سرطان خون، نوعی سرطان بافتهای خونساز بدن است. ازجمله بافتها حیاتی و خونساز بدن میتوان به سیستم لنفاوی و مغز استخوان اشاره نمود. سرطان خون خود انواع متفاوتی را در برمیگیرد. از سرطان خون تحت عنوان لوسمی نیز یاد میشود.
تعدادی از انواع سرطان خون در مردان و زنان بالغ و تعداد دیگر در کودکان بیشتر شیوع دارند. باوجوداین تمام افراد ممکن است ریسک ابتلا به هر نوع سرطان خون را داشته باشند. گلبولهای سفید اصلیترین چیزی هستند که درگیر سرطان خون میشوند. گلبولهای سفید در بافتهای خونساز همچون مغز استخوان ساخته و وارد جریان خون میشوند.
تا زمانی که گلبولهای سفید طبق دستورالعملهای DNA نرمال در حال تکثیر و رشد باشند، سیستم ایمنی در برابر عفونتها و بیماریها مقاوم خواهد بود. اما زمانی که یک جهش ژنتیکی یا یک عامل اکتسابی سبب تغییر در تکثیر و رشد گلبولهای سفید میشود، سرطان خون رخ میدهد.
افرادی که درگیر به لوسمی هستند، مغز استخوانشان حجم زیادی گلبول سفید غیرمعمول و با ساختار ناقص تولید میکند. این گلبولها حتی توانایی درست عمل کردن ندارند و نمیتوانند از بدن در برابر مهاجمها یا عوامل بیماریزا مراقبت کنند.
درمان لوسمی ممکن است پیچیده یا شاید راحت باشد. نحوه درمان این عارضه و میزان موفقیتآمیز بودن آن به عوامل مرتبط با لوسمی و نوع لوسمی وابسته است. خوشبختانه امروز استراتژیها و روشهای درمانی وجود دارند که بتوانند به این عارضه ناخوشایند پایان بدهند.
همانطور که اشاره کردیم لوسمی انواع مختلفی دارد، بنابراین خیلی مهم است که افراد بدانند علائم سرطان خون چیست. یادتان باشد که بسیاری از علائمی که در خود میبینید لزوماً به معنای سرطان خون نیستند. چون سرطان خون علائم و نشانههای مشترک زیادی با سایر شرایط پزشکی دارد.
بسته به نوع لوسمی علائم و نشانههای این عارضه متفاوت خواهند بود. اما رایجترین علائم سرطان خون عبارتاند از:
به گفتهی mayoclinic عواملی که خطر ابتلا به سرطان خون را افزایش میدهند عبارتاند از:
- سابقه ابتلا به سرطان و انجام شیمیدرمانی و پرتودرمانی
- اختلالات ژنتیکی
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص
- مصرف سیگار
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان خون
سرطان خون انواع متفاوتی دارد و هر یک بیشتر در یک گروه سنی شیوع دارند. شایعترین انواع سرطان خون به شرح زیر است.
از لوسمی ALL تحت عنوان لوسمی لنفوسیتی حاد نیز یاد میشود. لوسمی لنفوسیتی حاد شایعترین نوع سرطان خون در گروه سنی کودک و خردسال بشمار میرود. البته این گفته به این معنا نیست که بزرگسالان اصلاً شانس ابتلا به این عارضه سرطانی را ندارند.
لوسمی AML تحت عنوان لوسمی حاد میلوژن شناخته میشود. لوسمی حاد میلوژن یکی از شایعترین انواع سرطان خون هم در کودکان و هم در بزرگسالان بشمار میرود. همچنین بزرگسالان در آمار مبتلایان به AML سهم بیشتری را به خود اختصاص میدهند.
لوسمی CLL تحت عنوان لوسمی لنفوسیتی مزمن شناخته میشود. لوسمی CLL شایعترین لوسمی مزمن در بزرگسالان شناخته میشود. ممکن است فرد سالها درگیر این عارضه باشد و هیچ نشانه یا اثر خاصی از سرطان خون را تجربه نکند.
لوسمی CML تحت عنوان لوسمی میلوژن مزمن معرفی میشود. اغلب مبتلایان به این نوع لوسمی گروه بزرگسالان هستند. قبل از اینکه سرعت رشد سلولهای این نوع لوسمی بیشتر شود، شاید بیمار ماهها و سالها بدون علامت باشد یا اینکه نشانههای خفیفی را تجربه کند.
ازجمله لوسمیهای نادر میتوان به لوسمی سلول مویی، اختلالات میلوپرولیفراتیو و سندرمهای میلودیسپلاستیک اشاره نمود.