ایرواشر (Air washer) که در لغت به معنای شوینده و پاک کننده هوا می باشد یکی از ساده ترین سیستم ها در صنعت تهویه مطبوع به شمار می رود. سیستمی مبتنی بر سرمایش تبخیری که جهت رطوبت زنی در دستگاه های هواساز یا هوارسان و ... مورد استفاده قرار می گیرد.
در سیستم ایرواشر فرایندهای خنک سازی، غبار گیری از جریان هوا و پاکسازی آن، رطوبت زنی و رطوبت گیری از جریان هوا به صورت هم زمان و بر اساس نیاز صورت می گیرد.
در این مطلب به بررسی مزایا و معایب دستگاه ایرواشر می پردازیم. با شناخت و آگاهی کامل از مزایا و معایب ایرواشر و ویژگی های دستگاه می توانید در انتخاب ایرواشر متناسب با شرایط ، ظرفیت و ویژگی های دستگاه به عنوان سیستم تهویه مطبوع ، بهترین و مناسب ترین تصمیم را بگیرید و بهترین انتخاب را داشته باشید. برای بررسی مزایا و معایب ایرواشر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
قیمت دستگاه ایرواشر به دلیل استفاده از سیستم تبخیری و عدم وجود کمپرسور ، مبرد ، کندانسور و سایر قطعات سیکل تبرید و وجود تنها تعدادی کویل ، فن و پمپ در مدار آن برای سرمایش و گرمایش ، نسبت به چیلر مرکزی ، کولر گازی و سایر دستگاه ها کمتر می باشد. به همین جهت ایرواشر یک دستگاه کاربردی و در عین حال مقرون به صرفه است و می توان گفت مقرون به صرفه بودن ایرواشر از مهمترین مزایای این دستگاه به شمار می رود. در واقع سرمایش ایرواشر به روش آبی، شبیه به کولر آبی می باشد. وقتی دستگاه در حالت سرمایشی فعال است، تعدادی افشانک (نازل) آب را بر روی هوای جاری تزریق می کنند و آب را به ذرات پودری شکل تبدیل می کنند. ذرات پودری آب، تمایل به تبخیر شدن دارند و با گرفتن حرارت از هوا شروع به بخار شدن می کنند. به این ترتیب با حذف حرارت از هوا ، دمای هوا کاهش یافته و از طریق کانال کشی در ساختمان توزیع می شود.
در هواساز ایرواشر از جریان برق تنها برای عملکرد فن و پمپ استفاده می شود و به علت عدم وجود کمپرسور مصرف برق در این دستگاه بسیار کم است. در واقع کمپرسورها نسبت به فن و پمپ به انرژی بسیار بیشتری برای کار نیاز دارند. همچنین طبق اطلاعات بدست آمده و تست های انجام شده ، ایرواشر در دور اول فقط 2 آمپر برق مصرف می کند. با استفاده از این دستگاه حدودا 60 درصد در مصرف انرژی صرفه‌جویی می شود.
مصرف آب در ایرواشر نسبت به کولرهای آبی بهینه تر و کمتر می باشد.
صدای کارکرد ایرواشر نسبت به دیگر سیستم های تهویه مطبوع که کمپرسور در آنها به کار رفته بسیار کمتر است. در واقع تنها صدای تولیدی مربوط به فن ایرواشر است.
هر نوع فیلتری را می توان داخل دستگاه نصب کرده و هوا را از هر نوع آلودگی تصفیه نمود. هوا حداقل طی دو مرحله فیلتر و تصفیه می شود. فیلترهای ایرواشر قابل شستشو بوده و به راحتی قابلیت جدا شدن و تعویض را دارند.
بنابرین یکی دیگر از مهمترین مزایای ایرواشر فیلتراسیون هوا است. چرا که باعث وسیع تر شدن گستره کاربرد ایرواشر می شود. با این وجود در محیط های کاملا بهداشتی مانند بیمارستان یا داروسازی بهتر است که از هواساز هایژنیک استفاده شود زیرا آب موجود در محفظه ایرواشر که از آب شهری تامین و بر روی هوا پاشیده می شود ، چندین بار در مدار گردش می کند و آب ته نشین شده نیاز به گندزدایی دارد به همین جهت استفاده از ایرواشر توصیه نمی شود و هواساز هایژنیک برای این مکان ها بهترین و مناسب ترین انتخاب است.
فن داخل دستگاه، فشار مثبت (فشار استاتیک) را در فضای تهویه ایجاد می‌کند، به طوری که از نفوذ هوای بیرون به داخل جلوگیری می‌شود. (فقط هوای تصفیه شده وارد محیط می شود)
ایرواشر توانایی بالایی در مکش و انتشار هوا دارد. همچنین ظرفیت بالای دستگاه در گرمایش و سرمایش موجب می شود که در تنظیم دمای فضاهای بزرگ مانند سوله و سالن های بزرگ با مشکل مواجه نشویم.
به علت ساخت سفارشی این دستگاه می توان از نمونه قدرتمند ایرواشر صنعتی برای فضاهای بزرگ (گلخانه، سالن پرورش قارچ، مدارس، مساجد، سالنها و…) مناسب می باشد استفاده نمود. همچنین این دستگاه گرما و سرما را به صورت یکنواخت درمحیط توزیع می کند.
علاوه بر دستگاه ایرواشر ، دستگاه سرمایشی گرمایشی دیگری تحت عنوان دستگاه زنت وجود دارد که ساختاری بسیار شبیه به ایرواشر دارد با این تفاوت که به جای تزریق آب برای سرمایش تبخیری از پدهای سلولزی که آب روی آن ریخته می شود، بهره می گیرد و قیمت کمتری نسبت به ایرواشر دارد.
اکثر سیستم های تراکمی از برق سه فاز استفاده می کنند. اما در صورت استفاده از ایرواشر حتی در آپارتمان های با متراژ بالا نیازی به برق سه فاز نخواهید داشت.
ایرواشر به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی مضر در داخل دستگاه ، با محیط زیست کاملا سازگار است.
قطعات به کار رفته در هواساز ایرواشر قیمت بالایی ندارند و درصورت معیوب شدن می توان با کمترین هزینه قطعات را تعویض کرد.
نگهداری ایرواشر آسان است و برخی از فیلترهای آن قابلیت شستشو و برخی نیز به راحتی قابلیت جدا شدن و تعویض دارند. نگهداری دستگاه ایرواشر به تخلیه دوره ای آب ته نشین شده در کف دستگاه و پاکسازی کانال های انتقال هوا محدود می شود.
در مورد پروژه هایی با گرمای نهان (Latent Heat) بالا مثل اماکن بسیار شلوغ و … و یا در مورد مناطق شرجی یا دارای درجه حرارت های بسیار بالا، به دلیل وجود رطوبت نسبی در سیستم سرمایش ایرواشر نمی توان از ایرواشرها انتظار راندمان و عملکرد ایده آل داشت. زیرا در هوای مناطق مرطوب ، این دستگاه نه توانایی خنک کاری هوا در تابستان را دارد و نه کاهش رطوبت (هر چند با نصب وسایل رطوبت زنی می توان در زمستان ، رطوبت هوا را به دقت و به میزان دلخواه تنظیم نمود). ولی اگر در مناطق خشک و نیمه خشک استفاده شود، هم به خوبی هوا را خنک می کند و هم رطوبت آن را تا حد مطلوبی افزایش می دهد.
بطور کلی در مناطق مرطوب و شرجی (مثل شمال و جنوب ایران) نمی توان از ایرواشر استفاده کرد.
نتیجه گیری
سیستم های تبخیری مانند ایرواشر و زنت برای مناطق گرم و خشک مناسب می باشند. دستگاه ایرواشر نسبت به کولر گازی و چیلر برای سالنهای بزرگ مساجد و سوله ها به صرفه تر است چرا که هزینه برق ایرواشر یک چهارم چیلر و کولر گازی است.
