لبرون جیمز بیش از 200 هزار دلار فروخته شد. حتی افراد مشهوری مانند اسنوپ داگ و لیندسی لوهان در حال استفاده از NFT هستند و خاطرات، آثار هنری و لحظات منحصربه‌فرد خود را به‌عنوان NFT های امنیتی منتشر می‌کنند.
اگر می‌خواهید مجموعه NFT خود را راه‌اندازی کنید، باید با مراحل آن آشنایی داشته باشید. این مراحل در زیر توضیح داده شده است. ابتدا باید یک کیف پول ارز دیجیتال، نرم افزاری یا دیجیتالی تهیه کنید که به شما امکان ذخیره NFT و ارزهای دیجیتال را می‌دهد. بسته به اینکه ارائه‌دهنده NFT شما چه ارزهایی را می‌پذیرد، باید مقداری ارز دیجیتال مانند اتر خریداری کنید. اکنون می‌توانید با استفاده از کارت اعتباری در صرافی‌هایی مانند Coinbase، Kraken، eToro و حتی PayPal و Robinhood و همچنین صرافی ایرانی اکسبیتو ارز دیجیتال بخرید. سپس می‌توانید آن را از صرافی به کیف پول خود منتقل کنید. در هنگام خرید ارز دیجیتال کارمزد آن از حساب شما کسر خواهد شد.
هنگامی‌که کیف پول خود را راه‌اندازی و شارژ کردید، هیچ محدودیتی برای خرید در بازار ارزهای دیجیتال که شامل NFT هم می شوند، نخواهید داشت. برای شارژ کیف پول اکسبیتو می توانید وارد مقاله آموزشی واریز و برداشت ریالی شوید و اگر که نیاز به انتقال دلار به جای ریال دارید می توانید مقاله آموزشی واریز و برداشت کریپتوکارنسی را بخوانید. در حال حاضر بزرگ‌ترین بازارهای NFT عبارت‌اند از:
1. OpenSea.io: این پلتفرم همتا به همتا است و مدعی است که بهترین تأمین‌کننده اقلام و مجموعه‌های دیجیتال کمیاب در حوزه NFT است. برای شروع باید یک حساب کاربری در این سایت ایجاد کنید. بعدازآن می‌توانید لیست NFTهای موجود را ببینید و با فیلتر کردن، NFTهای موردنظر خود را پیدا کنید.
2. Rarible: این پلتفرم هم مشابه OpenSea است. راریبل یک بازار دموکراتیک و متن‌باز است که به هنرمندان اجازه می‌دهد NFT ها را منتشر کرده و بفروشند. این پلتفرم با استفاده از توکن‌های RARI کار می‌کند. یعنی برای خرید NFT در این پلتفرم به توکن RARI نیاز خواهید داشت.
3. Foundation: در اینجا، هنرمندان باید «رأی موافق» یا دعوت‌نامه‌ای از هنرمندان دیگر برای ارسال آثار خود دریافت کنند. برای مثال، کریس تورس، خالق Nyan Cat، این NFT را در پلتفرم Foundation فروخت.
اگرچه این پلتفرم‌ها و سایر آن‌ها میزبان هزاران هنرمند و گردآورنده NFT هستند، اما قبل از خرید حتماً باید تحقیق کنید تا در دام هنرمندان قلابی نیفتید. هنرمندان قلابی آثار دیگر هنرمندان را برای فروش ارائه می‌دهند.
اگر توانایی خرید NFT ها را دارید به این معنی نیست که حتماً باید این دارایی‌ها را خریداری کنید. NFT ها میتوانند خطرناک باشند، زیرا آینده آن‌ها نامشخص است و ما هنوز چیز زیادی در مورد آن‌ها نمی‌دانیم. ازآنجایی‌که NFT ها بسیار جدید هستند و مدت زیادی از ارائه آن‌ها نمی‌گذرد ممکن است ارزش سرمایه‌گذاری مبالغ بالا را نداشته باشد. البته اگر به خرید آن‌ها علاقه‌مند هستید می‌توانید مبالغ کمی را برای خرید آن‌ها در نظر بگیرید.
به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاری در NFT یک تصمیم شخصی است. اگر پول اضافه‌ای دارید می‌توانید NFT خریداری کنید، اما به‌هیچ‌عنوان با پول قرض یا فروش املاک و ... اقدام به خرید NFT نکنید. خرید NFT مانند شرکت در یک مناقصه است، زیرا قیمت آن را خریداران مشخص می‌کنند. هر کس پیشنهاد بیشتری بدهد می‌تواند صاحب یک NFT بشود. همه این موارد به این معنی است که ممکن است یک NFT کمتر از آنچه برای آن هزینه کرده‌اید دوباره به فروش برود. حتی ممکن است برای NFT که خریداری کرده‌اید هیچ مشتری وجود نداشته باشد و روی دستتان بماند! NFT ها همچنین مشمول مالیات می‌شوند.
برای خرید NFT هم مانند هر ارز دیجیتال و یا کالای دیگری باید کاملاً تحقیق کنید. برای خرید این دارایی‌های دیجیتال منطقی فکر کنید و اگر به زندگی‌تان لطمه‌ای وارد نمی‌شود برای خرید آن‌ها تصمیم بگیرید. بهتر است قبل از خرید هر چیزی خطرات احتمالی آن را در نظر بگیرید، زیرا ممکن است تمام سرمایه خود را از دست بدهید.
