آیا با علائم و نشانههای انعقاد خون آشنا هستید؟ آیا میدانید تشکیل لخته خون در قسمتهای مختلف بدن چگونه تشخیص داده میشود؟ انعقاد خون که به آن لخته شدن خون نیز گفته میشود، فرآیندی است که در آن خون از حالت مایع به ژل تبدیل میشود. انعقاد خون باعث حفظ شرایط پایدار بدن، توقف خونریزی از رگ آسیب دیده و به دنبال آن ترمیم بافت میشود.
لخته خون تودهای چسبنده از اجزای خون است که شامل: پلاکتها، پروتئینها و سلولهای خون میشود. زمانی که به دلیلی آسیب میبینید، بدن شما لخته خون تشکیل میدهد تا از خونریزی بیش از حد جلوگیری کند. بعد از توقف خونریزی و بهبودی شرایط، بدن لخته خون را تجزیه کرده و ساختار آن را از بین میبرد. گاهی اوقات لختههای خون در جایی که نباید تشکیل شوند، ایجاد میشود. اگر تعداد این لختههای خون نابجا زیاد بوده و بدن قادر به تجزیه آن نباشد؛ مشکلات جدی ایجاد میکند.
لختههای خون ممکن است در رگهای خونی اندامهایی مانند: ریهها، مغز، قلب و کلیهها ایجاد شوند. انواع مشکلات و اختلالاتی که لخته شدن نابجا خون میتواند باعث بروز آن شود متناسب با محل تشکیل لخته شامل موارد زیر است:
ترومبوز ورید عمقی (DVT): DVT به علت تشکیل لخته خون در سیاهرگ ساق پا، ران یا لگن ایجاد میشود. این بیماری میتواند باعث مسدود شدن سیاهرگ شود و از این طریق به پای شما آسیب برساند.
همچنینDVT اغلب در افراد راننده که مدت طولانی پاهای خود را به سمت پدال ماشین آویزان میکنند؛ دیده میشود.
آمبولی ریه: این مشکل حاد معمولا زمانی اتفاق میافتد که لخته تجزیه شده و از طریق جریان خون به ریهها میرسد. وجود لخته خون میتواند به ریههای شما آسیب رسانده و اکسیژن رسانی را در بدن شما دچار مشکل کند.
ترومبوز سینوس ورید مغزی (CVST): CVST زمانی فرد را گرفتار میکند که لخته خون در سینوسهای وریدی مغز تشکیل شود. به طور معمول سینوسهای وریدی خون را از مغز خارج میکنند؛ اما در فردی که دچار CVST است به دلیل وجود مانعی به نام لخته، جریان خون متوقف شده و فرد در معرض خطر سکته مغزی هموراژیک قرار میگیرد.
*لخته شدن خون در سایر قسمتهای بدن نیز میتواند باعث مشکلاتی مانند: سکته مغزی ایسکمیک، حمله قلبی، مشکلات کلیوی، نارسایی کلیه و مشکلات مرتبط با بارداری شود.
پزشکان از روشهای مختلفی برای تشخیص شرایط انعقاد خون استفاده میکند؛ این روشها اغلب شامل موارد زیر است:
معاینه فیزیکی
بررسی سابقه پزشکی
انجام آزمایش خون مانند: آزمایش دی دایمر و PT
سونوگرافی
عکس برداری با اشعه ایکس از وریدها (ونوگرافی) یا رگهای خونی (آنژیوگرافی) که با از تزریق رنگ مخصوص انجام میشود.
سی تی اسکن
همچنین PT در آزمایش خون مشخص کننده مدت زمان لخته شدن خون است. این آزمایش معمولا قبل از انجام عمل جراحی تجویز میشود و شرایط فاکتورهایی که در انعقاد خون نقش دارند را میسنجد. توصیه میکنیم اگر علائم بالا دارید و مشکوک به ابتلا به بیماریهای مرتبط با لخته خون هستید، با مشورت پزشک این آزمایش را انجام دهید.