چک یکی از روش های پرداخت ثمن معاملات املاک است. از نگرانی های مالکان و فروشندگان املاک در زمان معامله ملک شان این است که آیا خریدار، در زمان های تعیین شده برای پرداخت بقیه ثمن معامله به تعهد خود عمل میکند یا خیر؟
قبل از ارائه راهکار برای این نگرانی بهتر است بدانیم لفظ چک بلا محل شامل هر نوع چکی است که به هر دلیلی قابلیت وصول نداشته باشد. بلامحل بودن اعم از این است که حساب فاقد موجودی باشد یا چک به دلایلی نظیر کسر موجودی، عدم مطابقت امضا و... غیر قابل پرداخت باشد.
در بسیاری از موارد فروشندگان به دلایلی مثل اطلاع نداشتن از مقررات چک و دیگر اسناد تجاری، برای ایجاد تضمین بیشتر در معامله قید میکنند که خریدار برای باقی مانده پول معامله، چک صادر کند و چنانچه وجه چک در موعد مقرر وصول نشد قرارداد به خودی خود فسخ میشود.
شرط فسخ به دلیل برگشت چک به خودی خود، در دادگاه ها پذیرفته نمیشود. اکثر قضات بر این باورند که چک در عرف معاملات وسیلهای برای پرداخت پول و رد و بدل کردن آن بین خریدار و فروشنده ملک به معنی پرداخت ثمن معامله است. بنابراین زمانی که چک وصول نمیشود به معامله خللی وارد نخواهد شد و معامله صحیح و صرفا به این دلیل فسخ نمیشود. و فروشنده میتواند با مراجعه به محاکم قضایی به طرح دعوی علیه خریدار برای مطالبه بقیه ثمن معامله اقدام کند.
برای مطالعهی بیشتر به نکات حقوقی ملکی، پرسش و پاسخ حقوقی ملکی مجله دلتا مراجعه کنید.