مدتهاست که متخصصان کسب و کار، به اهمیت داراییهای مکمّل (Complementary Assets) در ایجاد سود بلند مدت اشاره میکنند. تجاریسازی و خلق ثروت از فناوریها، علاوه بر تسلط به دانش فنی، نیازمند تخصصهای گوناگونی است تا بتوان محصول را روانه بازار کرد. بدون دسترسی به این تخصصها، که از آنها تحت عنوان داراییهای مکمّل یاد میشود، فناوران توفیق چندانی در تجاری سازی نخواهند داشت.
تجربه نشان داده، دسترسی به این داراییهای مکمل برای فناوران آسان نیست. آنها نمیتوانند به آسانی این داراییهای مکمل را خریداری کنند و از سوی دیگر هم خلق داراییهای مکمل و ایجاد تخصصهای مورد نیاز برای تجاری سازی توسط شرکتهای فناور، زمان بر و پر هزینه است. به همین دلیل، بسیاری از فناوران، از راهبرد «مشارکت» برای ورود به بازار استفاده میکنند؛ بدین صورت که با مجموعههای دیگری که در عرصه تجاریسازی، دارای توانمندیها و تخصصهای لازم هستند، مشارکت کرده و همدیگر را در سود تجاری، سهیم مینمایند.
مزیت های CDMC ها برای فناوران
مرور تجربیات بین المللی نشان میدهد در سالهای اخیر برای کمک به تجاریسازی محصولات فناورانه، زیرساختهای ویژهای ایجاد شده است که تمامی «داراییهای مکمل» مورد نیاز فناوران را به صورت یکجا ارائه مینماید. این زیرساخت که «مرکز توسعه و تولید قراردادی – Contract Development and Manufacturing Center / Organization» نام دارد، خود را درگیر تحقیقات بنیادین نمیکند و تلاش مینماید با فراهم کردن امکانات لازم، از ظرفیت شرکتهای فناور و دانشبنیان، برای انجام تحقیق و توسعه استفاده کند. به جای آن، این مراکز تمامی امکانات مورد نیاز فناوران از قبیل: شناسایی نیازهای فناورانه صنعت، خدمات آزمایشگاهی، ساخت نمونه اولیه، تولید نیمه صنعتی، اخذ مجوزها و استانداردها، شبکه پخش و توزیع و صادرات را با کمک شبکه گسترده بازیگران صنعتی و اقتصادی، فراهم مینمایند تا فناوران در صورت تمایل، بر روی فعالیتهای فنی و فناورانه خود تمرکز کرده و سایر فعالیت های مورد نیاز برای تجاری سازی را به CDMC ها واگذار کنند. CDMC ها نیز در قبال ارائه خدمات فوق، به علت ضعف در بنیه مالی فناوران، به جای دریافت وجه نقد، اقدام به دریافت سهام از شرکتهای فناور میکنند.
مزیتهای CDMC ها برای صنایع بزرگ
نکته مهم در ایجاد CDMC ها، این است که متولی اصلی شکلدهی به آنها، عبارت است از صنعتگران، به خصوص صنایع بزرگ. مراکز توسعه و تولید قراردادی علاوه بر کمک به تجاریسازی محصولات شرکتهای فناور، به افزایش بهرهوری مراکز تحقیق و توسعه صنایع نیز منجر میشوند. شرکتهای صنعتی، غالبا درگیر امور تولید بوده و در ایجاد تعادل بین «نوآوری در محصولات و فرآیندها» و «حفظ وضعیت فعلی تولید»، دچار چالش میشوند. CDMC ها با قرار گرفتن در کنار صنایع، کمک میکنند تیمهای تحقیق و توسعه عملکرد بهتری داشته باشند و در توسعه محصولات جدید، بتوانند به ظرفیتهای سایر شرکتهای فناور و دانشبنیان نیز دسترسی داشته باشند. همچنین، در صورتی که شرکت صنعتی، امکان تولید محصولات جدید را نداشته باشد، CDMC ظرفیت های خالی تولید را پیدا کرده و از آنها برای تولید محصولات شرکت صنعتی استفاده میکند.
علاوه بر این موارد، شرکتهای صنعتی، با سرمایهگذاری و ایجاد CDMC ها، زمینه را برای جذب فناوران فراهم نموده، در جریان فرصتهای سرمایهگذاری جدید قرار گرفته و روی بهترین موارد، سرمایهگذاری میکنند.
سخن پایانی
شرکتهای کوچک با مشکل عدم دسترسی به داراییهای مکمل مواجهاند در حالی که شرکتهای بزرگ، علیرغم دسترسی به داراییهای مکمل، در دستیابی به فناوریهای جدید و ارتقا دادن مزیتهایشان در بازار، دچار مشکل هستند. CDMC ها، چالشهای هر دو طیف شرکتهای کوچک و بزرگ را حل کرده و با ایجاد پیوند بین آنها، از ظرفیتهایشان برای ایجاد سود دو جانبه استفاده میکنند. به عبارت دیگر، CDMC ها با تجمیع تمام امکانات برای تجاریسازی فناوری، ارزانترین و سریعترین مسیر را پیشروی شرکتهای صنعتی و فناوران قرار میدهند و تمام دغدغههای فناوران و صنعتگران را مانند عدم دسترسی به شبکه فناوران، هزینه بالای تحقیق و توسعه، ضعف در تجربیات تجاریسازی و ... را رفع میکنند.