آزمایش CBC یکی از ابتدایی‌ترین آزمایش‌هاییه که پزشک برای شما تجویز می‌کنه. اما این آزمایش چیه و چه مشکلات و بیماری‌هایی رو تشخیص می‌ده؟ چه زمانی پزشک این آزمایش رو برای شما تجویز می‌کنه؟ با ما همراه باشید تا به جواب این سوال‌ها برسید.
آزمایش CBC آزمایشی هست که در اون سلول‌های خون شمارش می‌شن. خون اجزای مختلفی داره مثل گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید، هموگلوبین، هماتوکریت و پلاکت. وظیفه گلبول‌های قرمز انتقال اکسیژن است. گلبول‌های سفید با عفونت مبارزه می‌کنند و در سیستم ایمنی بدن نقش دارند. هموگلوبین‌ها پروتئین‌های حامل اکسیژن موجود در گلبول قرمز هستند. هماتوکریت نسبت گلبول‌های قرمز به پلاسمای خون هست. پلاکت‌ها هم به انعقاد خون کمک می‌کنند.
شمارش هموگلوبین، گلبول‌های قرمز و هماتوکریت مرتبط به‌هم هستند چون‌که جنبه‌های مختلف گلبول قرمز رو اندازه‌گیری می‌کنند. آزمایش CBC می‌تونه به تشخیص بسیاری از بیماری‌ها کمک کنه. این آزمایش برای بررسی عوارض جانبی داروهای مختلف هم به‌کاربرده می‌شه. بالا و پایین بودن مقادیر این فاکتورها در آزمایش نشون‌دهنده مشکل یا بیماری زمینه‌ای است که باید بررسی بشه.
معمولاً اگر یکی از علائم زیر رو داشته باشید پزشک این آزمایش رو در کنار آزمایش‌های دیگه تجویز می‌کنه اما قطعاً CBC تو خط اول نسخه نوشته می‌شه.
این مقادیر در افراد مختلف بسته به سوابق بیماری، جنسیت و سن افراد متفاوت است. مقدار طبیعی اجزای مختلف خون به‌صورت زیر هست:
- گلبول‌های قرمز (RBC)
بانوان: ۴.۷ تا ۶.۱ میلیون گلبول/ mcL و مردان: ۴.۷ تا ۶.۱ میلیون گلبول/ mcL
- هموگلوبین (Hb)
بانوان: ۱۲ تا ۱۶ g/dl و در مردان: ۱۴ تا ۱۸ g/dl
- درصد گلبول‌های قرمز در کل حجم خون (Hct)
بانوان: ۳۶-۴۶ درصد در مردان: ۳۹-۵۲ درصد
- گلبول‌های سفید (WBC)
افراد بالای دو سال: ۵۰۰۰- ۱۰۰۰۰/mm3
کودکان کمتر از دو سال: ۶۲۰۰- ۱۶۰۰۰/mm3
نوزادان: ۹۰۰۰- ۳۰۰۰۰/mm3
- پلاکت‌ها
در همه افراد: ۱۴۰۰۰۰-۴۴۰۰۰۰
مقدار نرمال سایر فاکتورها در تصویر زیر هست.
تغذیه نقش مهمی در عملکرد اعضای بدن ما داره که سلول‌های خون هم از این قاعده مستثنا نیستند. شما می‌تونید برای افزایش میزان گلبول‌های قرمز آهن، فولیک اسید، ویتامین C، ویتامین B12، ویتامین A و ویتامین E مصرف کنید. از منابع مهم آهن می‌شه به گوشت قرمز، جگر، سبزیجات تیره برگ مثل اسفناج، میوه خشک، حبوبات و زرده تخم‌مرغ اشاره کرد. برای تأمین فولیک اسید می‌تونید از غلات غنی‌شده، حبوبات و آجیل استفاده کنید. تخم‌مرغ، ماهی، گوشت و لبنیات هم سرشار از ویتامین B12 هستند. هویج، سیب‌زمینی شیرین و فلفل قرمز هم از مهم‌ترین منابع ویتامین A هستند.
گلبول‌های سفید باعث بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن می‌شن. تغذیه در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی داره. سیر، قارچ، فلفل دلمه‌ای، آجیل، بری‌ها، ماهی، شکلات، ماست، خرما و مرغ و گوشت بدون چربی جز مواد غذایی هستند که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شن.
برای افزایش سطح پلاکت خوردن غذاهای سرشار از آهن، فولات، ویتامین‌های C,K,D و B12 توصیه شده. این ویتامین‌ها در غلات، برنج، گوشت، تخم‌مرغ، ماهی، مرکبات، کلم بروکلی، توت‌فرنگی، شیر و ماست فراوان یافت می‌شن.
این آزمایش به شرایط خاصی نیاز نداره و لازم نیست برای انجامش ناشتا باشید. آزمایش CBC رو می‌تونید حتی تو خونه و محل کارتون با خیال راحت انجام بدید. امروزه بسیاری از آزمایشگاه‌ها خدمات آزمایش در محل رو دارند که هومکا هم یکی از اون‌هاست. جواب این آزمایش معمولاً در کمتر از یک روز آماده می‌شه.
