آغاز فوتبال به دوران باستان بازمی‌گردد و در تمدن‌های مختلف به شکل‌های گوناگون بازی می‌شد. در اینجا به بررسی برخی از این بازی‌های اولیه و چگونگی شکل‌گیری فوتبال مدرن می‌پردازیم:
چین باستان: یکی از قدیمی‌ترین بازی‌های شبیه به فوتبال، بازی‌ای به نام "تسو چو" بود که در دوران سلسله هان (حدود قرن دوم قبل از میلاد) بازی می‌شد. در این بازی، بازیکنان تلاش می‌کردند توپ را به درون یک تور کوچک بزنند.
یونان و روم باستان: در یونان و روم باستان، بازی‌هایی با توپ انجام می‌شد که برخی از آن‌ها شباهت‌هایی به فوتبال داشتند. یکی از این بازی‌ها "هارپاستوم" نام داشت که در آن بازیکنان تلاش می‌کردند توپ را به منطقه حریف برسانند.
در قرون وسطی، فوتبال به شکل‌های مختلف در اروپا بازی می‌شد. این بازی‌ها اغلب بدون قوانین مشخص و با خشونت زیادی همراه بودند. در انگلستان، فوتبال به عنوان یک بازی مردمی شناخته می‌شد و در خیابان‌ها و میدان‌ها بازی می‌شد.
بازی‌های بدون قوانین مشخص: فوتبال در قرون وسطی به طور کلی بدون قوانین مشخص بازی می‌شد. تعداد بازیکنان، اندازه زمین و نحوه بازی به طور دقیق تعیین نشده بود و هر منطقه ممکن بود قوانین خاص خود را داشته باشد.
خشونت و درگیری: این بازی‌ها اغلب با خشونت زیادی همراه بودند. بازیکنان می‌توانستند از هر وسیله‌ای برای به دست آوردن توپ استفاده کنند و درگیری‌های فیزیکی بین بازیکنان رایج بود.
محبوبیت مردمی: فوتبال در قرون وسطی به عنوان یک سرگرمی مردمی شناخته می‌شد و در خیابان‌ها و میدان‌ها بازی می‌شد. این بازی‌ها اغلب در مناسبت‌های خاص و جشن‌ها برگزار می‌شدند.
فوتبال شرووتاید: یکی از معروف‌ترین نمونه‌های فوتبال در قرون وسطی، فوتبال شرووتاید بود که در انگلستان بازی می‌شد. این بازی در روزهای خاصی از سال برگزار می‌شد و تعداد زیادی از مردم در آن شرکت می‌کردند.
کالچو فیورنتینو: در ایتالیا، بازی‌ای به نام کالچو فیورنتینو وجود داشت که شباهت‌هایی به فوتبال امروزی داشت. این بازی در فلورانس بازی می‌شد و قوانین خاص خود را داشت.
در برخی دوره‌ها، مقامات محلی و کلیساها تلاش کردند فوتبال را ممنوع کنند. دلیل این ممنوعیت‌ها اغلب خشونت زیاد و ایجاد اختلال در نظم عمومی بود. با این حال، فوتبال همچنان به عنوان یک سرگرمی محبوب باقی ماند و به تدریج به شکل‌های مدرن‌تر و سازمان‌یافته‌تر تبدیل شد.
فوتبال مدرن در قرن نوزدهم در انگلستان شکل گرفت. فوتبال به سبک امروزی، در اوایل سال ۱۸۰۰ میلادی در هفت مدرسهٔ عمومی انگلستان آغاز گردید. شش مدرسه تقریباً همان فوتبال به سبک قدیمی را اجرا می‌کردند؛ اما مدرسهٔ راگبی انگلستان که در سال ۱۵۶۷ تأسیس‌شده بود، نسخه‌ای متفاوت از فوتبال را ارائه‌داد. مدارس دیگر نیز قوانینی را ساخته و در پایان، بازی فوتبال مدرن را بنیان‌گذاری کردند. در این سال اندازه و وزن توپ‌ها نیز استاندارد شد. در سال ۱۸۶۳، اتحادیه فوتبال انگلستان (FA) تأسیس شد و قوانین رسمی فوتبال تدوین شد. این قوانین شامل محدودیت‌هایی برای تعداد بازیکنان، اندازه زمین و نحوه بازی بود. در نخستین بازی ۹۰ دقیقه‌ای فوتبال، دو تیم لندن و شفیلد در سال ۱۸۶۶ به رقابت با یکدیگر پرداختند. اولین مسابقهٔ بین‌المللی فوتبال نیز میان انگلستان و اسکاتلند در سال ۱۸۷۲ میلادی انجام شد.
با تأسیس اتحادیه فوتبال انگلستان، فوتبال به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت. در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، فوتبال به یکی از محبوب‌ترین ورزش‌ها در اروپا و آمریکای جنوبی تبدیل شد. در سال ۱۹۰۴، فدراسیون بین‌المللی فوتبال (FIFA) تأسیس شد که به توسعه و نظارت بر فوتبال در سطح جهانی پرداخت.
امروزه فوتبال به عنوان یک ورزش حرفه‌ای و تجاری شناخته می‌شود. لیگ‌های فوتبال در سراسر جهان برگزار می‌شوند و بازیکنان حرفه‌ای با قراردادهای بزرگ و درآمدهای بالا بازی می‌کنند. فناوری‌های جدید مانند VAR (کمک داور ویدئویی) نیز به بهبود دقت داوری و افزایش جذابیت بازی کمک کرده‌اند.
فوتبال زنان به شکل غیر حرفه‌ای در دهه ۱۹۲۰ میلادی آغاز شد. در این دوره، زنان در کشورهای مختلف به بازی فوتبال علاقه‌مند شدند و تیم‌های محلی تشکیل دادند. در دهه ۱۹۷۰، فوتبال زنان به شکل حرفه‌ای سازماندهی شد و لیگ‌های حرفه‌ای در کشورهای مختلف تشکیل شد. این دوره، نقطه عطفی در تاریخ فوتبال زنان بود و به تدریج این ورزش به یکی از برجسته‌ترین ورزش‌های تیمی بانوان تبدیل شد. فوتبال زنان در بسیاری از کشورها با چالش‌هایی مانند تبعیض جنسیتی و کمبود حمایت مالی مواجه است. با این حال، تلاش‌های زیادی برای بهبود وضعیت فوتبال زنان انجام شده است و این ورزش به تدریج جایگاه خود را در میان ورزش‌های محبوب جهان پیدا کرده است.
آغاز فوتبال در ایران به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی بازمی‌گردد. در اواخر قرن نوزدهم میلادی، فوتبال توسط کارگران و مهندسان انگلیسی که در صنعت نفت خوزستان مشغول به کار بودند، به ایران معرفی شد. این افراد در اوقات فراغت خود فوتبال بازی می‌کردند و به تدریج این ورزش به مردم محلی نیز آموزش داده شد. نخستین ایرانی که در یک تیم فوتبال بازی کرد، کریم زندی بود که در سال‌های ۱۲۸۷ تا ۱۲۹۷ هجری خورشیدی در بین انگلیسی‌ها و در تیم‌هایی که آن‌ها در ایران ترتیب داده بودند بازی کرد. اولین بازی‌های فوتبال در ایران در شهر مسجدسلیمان، که مرکز صنعت نفت ایران بود، برگزار شد. این شهر به عنوان مهد فوتبال ایران شناخته می‌شود.
برای نخستین بار یک انجمن با نام انجمن ترقی و ترویج فوتبال در سال ۱۳۰۰ در تهران تشکیل شد. در راستای این فعالیت‌ها برای اولین بار مدرسه آمریکایی یا دبیرستان البرز فعلی آموزش فوتبال را به صورت رسمی آغاز کرد. در دهه ۱۳۰۰ شمسی، فوتبال به تدریج در شهرهای دیگر ایران نیز گسترش یافت. اولین باشگاه‌های فوتبال در تهران و دیگر شهرهای بزرگ تأسیس شدند. باشگاه‌هایی مانند "تاج" (استقلال کنونی) و "پرسپولیس" در این دوره شکل گرفتند. در سال ۱۳۲۵، فدراسیون فوتبال ایران تأسیس شد و به تدریج مسابقات رسمی و لیگ‌های فوتبال در ایران برگزار شدند.
فوتبال زنان در ایران نیز تاریخچه‌ای پر از چالش‌ها و موفقیت‌ها دارد. اولین تیم فوتبال زنان ایران توسط باشگاه تاج (استقلال) در دهه ۱۳۵۰ تشکیل شد. پس از انقلاب ۱۳۵۷، فوتبال زنان با محدودیت‌های زیادی مواجه شد، اما در دهه ۱۳۷۰ و با حمایت‌های دولت، فوتبال زنان دوباره رونق گرفت و تیم ملی فوتبال زنان ایران تشکیل شد.
