افرادی زیادی خون دماغ شدن را تجربه میکنند. خونریزی از بینی چندان خوشایند نیست و حتی موجب ترس میشود. با این حال باید بدانید بروز آن در بزرگسالان و کودکان ۳ تا ۱۰ سال شایع است. خون دماغ شدن دلایل متعددی میتواند داشته باشد و به ندرت نشاندهنده بیماری خاصی است. در این مقاله سعی شده است تا به دلایل رایج خون دماغ شدن اشاره شود. اما قبل از آن اشارهای کوتاه به انواع خونریزی از بینی خواهد شد.
خونریزی از بینی میتواند از ناحیه قدامی (جلویی) و خلفی (پشتی) آن باشد. خونریزی قدامی بینی مربوط به سپتوم است. سپتوم دیواره میانی بینی است که حفرههای آن را از هم جدا نگه میدارد. این دیواره مملوء از رگهای خونی است. هرگونه آسیب و ضربه به آن میتواند زمینه را برای خونریزیهای شدید فراهم کند. ناحیه پایینی سپتوم بیشترین میزان خونریزی را به خود اختصاص میدهد. بیشتر افراد با این نوع خون دماغ شدن مواجه هستند.
خونریزیهای که از ناحیه پشتی بینی ایجاد میشوند به ندرت اتفاق میافتند، اما شدت بیشتری دارند. این خونریزی بیشتر زمانی رخ میدهد که آسیب شدیدی به صورت وارد شود. همچنین برخی بیماریهای زمینهای مانند فشار خون میتوانند زمینه را برای بروز آن فراهم کنند.
تشخیص خونریزی بینی قدامی از خلفی کار چندان سادهٰای نیست. به طور کلی میتوان گفت خونریزیهای خلفی از شدت بسیار بیشتری برخوردار بوده و به سختی بند میآیند. خونریزیهای قدامی معمولا با راهکارهای خانگی قطع میشوند، اما خونریزیهای خلفی خطرناک بوده و بیمار به مراقبتهای پزشکی نیاز خواهند داشت.
از رایجترین دلایل خون دماغ شدن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
همانطور که گفته شده، سپتوم دیواهای است که بینی را به دو قسمت چپ و راست تقسیم میکند. این دیواره ساختار منسجم و سفتی دارد و در عین حال از خاصیت انعطافپزیری نیز برخوردار است. در بیشتر افراد این دیواره دارای انحراف است اما مشکل خاصی ایجاد نمیکند. اما زمانی که انحراف آن بیش از حد باشد، یک قسمت بینی گشادتر و یک قسمت آن باریکتر خواهد شد. این موضوع میتواند باعث اختلال در تنفس و همچنین خونریزیهای مکرر بینی شود. برای حل این مشکل، جراحی بینی و سپتوم به عنوان راه حلی موثر معرفی شده است.
گاهی اوقات خونریزی بینی میتواند به دلیل اختلال در سلولهای خونی به نام پلاکتها باشد. پلاکتها کوچکترین سلولهای خونی هستند که در مغز استخوان ساخته میشوند. آنها نقش مهمی در انعقاد خون دارند. زمانی که قسمتی از بدن دچار جراحت میشود، این سلولهای خونی خود را به آنجا رسانده و با تولید پروتئینهای خاص، خونریزی را قطع میکنند. افرادی که به طور مکرر دچار خون دماغ میشوند، ممکن است در فاکتوری به نام PDW مشکل داشته باشند.
اگر میخواهید بدانید pdw در آزمایش خون چیست؟ باید گفت این شاخص به بررسی مدت زمان توزیع پلاکت در جریان خون میپردازد. این فاکتور آزمایشی بخشی از تست CBC است. در این تست همه سلولهای خونی مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت. از نتایج پارامتر PDW به تنهایی برای بررسی وضعیت بیمار استفاده نخواهد شد. نتیجه آن در کنار سایر پارامترها ارزشمند است.
اختلالات کبدی از دیگر عواملی هستند که میتوانند زمینه را برای خونریزیهای بینی فراهم کنند. این نوع از اختلالات مانع از انعقاد خون خواهند شد.
افرادی که در مناطق گرم و خشک یا سرد و خشک زندگی میکنند، بیش از دیگران در معرض خون دماغ شدن قرار دارند. در این حالت فضای بینی به اندازه کافی رطوبت ندارد.
از دیگر دلایل خونریزیهای بینی میتوان به انواع آلرژی، زندگی در ارتفاعات، مصرف برخی داروها مانند آسپرین، دستکاری کردن بینی، فشار خون بالا، اختلالات خونی مانند لوسمی، جراحی بینی، ضربه به صورت و سر، کمبود کلسیم، سینوزیت و مصرف داروهای ضد التهاب بینی اشاره کرد.