افعال منفی فقط در کلام ما جای ندارند و بر زندگی ما میتوانند بسیار اثرگذار باشند. سیستم برنامهریزی عصبی کلامی یا ان ال پی توصیه میکند از این کلمات در جملهها و مکالمههای روزمره خود استفاده نکنیم. اما در صورت استفاده میتوانید کلمات یا افعال منفی را مانند نتوانستن، سعی کردن و اما را بهصورت مثبت استفاده کنید. چگونه این کار امکانپذیر است؟
زمانی ما از این افعال منفی استفاده میکنیم که تجربهی قبلیمان در قبال کاری که قرار است مجدد انجام دهیم را ملاک قرار میدهیم یا از توضیحات دیگران و یا میزان شانسی که برای خودمان قائل هستیم را ارزشمند میدانیم.
هنگام بررسی مسالهای اگر به این باور داشته باشید که تمام جنبههای یک رویداد را مورد توجه قرار دادهاید اما نتیجه خوبی که مورد نظرتان بوده است عایدتان نشده، غالبا از جمله نتوانستن استفاده میکنید. هرگاه خواستید دیگران را تشویق کنید و روحیه بدهید، بهتر است به جای صحبت از نتوانستنها از توانستنها حرف بزنید، زیرا در این صورت هم به خود و هم به دیگران قدرت میبخشید. در واقع کلام شما بسیار میتواند حائز اهمیت باشد. اگر دقت کرده باشید تیمهایی که در مسابقات شرکت میکنند یک مشاور بعد از هر مسابقه با بازیکنان صحبت میکنند و میزان روحیه آنها را میسنجد و سعی میکند تا حد توان روحیه آنها پایین نیاید.
تصور کنید برای انجام طراحی پوستری با دوست خود تماس گرفتهاید و بعد از گفتن جزئیات به او، به شما میگوید «سعی میکنم تا فردا شب انجام دهم». در واقع او به شما هیچ قولی برای انجام قطعی آن تا فردا شب نداده است و بهطور قطع نمیتوان گفت که تا فردا شب پوستر شما طراحی میشود. شما نمیتوانید از شخص مقابل بابت انجام نشدن کارتان تا فردا شب شاکی باشید. به این دلیل که او هیچ تضمینی بابت این کار نداده است و انجام نشدن آن هم پذیرفتنی میباشد.
به زبان آوردن سعی خودم را میکنم راحت است و این فرصت را به افراد میدهد تا از انجام کاری که ادعا کردهاند در جهتاش میکوشند، شانه خالی کنند. هر موقع برای انجام کاری با خودتان گفتگوی درونی دارید و از واژه سعی میکنم استفاده میکنید، میتوانید به جای آن واژه انجام خواهم داد را جایگزین آن کنید.
قدرت “اما” در این حقیقت نهفته است که مطلبی را که قبل از آن بیان میشود، تضعیف یا نقض میکند. برای مثال به شخصی بگویید «من به تو باور دارم، اما ..» تمام نکات مثبتی که در بخش اول جملهی شما بود توسط اما حذف میگردد. اگر شما مثل اکثر مردم باشید، بیشتر به اطلاعاتی توجه میکنید که بعد از اما میآید و اغلب بار مثبت کمتری نسبت به بقیه جمله دارد.
اگر میخواهید جملهی اولتان را با اما و اگر خنثی نکنید از کلماتی مثل «و» یا «حتی» میتوانید استفاده کنید. برای مثال:
من میدانم در این مسابقه برنده میشی، حتی با وجود تمام سختیها.
زمانی که در گفتگوهای مهم از نتوانستن، سعی کردن، اما و نهی کردن استفاده کردید و زمانی که آگاهانه این کلمات را بهکار نبردید. میتوانید نتایج را با هم مقایسه کنید، از روی نتایج به دست آمده در دو شرایط فوق میتوانید ارزش استفاده از کلمات درست را در تاثیرگذاری شناسایی کنید.