✍️ علیرضا مصباح ( حاج مرصاد )
🔻اخیراً اکوادور شاهد موجی گسترده از اعتراضات مردمی بوده است که ریشهٔ اصلی آن افزایش قیمت سوخت و سیاستهای اقتصادی تحمیلی دولت است. با این حال، بررسی دقیقتر نشان میدهد که عامل محرک و تعیینکنندهٔ این بحران، توصیهها و فشارهای مستقیم صندوق بینالمللی پول (IMF) بوده است. این نهاد بینالمللی، در ازای ارائه وامهای کلان به دولت اکوادور، اجرای سیاستهای ریاضتی و کاهش یارانهها را شرط کرده بود و تصمیم دولت برای افزایش قیمت سوخت عملاً بهطور مستقیم از دستورالعملهای IMF نشأت گرفت. نتیجه این تصمیم، خشم عمومی و شروع اعتراضاتی گسترده در شهرهای اصلی کشور بود، اعتراضاتی که بخشهای مختلف جامعه از کشاورزان و کارگران گرفته تا دانشجویان را در بر گرفت و زندگی روزمره مردم را به شدت مختل کرد.
🔻اقتصاد شکننده اکوادور، که با تورم حدود ۸٪ و کاهش قدرت خرید مردم در سال ۲۰۲۵ روبهرو بود، شرایط را برای پذیرش چنین فشارهایی دشوار کرده بود. وابستگی دولت به وامهای خارجی و محدودیتهای ناشی از تعهد به IMF، امکان اتخاذ سیاستهای مستقل اقتصادی را کاهش داده بود و مردم این محدودیتها را به عنوان اجرای دستورات خارجی بر زندگی خود میدیدند. فشار IMF برای کاهش یارانهها و اصلاحات مالیاتی، اگرچه از نظر مالی به دولت کمک میکرد، اما مستقیماً رفاه قشرهای کمدرآمد را تحت تأثیر قرار داد و مشروعیت دولت را نزد مردم کاهش داد.
🔻پیامدهای اجتماعی این سیاستها بسیار گسترده بود. اعتراضات خیابانی باعث تعطیلی مدارس، اختلال در حملونقل و افزایش فشار بر نهادهای دولتی شد و شکاف اجتماعی و سیاسی در کشور را عمیقتر کرد. بخش بزرگی از مردم دولت را نه به عنوان مدافع منافع ملی، بلکه به عنوان واسطهای برای اجرای دستورات بینالمللی میدیدند و همین تصور، خشم عمومی را شعلهورتر کرد.
🔻بحران اکوادور نمونهای روشن از این واقعیت است که تحمیل سیاستهای ریاضتی و کاهش یارانهها توسط نهادهای بینالمللی، بدون در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی، میتواند به اعتراضات گسترده و بحران سیاسی منجر شود. دولتها برای حفظ مشروعیت خود و کاهش تنشهای اجتماعی باید بین اصلاحات اقتصادی و حمایت از مردم توازن برقرار کنند، در غیر این صورت فشارهای خارجی میتواند به بیثباتی سیاسی و اجتماعی منجر شود. در نهایت، اعتراضات اخیر اکوادور نشان میدهد که صندوق بینالمللی پول، با توصیهها و سیاستهای تحمیلی خود، نقش کلیدی در ایجاد نارضایتی عمومی و شعلهور شدن بحرانهای اجتماعی و سیاسی داشته است.
✍ حاج مرصاد ( علیرضا مصباح )
