سهام شناور آزاد بخشی از سهام یک شرکت است که مالکان آن قصد دارند در کوتاه مدت آن را برای فروش عرضه کنند و از این طریق به منفعت برسند. در حقیقت سرمایهگذارانی که دارنده سهام شناور آزاد هستند قصدی برای مشارکت در مدیریت شرکت نداشته و در کوتاه مدت سهام خود را واگذار میکنند.
برای اینکه بدانیم که بخشی از سهام یک شرکت، سهام شناور آزاد است باید ترکیب سهامداران آن را بررسی کنیم. اگر میزان سهم، سهامداران راهبردی را از کل سهام شرکت کسر کنیم، سهام شناور آزاد بدست میآید.
سهامدار راهبردی، سهامدارانی هستند که در کوتاهمدت، قصد واگذاری سهام خود را نداشته و معمولاً میخواهند برای اعمال مدیریت خود و اثرگذاری در تصمیمات آن شرکت، این سهام را حفظ کنند.
بهعنوانمثال 80% درصد سهام شركت دادهپردازی ایران با نماد معاملاتی مداران در اختیار سهامدارانی است که قصد فروش سهام در کوتاهمدت را ندارد و هدفشان حضور در کرسی مدیریت شرکت دادهپردازی ایران است که این سهامداران به عنوان سهامدار راهبردی شناخته میشوند. در نتیجه شركت دادهپردازی ایران فقط ۲۰ درصد سهام شناور آزاد دارد.
هر چقدر یک شرکت، سهام شناور آزاد بیشتری داشته باشد، امكان نقدشوندگی آن نیز افزایش مییابد و امکان دستکاری قیمت و سفتهبازی در آن کاهش پیدا میکند. چون میزان سهامی که برای دستکاری قیمت آن سهم باید خریداری شود، زیاد بوده و سفتهبازی آن نیز کاری بسیار سخت و تقریباً غیرممکن است .
میزان سهام شناور آزاد شرکتهای بورسی، توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین شده و در سایت مديريت فناوری بورس تهران به نشانی www.tsetmc.com قابل مشاهده است.