زمانی که شخصی با دیگری به مشکل حقوقی برمیخورد و کار به تشکیل پرونده در دادگاه میرسد، شخصی که مدعی است متضرر شده و به دادگاه دادخواست رسیدگی برای احقاق حق خود ارائه داده است باید دلایل کافی برای ثابت کردن موضوع پرونده نیز داشته باشد. گاهی برخی افراد که احتمال ازبین رفتن این دلایل توسط طرف مقابل شان که به آنها خسارتی را وارد کرده را میدهند قبل از جلسه دادرسی از دادگاه درخواست تامین دلیل میکنند. در این مطلب قصد داریم به چگونگی و شرایط ارائه این درخواست از لحاظ قانونی توسط فرد زیان دیده بپردازیم.
یکی از بهترین حقوق افراد، تامین دلیل فرد خسارت دیده است. گاهی اوقات هنگام رسیدگی قضایی، به حقوق افراد خساراتی وارد می شود و اثبات وارد شدن خسارت کار مشکلی است. تامین دلیل یکی از روش‌های رفع خسارت در رسیدگی‌های قضایی است.
برای اثبات دعاوی، دلایل مهم هستند و برخورداری از حق در زمینه حقوق کافی نیست. شخص با اثبات حق، صاحب هویت شده و تشخص داده می‌شود. بنابراین می‌تواند از حقوق و مزایایی استفاده کند.
دلیل در برخی مواقع متعذر یا متعسر می‌شود. به این معنی که ممکن است توسط طرف مقابل از بین برده یا محدود شود. مثلا اموالاو که قرار است برای جبران خسارت توقیف شود را به نحوی به دیگران واگذار کند. یا به صورت ساختگی خود را ورشکسته اعلام کند یا مدیر یک شرکت دفاتر قانونی اش را پنهان کند که کارشناس دادگستری به آنها دسترسی پیدا نکند و …
براساس ماده 149 قانون آیین دادرسی، زمانی که اشخاص تشخیص دهند که از مدارک و مستنداتی برای اثبات حق خود میخواهند استفاده کنند و ممکن است که متعذر یا متعسر شوند. بنابراین بایدشخص خسارت دیده به دادگاه مراجعه کرده و برای تامین دلیل درخواست دهد. درخواست تامین دلیل، شناسایی دلایل و صورت برداری از آن‌هاست.
شخص می‌تواند هم قبل و هم بعد از طرح دعوی برای تامین دلیل به دادگاه درخواستی را ارائه دهد. فرم دادخواست می‌تواند به نحوی باشد که شخص را راهنمایی کند. بنابراین تامین دلیل در قالب درخواست نیز ارائه می‌شود.
این درخواست بسیار مهم است و مرجع قضایی باید به این نوع درخواست فوری رسیدگی کند. شخص باید در این درخواست خود، به مواردی مانند مشخصات خود، مشخصات طرف مقابل، موضوع دعوا که نیازمند اثبات تامین دلیل بوده و شرایط، اوضاع و احوال تامین دلیل اشاره داشته باشد.
همان گونه که مشخص است تامین دلیل به معنا و مفهوم تامین امنیت دلیل بوده و با این کار می‌توان دلیل را ثابت و از آن استفاده کرد. ماده قانونی ۱۵۵ قانون آیین دادرسی بیان میکند: این کار موجب حفظ دلیل شده ولی دادگاه است که موارد کاربرد آن را مشخص میکند.
شایان ذکر است مرجع رسیدگی به چنین درخواستی شورای حل اختلاف میباشد. اما در برخی موارد، درخواست تامین دلیل ناقص بوده و بنابراین نظریه کارشناسی بهترین جایگزین برای آن به شمار می‌رود.
برای مطالعهی بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی، مجله دلتا مراجعه کنید.
