بیشتر افرادی که دچار سرطان تیروئید شدهاند، هیچ فاکتور خطر شناختهشدهای در آنها تشخیص داده نشده است. بنابراین میتوان گفت این بیماری هر کسی را میتواند درگیر کند. در کنار آن عواملی وجود دارند که ریسک بروز این بیماری را افزایش میدهند. به طور کلی باید گفت، هیچ راهکار شناختهشدهای برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. در این مقاله میخواهیم بدانیم تیروئید چیست؟ چه نقشی در بدن دارد؟ سرطان تیروئید چیست و چند نوع است؟ و چه کسانی در معرض ابتلا به آن قرار دارند؟
تیروئید غده پروانهای شکل است که درست زیر سیب گلو قرار دارد. این غده دارای دو لوب و یک بخش متصلکننده است. در حالت عادی نمیتوان متوجه این غده شد. اختلالات تیروئیدی مانند کم کاری یا پرکاری، میتوانند باعث تورم و درد در این ناحیه شوند.
غده تیروئید دو هورمون اصلی T4 و T3 تولید میکند. این هورمونها نقش مهمی در تنظیم سوخت و ساز بدن دارند. عملکرد آنها بر روی عملکرد سایر بافت و ارگانهای بدن تاثیرگذار است. برای مثال کم کاری یا پرکاری تیروئید میتوانند منجر به مشکلات ناباروری در زنان شوند. چاقی، لاغری، ریزش مو، بیاشتهایی و … از دیگر مشکلاتی است که میتوانند به دلیل اختلالات تیروئیدی بروز کنند.
عملکرد غده تیروئید به فاکتوری به نام TSH بستگی دارد. اما منظور از TSH چیست؟ TSH هورمونی است که توسط غده هیپوفیز در مغز ترشح میشود. وظیفه این هورمون کنترل عملکرد تیروئید است. بروز هرگونه مشکل در آن میتواند بر روی تولید هورمونهای اصلی غده تیروئید تاثیرگذار باشد.
باید بدانید این بیماری میتواند هر فردی را درگیر کند. با این حال توجه به برخی توصیهها میتوانند ریسک بروز این اختلالات را کاهش دهند. از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
سرطان تیروئید به این معناست که اختلالی در سلولهای تیروئیدی ایجاد شده است. در این حالت سلولها رشدی غیر طبیعی دارند و به همین دلیل تشکیل توده میدهند.
افرادی که تحت تاثیر تشعشعات قرار میگیرند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. به همین دلیل پزشکان فقط در موارد خاص آزمایشات تصویربرداری را تجویز میکنند. برای اینکه تاثیر اشعه ایکس و سی تی اسکن به حداقل کاهش یابد، استفاده از یقه محافظ تیروئید به بیماران توصیه میشود. این ابزار در طی آزمایشات تصویربرداری بر روی گردن، درست جایی که غده تیروئید وجود دارد، قرار خواهد گرفت. به این ترتیب از تاثیر تشعشعات بر روی آن جلوگیری خواهد شد.
یکی از سوالات رایج در این مورد این است که تشعشعات چقدر میتوانند ریسک ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش دهند؟ در این رابطه نمیتوان به طور دقیق اظهار نظر کرد. شاید تاثیر آنها در بروز این بیماری اندک باشد، ولی وجود دارد. به همین دلیل توصیه شده است اقدامات احتیاطی انجام شود.
آن دسته از افرادی که یکی از اعضای خانواده آنها به این بیماری مبتلا شده است، بیشتر از دیگران در معرض خطر قرار دارند.
اینطور به نظر میرسد که جنسیت در بروز این بیماری نیز موثر است. به دلایل کاملا نامشخص سرطان تیروئید در زنان بیشتر از مردان است. بروز این بیماری در زنان بالای ۴۰ سال بیشتر دیده شده است.
به طور کلی میتوان گفت سرطان تیروئید به سه شکل زیر بروز خواهد کرد:
این نوع سرطان تیروئید تنها یک لوب آن را درگیر میکند و رشدی آهسته دارد. در این بیماری، احتمال درگیری غدد لنفاوی وجود دارد. معمولا این نوع سرطان قابل درمان بوده و به ندرت باعث مرگ بیمار میشود.
این سرطان، سلولهای C غده تیروئید را درگیر میکند. این سلولها مسئول تولید هورمونی به نام کلسی تونین هستند. این هورمون سطح کلسیم در خون را تنظیم میکند. این نوع سرطان میتواند به غدد لنفاوی، کبد و ریهها گسترش یابد.
این نوع سرطان، نوع نادری از سرطان تیروئید است. این بیماری سرعت گسترش زیادی دارد و میتواند گردن و سایر نقاط بدن را درگیر کند. درمان آن نسبت به انواع دیگر سرطان تیروئید سختتر است.