گلبولهای قرمز نوعی سلول خونی هستند. آنها در انتقال مواد مغذی، اکسیژن و حمل دی اکسید کربن نقش مهمی دارند. این سلولهای خونی دارای پروتئینی به نام هموگلوبین هستند. در واقع باید گفت وجود این پروتئین سبب میشود تا سلولهای قرمز یا همان RBC بتوانند اکسیژن و دیاکسید کربن را حمل و نقل کنند. آنها در مغز استخوان ساخته میشوند و در رگهای خونی جریان دارند. گلبولهای قرمز با نام «اریتروسیت» (Erythrocyte) نیز معرفی میشوند. در این مقاله می خواهیم بدانیم چرا سطح آنها در خون بالا میرود؟
قبل از هر چیز باید بدانید که خون دارای سه نوع سلول است:
هر کدام از آن شکل و تعداد مشخصی در بدن دارند. در این میان، به طور طبیعی سطح RBC بیشتر از سایر سلولهای خونی است.
سبک زندگی، بیماریها و مصرف برخی داروها میتوانند منجر به افزایش گلبولهای قرمز خون شود.
اگر مشکل و بیماری خاصی ندارید و سطح RBC در آزمایش خون همچنان بالاست، شاید باید نگاهی دوباره و دقیق به سبک زندگی خود داشته باشید. اگر سیگاری هستید، باید بدانید که این ماده دخانی منجر به افزایش این سلولهای خونی میشود. با ترک آن سطح RBC در محدوده نرمال قرار میگیرد.
افرادی که در ارتفاعات زندگی میکنند، سطح بیشتری از این سلولهای خونی را دارا هستند. زندگی در ارتفاعات میتوانند منجر به غلظت خون شود. در این حالت خاصیت روان بودن خون کم خواهد شد. به همین دلیل اکسیژن و مواد مغذی به اندامهای بدن نمیرسد. خستگی، سردرد، تاری دید و سرگیجه از جمله علائم بالا بودن گلبولهای قرمز خون هستند.
سیگار کشیدن یا زندگی در ارتفاعات بالا، سبب میشود تا اکسیژن خون در سطح پایینی قرار داشته باشد. به همین دلیل افزایش سلولهای قرمز خون مواجه میشوید.
کم آبی از دیگر دلایلی است که میتواند منجر به افزایش RBC شود. در این حالت سطح مایع خون که پلاسما نام دارد، کم میشود. با کم شدن سطح پلاسما، غلظت سلولهای قرمز خون افزایش مییابد.
نارسایی قلبی، فیبروز ریه (آسیب دیدن بافت ریه) و بیماریهای قلبی مادرزادی منجر به کاهش سطح اکسیژن و در نتیجه افزایش سطح سلولهای قرمز خون خواهند شد. وقتی بدن در این چنین شرایطی قرار میگیرد، برای جبران اکسیژن، RBC بیشتری تولید می کند.
برخی از بیماری ها نیز وجود دارند که به طور مستقیم عملکرد و ساختار گلبولهای قرمز را تحت تاثیر قرار میدهند. از آن جمله میتوان به پلی سیتمی ورا (Polycythemia vera) اشاره کرد. در این حالت مغز استخوان بیش از نیاز بدن، شروع به تولید RBC می کند. به این ترتیب بیمار با غلظت خون بالا مواجه شده و احتمال لخته شدن خون نیز وجود دارد.
پلی سیتمی ورا بیماری نیست که به یکباره بروز کند. افراد زیادی به این بیماری مبتلا هستند اما هیچ نشانهای از بیماری در آنها دیده نمیشود. آزمایش خون بهترین راهحل برای تشخیص این بیماری است. اگر میخواهید بدانید علائم این بیماری چیست، باید گفت نشانههای غلظت خون بالا به عنوان نشانههای رایج این بیماری معرفی شدهاند.
مصرف برخی داروها مانند داروهای استروئیدی تستوسترون میتوانند در افزایش سطح RBC موثر باشند. بالا یا پایین بودن گلبولهای قرمز خون میتواند نشاندهنده اختلالات خونی باشد. برای بررسی این موضوع به یک آزمایش خون ساده نیاز دارید. برای انجام آن میتوانید از خدمات آزمایش در منزل بهره ببرید.