هاشیموتو نوعی اختلال یا بیماری خود ایمنی است که در غده تیروئید بروز می‌کند. غده تیروئید توده‌ای است پروانه‌ای شکل که دقیقاً زیر سیب قاعده گردن جای دارد. بدن ما برای عملکرد صحیح نیاز به هورمون‌های تیروئیدی بخصوص T4 و T3 دارد. در حقیقت تیروئید وظیفه ترشح این هورمون‌ها را بر عهده دارد و سطح آن‌ها را تنظیم می‌کند.
در بیماری هاشیموتو سیستم ایمنی بدن برخلاف روند طبیعی به بافت‌های سالم تیروئید حمله‌ور می‌شود؛ بنابراین زمانی می‌گوییم فرد مبتلا به هاشیموتو است که سلول‌های سیستم ایمنی بدن در حال نابود کردن سلول‌های موثر در تولید و ترشح هورمون‌های تیروئیدی باشند. اغلب افرادی که مبتلا به عارضه خودایمنی هاشیموتو هستند، از کم‌کاری تیروئید رنج می‌برند.
باوجوداینکه اختلالات تیروئیدی بسیار شایع هستند، اما بروز هاشیموتو در گروه بانوان بخصوص بانوان میان‌سال شایع‌تر است. برای برطرف کردن این عارضه خودایمنی معمولاً ابتدا از تکنیک درمانی جایگزینی هورمون تیروئید استفاده می‌شود.
از بیماری هاشیموتو یا تیروئیدیت هاشیموتو تحت عناوین دیگری نیز یاد می‌شود. نام‌های دیگر هاشیموتو عبارت‌اند از:
بیماری خودایمنی هاشیموتو ازجمله اختلالات و عارضه‌هایی است که سرعت بسیار کُندی دارد و به همین علت شاید دیر نسبت به بروز آن آگاه شویم. ممکن است بیمار نشانه‌های شایع عارضه را نداشته باشد یا اینکه متوجه علائم نشود. با کاهش قابل‌توجه سطح هورمون تیروئیدی نشانه‌ها و وضعیت‌های زیر قابل‌انتظار هستند:
به گفته‌ی mayoclinic دقیقاً مشخص نیست که چرا افراد دچار هاشیموتو می‌شوند و چرا سیستم ایمنی چنین واکنشی از خود نشان می‌دهد. ولی آغاز این عارضه و علائم آن ممکن است با شرایط زیر در ارتباط باشد:
· ژنتیک
· تداخل و پیوند علل محیطی و ژنتیکی
· محرک‌های محیطی همچون استرس، تشعشعات، ویروس و عفونت
درمان بیماری هاشیموتو درواقع یک روش واحد نیست و بهبود این وضعیت به این معناست که پزشک موفق شده سطح هورمون‌های تیروئیدی را به حالت نرمال برگرداند. در مواقعی که سطح هورمون طبیعی باشد، نیاز به استفاده از روش‌های درمانی مختلف نیست؛ اما اگر هاشیموتو همانند کم‌کاری تیروئید سبب کاهش هورمون‌های تیروئیدی شود، با دارو تحت کنترل و درمان قرار می‌گیرد.
درصورتی‌که بیمار در اثر هاشیموتو دچار گواتر شده باشد، مجدداً پزشک تلاش می‌کند با تجویز داروهای موثر این وضعیت را کنترل کند. درصورتی‌که گواتر بهبود پیدا نکند و علائم در حال پیشرفت کردن باشند، پزشک معالج جراحی گواتر را توصیه می‌کند.
همان‌طور که اشاره شد علائم هاشیموتو بی‌شمار هستند و در بسیاری از موارد نیز با دیگر شرایط پزشکی اشتراک نشانه دارد؛ بنابراین درصورتی‌که یک یا چند مورد از علائم گفته‌شده را دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا مورد معاینه تخصصی قرار گیرید.
