خون دارای سلولهای مختلفی است که گلبولهای سفید (WBC) یکی از آنها هستند. وقتی سطح آنها بالاست، یعنی بدن در حال مبارزه با عفونت یا التهاب است. التهاب پاسخ بدن به عوامل بیماریزا است. در واقع با بروز هر بیماری از سرطان گرفته تا سرماخوردگی، سطح آنها در بدن افزایش پیدا میکند. در این مقاله میخواهیم با مفهوم گلبول سفید آشنا شویم. همچنین به معرفی آنها خواهیم پرداخت و میخواهیم بدانیم که آیا افزایش سطح آن به معنای ابتلا به سرطان است و آیا کاهش آن میتواند خطرناک باشد؟
گلبولهای سفید یا همان لکوسیتها نوعی سلول خونی هستند که وظیفه محافظت از بدن را برعهده دارند. هر زمان که عوامل بیماریزا مانند ویروس، انگل، قارچ، باکتری و … به بدن حمله میکنند، گلبولهای سفید شروع به از بین بردن آنها خواهند کرد. سلولهای خونی در مغز استخوان ساخته میشوند. روزانه چیزی حدود ۱۰۰ میلیارد لکوسیت در بدن تولید میشود. طول عمر آنها دو تا سه روز است. پس از آن بدن به طور خودکار سلولهای جدید خونی را جایگزین می کند.
از انواع گلبولهای سفید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نوتووفیلها: این نوع از سلولهای سفید از بدن برابر عوامل بیماریزایی مانند قارچ و باکتری محافظت می کنند.
لنفوسیتها: زمانی که بدن مورد حمله ویروس و باکتری قرار میگیرد. این نوع از سلولهای خونی شروع به تولید آنتی بادی میکنند.
ائوزوفیل ها : انگلها از دیگر عوامل بیماریزا هستند که بدن برای مقابله با آنها از این نوع سلولهای سفید خونی استفاده خواهد کرد.
مونوسیتها. آنها نیز در مبارزه با انواع باکتری و میکروب نقش دارند.
بازوفیل ها : وظیفه مبارزه با آلرژیها بر عهده این نوع سلول خونی است.
وقتی صحبت از سرطان خون میشود، معمولا به اختلال در سلولهای خونی اشاره دارد. وقتی سطح این شاخص خونی بالاست، یعنی سیستم ایمنی بدن درگیر عفونت بوده و در حال مبارزه با عامل بیماریزا است.
بالا بودن میزان گلبولهای سفید همیشه به این معنا نیست که بیماری خاصی وجود دارد. گاهی اوقات عواملی مانند استرس یا فشارهای روحی و روانی نیز میتوانند باعث ایجاد چنین حالتی شوند. برای تشخیص سرطان خون تنها به نتایج آزمایش WBC (شمارش سلولهای سفید خون) توجه نمیشود. برای تشخیص قطعی بیماری از سایر آزمایشات خونی استفاده خواهد شد.
وقتی سطح WBC در آزمایش خون کاهش مییابد، یعنی سیستم دفاعی بدن دچار ضعف شده است. در چنین حالتی بدن توانایی مبارزه با انواع بیماریها را نخواهد داشت. افرادی که بیماریهای خاص مانند ایدز مواجه هستند، سیستم ایمنی بسیار ضعیفی دارند. به همین دلیل با کوچکترین آلودگی دچار عفونت و التهاب میشوند.
پایین بودن سطح گلبولهای سفید باعث میشود تا به راحتی دچار عفونت شوید. اگر بیماری زمینهای خاصی وجود نداشته باشد و در عین حال به دفعات با عفونت مواجه هستید، احتمال ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن وجود دارد.
البته باید بدانید برخی شرایط میتوانند بر میزان گلبولهای سفید تاثیر داشته باشند که از آن جمله میتوان به مصرف برخی داروها مانند پردنیزولون (Prednisolone)، آنتی بیوتیک ها و دیورتیکها اشاره کرد.
بیماریهای زیر در کاهش تعداد گلبولهای سفید موثر هستند:
در بیماریهای خود ایمنی، گلبولهای سفید به اشتباه ارگان های بدن را به عنوان مهاجم تشخیص میدهند. علت بروز این اختلال به درستی مشخص نیست اما برخی پزشکان بر این باور هستند که اختلالات ژنتیکی می تواند در بروز آن موثر باشند.
کاهش یا افزایش سطح WBC دلایل متعددی دارد و باید از طریق آزمایش خون بررسی شود. بالا یا پایین بودن آن نمی تواند به این معنا باشد که حتما به بیماری سختی دچار شدهاید.