به بهانه حضور رييس سازمان ميراث فرهنگی در يك برنامه تلويزيونی
«مردم چرا در موزه ملی فقط چهارتا سرباز پارتی می بينند»؛ اين جمله را بيژن نوباوه در برنامه «پيش رو» شبكه چهار تلويزيون خطاب به علی اصغر مونسان می گويد. يكشنبه شب گذشته، رييس سازمان ميراث فرهنگی ميهمان برنامه پيش رو در شبكه چهار بود. در حدود يك سالی كه از آمدن مونسان به ارگ آزادی میگذرد و او بارها در برنامه‌های تلويزيونی مختلف حضور پيدا كرده تا با مردم در مورد گردشگری و چالش‌ها و فرصت‌های پيش روی اين صنعت نسبتا نوپا صحبت كند. اما اين حضور عمدتا در برنامه‌هايی است كه مجری آن اطلاع چندانی از چالش‌های حوزه مديريتی مونسان ندارد، اما اصرار او برای نشستن جلوی دوربين تلويزيون و گفتن حرف‌های هميشگی و ارايه آمارهای تكراری همچنان ادامه دارد. نوباوه در گفت‌وگوی يك ساعته‌ای كه در مورد گردشگری با مونسان داشت، بارها و بارها بر مطلع نبودن خود از حوزه ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری صحه گذاشت، به خصوص آنجا كه در مورد ثبت آثار تاريخی میگويد: «كشورهای همسايه می آيند مناره‌های ما را به نام خود ثبت می كنند، می آيند بادگيرهای ما را به نام خودشان ثبت می كنند، شما چرا كاری نمی كنيد؟» سطح اطلاع مجری برنامه‌ای كه «پيش رو»ی رييس يك سازمان تخصصی نشسته است تا او را به چالش بكشد و در مورد مشكلات و مسائل حوزه از او سوال كند، آنقدر نيست كه بداند يك كشور هيچگاه نمی تواند آثار تاريخی كشورهای ديگر را به نام خود ثبت كند، و جای ديگر سوال می پرسد كه: «آيا شما در سازمان خود مسوولی براي امر ثبت داريد؟» و گويی خبر ندارد كه مركز ميراث ناملموس و همچنين دفتر ثبت آثار و حفظ و احيای ميراث معنوی و طبيعی، زيرنظر معاونت ميراث فرهنگی كشور فعاليت می كنند و حتی اخبار اين حوزه را هم دنبال نكرده كه وقتی مونسان از ثبت جهانی محور ساسانی می گويد، مجری با تعجب می گويد: «يونسكو اين موضوع را تاييد كرده است؟» يا در مورد حوزه گردشگری مجری از مونسان در مورد GDP گردشگری سوال می كند، نه ميهمان برنامه و نه مجری هيچ صحبتی در مورد اينكه هنوز تكليف حساب‌های اقماری اين حوزه مشخص نشده است چيزی نمی گويند، تنها مجری تاكيد می كند كه معتقد است «پول زيادی در اين حوزه گردش دارد». انتقادی كه به مجری برنامه و برنامه‌سازانی كه زحمت آشنايی با حوزه مديريت مديری كه يك ساعت از وقت خود را به برنامه آنها اختصاص داده و روی آنتن زنده تلويزيون حاضر شده را به خود نمی دهند، موضوعی است كه جای بحث بسيار دارد. اما سوالی كه می توان از رييس سازمان ميراث فرهنگی پرسيد اين است كه چرا در يك سال گذشته حاضر نشده «پيش رو»ی هيچ كدام از رسانه‌ها و خبرنگارانی كه سال‌هاست حوزه ميراث فرهنگی را بطور تخصصی دنبال می كنند و اخبار و اتفاقات آن را رصد می كنند، بنشيند و پاسخگوی سوالاتی تخصصی تر در حوزه مديريت خود باشد. خبرنگاران بسياری در صف مصاحبه با مدير سازمان ميراث فرهنگی مانده‌اند و آقای مدير هر ماه يك ساعت برای برنامه‌های زنده تلويزيونی زمان اختصاص می دهد، برنامه‌هايی كه نه تنها در مورد چالش‌های اين حوزه صحبت نمی كنند، بلكه آگاهی كافی را هم در اين رابطه ندارند. در يكی ديگر از برنامه‌هايی كه ميزبان مونسان بود، كارشناس برنامه با اصرار بر اينكه می خواهيم با تكيه بر آمار و ارقام مسائل حوزه گردشگری را بررسی كنيم، آمار مربوط به سال ٢٠١١ را روي نموداری كه از قبل تهيه كرده بود نشان داد و شروع به تحليل كرد. با اين اوصاف و با چنين نگاهی به حوزه ميراث فرهنگی در رسانه ملی، عجيب نيست وقتی نوباوه می گويد: «حمامی تاريخی را در قزوين ديدم كه تبديل به كافی شاپ شده بود و در آن موسيقی های مستهجن پخش می شد.» و همين جمله می تواند تمام تلاش فعالان اين حوزه را برای احيای بناهای تاريخی زير سوال ببرد.
در جای ديگری مونسان می گويد: «بايد درآمدمان را بدهيم به خزانه دولت، خزانه هم اين درآمد را به ما بر نمی گرداند، سال گذشته تنها ٦٥ درصد از درآمد موزه‌ای را به ما برگرداندند.» وقتی در رسانه ملی چنين برخوردی با اين حوزه می شود و كسی مقابل معاون رييس‌جمهور می نشيند كه اعتراف می كند در زمانی كه نماينده مجلس بوده چند موزه بزرگ دنيا را ديده و حالا معتقد است: «اشيا در موزه ملی در رطوبت نگهداری می شوند» و اطلاعات ديگری در مورد موزه‌های كشور و اشيای موجود در آنها ندارد و تاكيد می كند: «مردم در موزه ملی فقط چهارتا سرباز پارتی را می بينند»، حتی اگر مدير سازمان ميراث فرهنگی هر روز هم روی آنتن زنده تلويزيون حاضر شود، تا زمانی كه نگاه تخصصی به اين حوزه نباشد، مشكلی از اين سازمان رفع نخواهد شد. حتی توسعه گردشگری هم اتفاق نخواهد افتاد و تنها نتيجه اين حضورها با سوالات مجريان نا مطلع از اين حوزه، نا اميدی بيشتر مردم از اين سازمان است، چرا كه پيشينيان ما همواره معتقد بودند «حرمت امامزاده با متولی آن است.»
پ.ن: اين يادداشت در تاريخ 2 اَمرداد 97 در صفحه 12 روزنامه اعتماد منتشر شده
