کودکانی را میتوان به عنوان فرزند خوانده انتخاب کرد که، تمامی کوششها برای شناسایی والدین آن ها بینتیجه مانده باشد و مسئولان بهزیستی به این نتیحه رسیده باشند که امیدی به بازگشت کودک به خانواده خودش وجود ندارد. قوانین فرزند خواندگی عبارت است از قوانینی که جهت سرپرستی کودکان بهزیستی لازم میباشد. زوجهایی که بچهدار نمیشوند، میتوانند با رعایت این قوانین اقدام به سرپرستی کودکان بیسرپرست نمایند.
فرزند خواندگی یا فرزند پذیری به عبارتی، اعطای سرپرستی کودکان بدون سرپرست و تحت سرپرستی سازمان بهزیستی، به خانوادههای متقاضی است. این خانوادهها باید دارای شرایط قانون جاری حمایت از کودکان بی سرپرست باشند. به بیان ساده، یک زوج جوان، که توانایی بچه دار شدن ندارند، یک کودک بی سرپرست را به فرزندی میپذیرند.
قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست در سال 92 توسط قانون گذار تصویب شد. طبق ماده ۸ این قانون، سپردن سرپرستی کودک به افراد در صورتی امکان پذیر است که کودک شرایط زیر را دارا باشد:
با توجه به این موضوع که فرزند خوانده از پدر و مادر قانونی خود حتی با وجود داشتن شناسنامه ارث نمی برد، ضروری است صلح یک سوم اموال والدین به فرزند خوانده از طریق دفترخانه های رسمی یا مراجع قضایی انجام شود. از راه کارهای قانونی دیگر جهت تامین آتیه فرزند خوانده، افتتاح حساب پس انداز، بیمه یا روش های قانونی اطمینان بخش دیگر میباشد.
لازم به ذکر است، حکم سرپرستی همیشگی نیست. در صورتیکه سازمان بهزیستی تشخیص دهد آسیبی در زندگی جدید، متوجه کودک است و والدین آنگونه که شایسته است از عهده سرپرستی کودک برنمیآیند، حکم سرپرستی را با هماهنگی دادگاه فسخ خواهد کرد.
همچنین، کارهای مرتبط به فرزند خواندگی در هر استان، در همان استان انجام می شود. کمیته هایی به نام کمیته ستادی استان و کمیته شبه خانواده استان، بررسی های لازم را برای این موضوع انجام میدهند.
در مطلب بعد به مراحل فرزند خواندگی و مدارک لازم در این خصوص میپردازیم.
