فاطمه محمدزاده شهانقی
فاطمه محمدزاده شهانقی
خواندن ۲ دقیقه·۹ ماه پیش

هکسره و دردسرهایش - یکبار برای همیشه یاد بگیر!

شایع ترین مشکل املایی مخصوصا تو فضای مجازی، همین ه کسره هست. بریم که این موضوع رو کامل بررسی کنیم...


ما توی ترکیب های "مضاف و مضاف الیه" یا "موصوف و صفت"، از کسره استفاده می کنیم.

  • مثال: سیبِ قرمز / دوستِ من / آسمانِ آبی
نکته: بعضی کلمات آخرشون ذاتا به "ه" ختم میشه، که وقتی در ترکیب میان، به جای کسره، از "ی" استفاده می کنیم. معمولا هم موقع تایپ "ی" نوشته نمی شه.
  • مثال: دسته ی مبل / شانه ی من / میوه ی خوشمزه / زمونه ی نامرد


حالا وقتی یه جمله کامل میخوایم بگیم که آخرش فعل "است" داره، تو زبان محاوره فعل تبدیل به "ه" میشه.

  • مثال: مادرش مریض است ---> مادرش مریضه.


توجه: بعضی کلمات هم انتهاشون دارای "ه" نیستن ولی برای متمایز کردن، خودمون تهش "ه" می ذاریم (اصطلاحا بهش میگن نشانه ی معرفه).
  • مثال: اون پسره / فلان دختره / مغازه داره
توجه ۲: جملاتی که فعل شون ضمیر سوم شخص مفرد داره، در زبان محاوره ای به "ه" ختم میشن.
  • مثال: دارد می رود ---> داره میره / مادرم می گوید ---> مادرم میگه


راه حل تضمینی برای قاطی نکردن این موارد:

بعد از اون کلمه که شک دارید کسره بذارید یا "ه"،"است" بذارید. آخرشو تبدیل به فعل کنید ببینید معنی میده؟ اگه داد، پس فعله و باید "ه" بذارید (معمولا انتهای جمله این اتفاق میوفته). ولی اگر با "است" آخرش معنی نداد و منتظر شنیدن ادامه ی جمله بودید، یعنی باید کسره بذارید.

  • مثال: حالم خوبِ یا حالم خوبه؟ ---> حالم خوب است، معنی داد. پس دومی درسته. (درواقع فعل ما بود)

قبرِ او یا قبره او؟ ---> قبر است او، معنی نداد! پس اولی درسته. (اینجا مضاف و مضاف الیه داریم و فعلی در کار نیست)

یه راه حل بامزه ای هم که وجود داره، اینه که بعد کلمه، "س" بذارید و در واقع با لهجه اصفهانی بخونید! اگر معنی داد، فعله و باید "ه" بذارید.
  • مثال: حالم خوبه یا حالم خوبِ؟ ---> حالم خوبس، معنی داد! پس فعله و اولی درسته.


نکته: کلمه هایی که ذاتا دارای "ه" در آخرشون هستن، وقتی توی ترکیب یا آخر جمله میان، تشخیصش سخت میشه که اینم با کمی دقت، حل میشه.
  • مثال: مال من یا ماله من؟ ---> اولی به معنای تعلق هست ولی دومی به معنای ابزار بنایی.
  • مثال بیشتر: آفتابه و آفتاب / گردن و گردنه / لب و لبه / دامن و دامنه / دست و دسته


خلاصه کلام:

جاهایی که معنیِ "است" می‌ده، باید "ه" بذاریم. در بقیه موارد، کسره ( ــــِ ) می ذاریم.

هکسرههکسره چیستآموزش هکسرهفضای مجازیاملا
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید