امام صادق عليه السلام: بادِروا اَحْداثَكُمْ بِالْحَديثِ قَبْلَ اَنْ تَسْبِقَكُمْ اِلَيْهِمُ الْمُرْجِئَةُ ؛
به آموختن حديث (معارف دينى) به جوانانتان ، پيش از آن كه منحرفين آنان راگمراه سازند، اقدام نماييد. [تهذيب الأحكام ، ج ۸ ، ص ۱۱۱، ح ۳۸۱]
حدیثی که از امام جعفر صادق علیه‌السلام ذکر شده است، تأکید بر اهمیت آموزش و تربیت دینی جوانان دارد. این حدیث به والدین و مربیان هشدار می‌دهد که اگر در تربیت و آموزش جوانان در زمینه معارف دینی کوتاهی کنند، گروه‌های منحرف و افراد با اعتقادات نادرست ممکن است فرصت پیدا کنند و بر ذهن و دل جوانان تأثیر منفی بگذارند. در ادامه به تبیین و تحلیل این حدیث می‌پردازیم.
۱. اهمیت آموزش دینی
آموزش دینی به عنوان یکی از ارکان اصلی تربیت جوانان در اسلام شناخته می‌شود. امام صادق علیه‌السلام با این حدیث به ما یادآوری می‌کند که آموزش و تربیت دینی نباید به تأخیر بیفتد. در واقع، جوانان در دوره‌ای از زندگی خود قرار دارند که به شدت پذیرای یادگیری هستند و این دوران بهترین زمان برای آشنایی آنان با اصول و مبانی دینی است.
۲. تهدیدات فکری و اعتقادی
در حدیث اشاره شده که اگر جوانان از ابتدا با معارف صحیح دینی آشنا نشوند، ممکن است به سوی گروه‌ها و ایدئولوژی‌های انحرافی کشیده شوند. در زمان امام صادق علیه‌السلام، فرقه‌های مختلفی مانند مرجئه وجود داشتند که آموزه‌های نادرستی را ترویج می‌کردند. این گروه‌ها با ارائه تفاسیر نادرست از دین، می‌توانستند جوانان ناآگاه را تحت تأثیر قرار دهند. امروز نیز با پیشرفت تکنولوژی و دسترسی آسان به اطلاعات، جوانان در معرض انواع افکار و عقاید قرار دارند که بعضاً می‌توانند مخرب باشند.
۳. نقش والدین و مربیان
والدین و مربیان نقش بسیار مهمی در آموزش و تربیت دینی جوانان ایفا می‌کنند. این حدیث به آنان یادآور می‌شود که باید پیش از آنکه دیگران بر جوانان تأثیر بگذارند، خود دست به کار شوند و معارف صحیح دینی را به آنان بیاموزند. این امر نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و مستمر است تا جوانان با آموزه‌های دینی به خوبی آشنا شوند و بتوانند در برابر انحرافات مقاومت کنند.
۴. راهکارهای عملی
- **ایجاد محیط آموزشی مناسب:** مدارس و موسسات آموزشی باید برنامه‌های جامع و جذابی برای آموزش معارف دینی داشته باشند.
- **استفاده از رسانه‌های جدید:** با توجه به علاقه جوانان به فناوری و رسانه‌های دیجیتال، می‌توان از این ابزارها برای آموزش مؤثرتر استفاده کرد.
- **تشویق به مطالعه و تحقیق:** جوانان باید تشویق شوند تا به صورت فعال در مطالعه و تحقیق درباره دین خود شرکت کنند و سوالات خود را مطرح کنند.
۵. نتیجه‌گیری
این حدیث امام صادق علیه‌السلام، نشان دهنده اهمیت فوق‌العاده آموزش دینی در دوران جوانی است. در دنیای امروز، با وجود چالش‌ها و تهدیدات فرهنگی و فکری متعدد، این پیام بیش از گذشته حائز اهمیت است. وظیفه والدین، مربیان و جامعه است که با جدیت و برنامه‌ریزی، جوانان را با معارف ناب دینی آشنا کنند تا بتوانند در برابر فتنه‌های فکری ایستادگی کنند و به انسان‌هایی با ایمان و دانش تبدیل شوند.
