به طور حتم برای اکثر افراد جامعه برای یکبار هم که شده این سوال پیش آمده است که ارائه چک یا به اصطلاح عامیانه چک کشیدن مسئولیت حقوقی بیشتری به دنبال دارد یا دادن سفته در مواردی که قرار است یک ورق بهادار جایگزینِ پرداخت به شخص حقوقی یا حقیقی باشد؟ قبل از پاسخ به این سوال بهتر است در ابتدا سفته و روش صحیح تکمیل سفته را بشناسیم و در ادامه به بررسی کلیات مربوط به این ورق تجاری با ارزش خواهیم پرداخت.
بر اساس قانون تجارت و عرف معاملاتی، سفته یا فته طلب، یک سند تجاری است که به موجب آن، تنظیم کننده و امضا کننده آن، پرداخت مبلغ مشخصی که روی برگه های سفته چاپ شده را، در تاریخ معین یا عندالمطالبه (به محض مطالبه)، توسط حامل سفته و یا دارنده سفته، تعهد کرده و ملزم به پرداخت و کارسازی آن مبلغ مندرج میباشد.
در معاملات تجاری، چک بیشتر از سفته رواج دارد، چرا که در چک مبلغی معین نشده است و در هر برگ چک، صادر کننده میتواند هر مبلغی که میخواهد را بنویسد. اما مبالغ مندرج در سفته مشخص است و بر روی هر برگ سفته درج شده است. هر برگ سفته برای مبالغی خاص به کار میرود و بیش از مبلغی که در سفته قید شده معتبر نیست.
تکمیل سفته برای ضمانت کار یا سفته بدون تاریخ و سفته معمولی، باید به طور صحیح و مشخص انجام بپذیرد، تا موجبات سوء استفاده از سفته ای که بابت ضمانت کار داده شده یا سفته بدون تاریخ، فراهم نشود. الزاماتی که برای تکمیل سفته باید رعایت شوند، به شرح زیر است:
حتما تاریخ سفته باید مشخص باشد. زیرا اگر تاریخ نوشته نشود، یک سند عادی محسوب میشود که فقط برطبق قانون مدنی یک سند مطالبهطلب محسوب میشود و میتوان در دادگاه حقوقی اقدام به وصول آن کرد.
(الزامی نیست که نام شخص خاصی در قسمت گیرنده وجه نوشته شود، بلکه همانند چک میتوان آن را در وجه حامل یا به حواله کرد شخص دیگری صادر کرد. اگر عبارت حواله کرد خط زده شود، دیگر نمیتوان سفته را به شخص دیگری انتقال داد و اگر مجبور به انتقال شویم باید آن را ظهر نویسی کنیم. (به این معنی که پشت سفته بنویسیم این سفته به فلانی منتقل شد و سپس امضا کنیم.)
به طور کلی قانونگذار برای چک، ضمانت اجرای بیشتر و قویتری قائل شده و اگر طلبکاری بابت طلب خود چک دریافت کند، مسلما تسهیلات قانونی بیشتری در اختیار خواهد داشت.
شایان ذکر است به دلیل سوء استفاده برخی افراد در تعیین قیمت های کاذب برای فروش سفته، بهتر است برای تهیه آن به شعبه های بانک ملی مراجعه کرده تا آن را با مبلغ مشخص شده دولتی خریداری کنید.
این مطلب ادامه دارد...
برای مطالعهی بیشتر به نکات حقوقی ملکی، دانستنی های حقوقی ملکی مجله دلتا مراجعه کنید.