در مقاله «آزمایش طب کار چیست؟» گفتیم که یکی از آزمایشات طب کار معاینات بدو استخدام است که آخرین مرحله از فرآیند استخدام محسوب میشود. بررسی شرایط متقاضی قبل از استخدام به کارفرما کمک میکند تا نیرویی کارآمد استخدام کند. برای آگاهی بیشتر در مورد معاینات بدو استخدام با یک مقاله دیگر از هومکا همراه باشید.
معاینات بدو استخدام با هدف ارزیابی سلامت جسمی و روحی و بررسی تناسب بین تواناییهای فرد و وظایف در شغل موردنظر انجام میشود. در صورت بروز حادثهای در کار از نتیجه این آزمایشات میتوان در مراجع قضایی استفاده کرد و تعیین کرد که آیا مشکل ایجادشده بر اثر شرایط کار بوده است یا فرد قبل از حادثه هم دچار مشکل بوده است. بهطورکلی هدف از انجام آزمایشات بدو استخدام به شرح زیر است:
سایت healthcareers در مورد آزمایشات بدو استخدام این چنین میگوید:
پیشگیری از بیماری و صدماتی که ممکن است بر اثر کار به وجود آید و توانبخشی پس از بروز حادثه یک جنبه مهم طب کار و آزمایشات بدو استخدام است.
این معاینات متناسب با نوع شغل تعیین میشود و توسط کارفرما درخواست میشود. در برخی از شغلها که سختی بیشتری دارند افراد باید تواناییهای بیشتری داشته باشند که بتوانند استخدام شوند؛ مانند کار در نیروی انتظامی و آتشنشانی. معمولاً در این دو شغل سختگیریهای بیشتری برای استخدام وجود دارد؛ اما فارغ از نوع شغل بهطورکلی معاینات بدو استخدام شامل موارد زیر است:
ابتدا متخصص طب کار اندامهای فرد را معاینه میکند تا از سلامت آنها مطمئن شود. سپس پزشک سوالاتی در مورد سوابق بیماری و پزشکی فرد و خانواده او میپرسد و در صورت لزوم آزمایشهای تخصصی مختلفی را تجویز میکند. متقاضی باید لیستی از داروهایی که مصرف میکنده یا در گذشته مصرف میکرده است را در اختیار پزشک قرار دهد. درصورتیکه متقاضی از سربازی معاف شده باشد باید علت معافیت خود را شرح دهد.
فاکتورهای مختلفی در این آزمایش اندازهگیری میشود. آزمایش CBC، آزمایش FBS (قند خون)، آزمایش آنزیمهای کبدی و آزمایش CPK مهمترین فاکتورهای آزمایش خون هستند. گاهی برای بررسی اعتیاد از آزمایش خون استفاده میشود.
آزمایش ادرار
بهوسیله آزمایش ادرار میتوان اعتیاد فرد را تشخیص داد. اعتیاد بیماریای است که بر سلامت روانی افراد تأثیر میگذارد ازاینرو برخی کارفرمایان این آزمایش را درخواست میدهند. علاوه بر اعتیاد بیماریهای کبدی، بیماریهای کلیوی و قند خون هم با استفاده از آزمایش ادرار مشخص میشود.
این آزمایش سلامت شنوایی فرد را بررسی میکند. اگر فرد مشکل شنوایی داشته باشد نباید کارهایی که در محیطهای پرسروصدا است را انجام دهد. اگر فرد مشکل شنوایی داشته باشد ممکن است برای او سمعک تجویز شود. درصورتیکه فرد از سمعک استفاده میکند باید آن را همراه خود داشته باشد.
این آزمایش معمولاً بهوسیله تخته بینایی انجام میشود. در صورت لزوم پزشک آزمایشهای تخصصیتری را مانند بررسی میدان بینایی، عمق دید و تست رنگ را توصیه میکند. مشکلات بینایی معمولاً با تشخیص بهموقع قابلکنترل و یا درمان هستند. درصورتیکه فرد از عینک استفاده میکند باید آن را همراه خود داشته باشد.
این آزمایش برای اندازهگیری حجم ریه و بررسی سلامت تنفس فرد انجام میشود. آسم و برونشیت از بیماریهای تنفسی هستند که میتوانند تنفس فرد را دچار اختلال کنند. در صورت لزوم آزمایشهای تخصصیتری مانند اسکن ریه توصیه میشود.
نوار قلب برای افراد بالای ۳۵ سال اجباری است و برای افراد زیر ۳۵ سال در صورت درخواست کارفرما انجام میشود. با استفاده نوار قلب فعالیتهای الکتریکی قلب مورد ارزیابی قرار میگیرند. تنگی نفس، سرگیجه و تپش قلب نامنظم ازجمله علائم مشکلات قلبی است.
برای انجام معاینات بدو استخدام باید به مراکز مورد تأیید سازمان تأمین اجتماعی مراجعه کنید. همچنین میتوانید به آزمایشگاههای تخصصی که خدمات طب کار را انجام میدهند مراجعه کنید. مجموعه هومکا نیز یکی از مراکزی است که آزمایشات طب کار را در منزل یا محل کار شما انجام میدهد.
متخصص طب کار پس از بررسی نتایج آزمایشات تصمیم میگیرد که آیا فرد میتواند استخدام شود یا به بررسیهای بیشتری نیاز است. درنهایت نظر پزشک یکی از موارد زیر است:
انجام این آزمایشات چند ساعت زمان میبرد و نتیجه آن در همان روز یا روز بعد مشخص میشود.
هزینه معاینات بدو استخدام بر عهده کارفرما است و در ابتدای هر سال توسط وزارت بهداشت تصویب میشود. باوجود اینکه هزینه این آزمایشات بر عهده کارفرماست اما معمولاً خود افراد آن را پرداخت میکنند. هزینه انجام آزمایشات طب کار در هومکا ۱۸۰ هزار تومان است اما بسته به تعداد افراد متغیر است.
آزمایشات بدو استخدام یکی از انواع آزمایش طب کار است. مطابق ماده ۹۰ قانون تأمین اجتماعی انجام معاینات بدو استخدام اجباری است. چشمپوشی از انجام این آزمایشات ممکن است خسارات جبرانناپذیری را به کارفرما یا کارمند متحمل کند. هرچه بیماریها و مشکلات زودتر تشخیص داده شود درمان آن هم آسانتر و سریعتر خواهد بود. بههرحال پیشگیری بهتر از درمان است.