اجازه بدهید یک برنامه بسیار ساده به زبان سی شارپ بنویسیم. این برنامه یک پیغام را در محیط کنسول نمایش می دهد. در این درس می خواهم ساختار و دستور زبان یک برنامه ساده سی شارپ را توضیح دهم. برنامه
Visual Studio Community را اجرا کنید. از مسیر Create New Project یک پروژه جدید ایجاد کنید:
سپس صفحه ای به صورت زیر به شما نمایش داده می شود که در آن شما می بایست گزینه Console App را انتخاب کرده و سپس بر روی گزینه Next کلیک کنید:
حال با یک صفحه مواجه می شوید که از شما می خواهد نام پروژه تان را انتخاب و آن را ایجاد کنید (شکل زیر). گز ینه Console App را انتخاب کرده و نام پروژه تان را MyFirstProgram بگذارید:
یک Console App برنامه ای تحت داس در محیط ویندوز است و فاقد محیط گرافیکی می باشد. بهتر است برنامه خود را در محیط کنسول بنویسید تا بیشتر با مفهوم برنامه نویسی آشنا شوید. بعد از اینکه آموزش مبانی زبان سی شارپ به پایان رسید، برنامه نویسی در محیط ویندوز و بخش بصری آن را آموزش خواهیم داد. بعد از فشردن دکمه OK ،برنامه Visual Studio یک solution در یک فولدر موقتی ایجاد می کند. یک solution مجموعه ای از پروژه هاست، اما در بیشتر تمرینات شامل یک پروژه می باشد. فایل solution دارای پسوند sln می باشد و شامل جزییاتی در مورد پروژه ها و فایل های وابسته به آن می باشد. پروژه جدید همچنین حاوی یک فایل با پسوند csproj. است که آن نیز شامل جزییاتی در مورد پروژه ها و فایل های وابسته به آن می باشد. حال می خواهیم شما را با محیط کد نویسی آشنا کنیم.
محیط کدنویسی جایی است که ما کدها را در آن تایپ می کنیم. کدها در محیط کدنویسی به صورت رنگی تایپ می شوند. در نتیجه تشخیص بخش های مختلف کد را راحت می کند. منوی سمت چپ (شماره 1) شامل نام پروژهای که ایجاد کرده اید، منوی وسط (شماره 2) شامل لیست کلاس ها، ساختارها، انواع شمارشی و منوی سمت راست (شماره 3) شامل اعضای کلاس ها، ساختارها، انواع شمارشی و... است. نگران اصطلاحاتی که به کار بردیم نباشید آنها را در فصول بعد توضیح خواهم داد. همه فایل های دارای کد در سی شارپ دارای پسوند cs.هستند. در محل کد نویسی کدهایی از قبل نوشته شده که برای شروع شما آنها را پاک کنید و کدهای زیر را در محل کدنویسی بنویسید :
مثال بالا ساده ترین برنامه ای است که شما می توانید در سی شارپ بنویسید. هدف از مثال بالا، نمایش یک پیغام در صفحه نمایش است. هر زبان برنامه نویسی دارای قواعدی برای کدنویسی است. اجازه بدهید هر خط کد را در مثال بالا توضیح دهیم. در خط اول فضای نام (namespace) تعریف شده است که شامل کدهای نوشته شده توسط شما است و از تداخل نام ها جلوگیری می کند. درباره فضای نام در درس های آینده توضیح خواهیم داد. در خط دوم آکوالد ({) نوشته شده است. آکوالد برای تعریف یک بلوک کد به کار میرود. سی شارپ یک زبان ساخت یافته است که شامل کدهای زیاد و ساختارهای فراوانی است. هر آکوالد باز ({) در سی شارپ باید دارای یک آکوالد بسته (}) نیز باشد. همه کدهای نوشته شده از خط 2 تا خط 10 یک بلوک کد یا بدنه فضای نام است. در خط 3 یک کلاس تعریف شده است. درباره کلاس ها در فصلهای آینده توضیح خواهیم داد.
در مثال بالا کدهای شما باید در داخل یک کلاس نوشته شود. بدنه کلاس شامل کدهای نوشته شده از خط 4 تا 9 میباشد. خط 5 متد ()Main یا متد اصلی نامیده می شود. هر متد شامل یک سری کد است که وقتی اجرا می شوند که متد را صدا بزنیم. درباره متد و نحوه صدا زدن آن در فصول بعدی توضیح خواهیم داد. متد ()Main نقطه آغاز اجرای برنامه است. این بدان معناست که ابتدا تمام کدهای داخل متد ()Main و سپس بقیه کدها اجرا می شود. درباره متد ()Main در فصول بعدی توضیح خواهیم داد. متد ()Main و سایر متدها دارای آکوالد و کدهایی در داخل آنها می باشند و وقتی کدها اجرا می شوند که متدها را صدا بزنیم. هر خط کد در سی شارپ به یک سمیکالن (;) ختم می شود. اگر سمیکالن در آخر خط فراموش شود، برنامه با خطا مواجه می شود. مثالی از یک خط کد در سی شارپ به صورت زیر است :
System.Console.WriteLine("Welcome to Visual C# Tutorials!");
این خط کد پیغام !Welcome to Visual C# Tutorials را در صفحه نمایش نشان میدهد. از متد ()WriteLine برای چاپ یک رشته استفاده می شود. یک رشته، گروهی از کاراکترها است که به وسیله دابل کوتیشن (”) محصور شده است، مانند : "!Welcome to Visual C# Tutorials"
یک کاراکتر می تواند یک حرف، عدد، علامت یا ... باشد. در کل مثال بالا نحوه استفاده از متد ()WriteLine است که در داخل کلاس Console که آن نیز به نوبه خود در داخل فضای نام MyFirstProgram قرار دارد را نشان می دهد. توضیحات بیشتر در درس های آینده آمده است. سی شارپ فضای خالی و خطوط جدید را نادیده می گیرد. بنابراین شما می توانید همه برنامه را در یک خط بنویسید. اما اینکار خواندن و اشکال زدایی برنامه را مشکل می کند. یکی از خطاهای معمول در برنامه نویسی فراموش کردن سمیکالن در پایان هر خط کد است. به مثال زیر توجه کنید :
سی شارپ فضای خالی بالا را نادیده می گیرد و از کد بالا اشکال نمی گیرد. اما از کد زیر ایراد می گیرد:
به سمیکالن آخر خط اول توجه کنید. برنامه با خطای نحوی مواجه می شود، چون دو خط کد مربوط به یک برنامه هستند و شما فقط باید یک سمیکالن در آخر آن قرار دهید. همیشه به یاد داشته باشید که سی شارپ به بزرگی و کوچکی حروف حساس است. یعنی به طور مثال MAN و man در سی شارپ با هم فرق دارند. رشته ها و توضیحات از این قاعده مستثنی هستند که در درس های آینده توضیح خواهیم داد. مثلا کدهای زیر با خطا مواجه می شوند و اجرا نمی شوند :
تغییر در بزرگی و کوچکی حروف از اجرای کدها جلوگیری می کند. اما کد زیر کاملا بدون خطا است :
همیشه کدهای خود را در داخل آکوالد بنویسید.
این کار باعث می شود که کدنویسی شما بهتر به چشم بیاید و تشخیص خطاها راحتتر باشد. یکی از ویژگی های مهم سی شارپ نشان دادن کدها به صورت تو رفتگی است. بدین معنی که کدها را به صورت تو رفتگی از هم تفکیک می کند و این در خوانایی برنامه بسیار مؤثر است.