غلظت خون عارضهای است که در طی آن تعداد گلبولهای قرمز خون افزایش مییابد. گلبولهای قرمز، نوعی سلول خونی هستند که در مغز استخوان ساخته میشوند. وجود آنها برای تغذیه و ادامه حیات سایر ارگانهای بدن حیاتی است. اگر آنها نباشند یا به درستی به وظیفه خود عمل نکنند، اکسیژن و مواد غذایی به اندازه کافی در اختیار سایر اندامهای بدن قرار نخواهد گرفت.
همچنین این سلولهای خونی وظیفه جابجایی دیاکسید کربن را نیز برعهده دارند. از نظر تعداد میتوان گفت آنها بیشترین تعداد را نسبت به سایر سلولهای خونی یعنی گلبولهای سفید و پلاکتها به خود اختصاص دادهاند. غلظت خون مشکل شایعی است که افراد زیادی با آن درگیر هستند. در این مقاله میخواهیم بدانیم چگونه میتوان این عارضه را کنترل کرد.
غلظت خون میتواند به دلیل بیماری زمینهای یا شرایط محیطی ایجاد شود. برای مثال افرادی که در ارتفاعات زندگی میکنند با بالا بودن rbc در آزمایش خون مواجه هستند. این فاکتور به طور دقیق تعداد گلبولهای قرمز خون را شمارش خواهد کرد. این تست به عنوان بخشی از تست cbc بهشمار میرود. منظور از تست cbc همان آزمایش شمارش کامل سلولهای خونی است. این آزمایش به تنهایی شامل ۱۰ تا ۱۱ فاکتور است. این فاکتورها به طور دقیق همه سلولهای خونی را از نظر تعداد، ساختار و عملکرد مورد بررسی قرار میدهند.
زندگی در ارتفاعات باعث کاهش سطح اکسیژن خون میشود. مغز این سیگنال را دریافت کرده و برای جبران کمبود اکسیژن، دستور تولید بیشتر گلبولهای قرمز را میدهد. در این حالت تعداد آنها از حد نرمال بیشتر خواهد شد. این امر سبب میشود تا تعادل بین پلاسما و سلولهای قرمز خون از بین برود.
خوب است بدانید منظور از پلاسما همان بخش مایع خون است. در این حالت، سیال بودن خون تحت تاثیر قرار گرفته و از شدت آن کاسته میشود. به همین دلیل خونرسانی به اندامهای مختلف مانند مغز با مشکل مواجه میشود. این امر یعنی اینکه مواد غذایی و اکسیژن کمتری در اختیار سلولهای بدن قرار میگیرد و در عین حال دیاکسید کربن به درستی جابجا نمیشود. به همین دلیل افرادی که به غلظت خون مبتلا هستند، همواره از سردرد و سرگیجه شکایت دارند.
به طور کلی هر عاملی که باعث کاهش اکسیژن خون شود، زمینه را برای غلظت خون فراهم خواهد کرد. مصرف مواد دخانی مانند سیگار از دیگر دلایل بروز غلظت خون بهشمارمیرود. سموم ناشی از سیگار مانع از اکسیژنرسانی مناسب میشود و بدن برای جبران آن تعداد گلبولهای قرمز بیشتری را تولید خواهد کرد.
برای کنترل غلظت خون راهکارهای متعددی بیان شده است. برای مثال توصیه میشود در طی روز به اندازه کافی آب بنوشید یا در برنامه روزانه خون حتما مدت زمانی را برای ورزش در نظر بگیرید. گاهی اوقات نیز ممکن است مصرف دارو پیشنهاد شود. همچنین باید بدانید عواملی مانند استرس و فشارهای روانی نیز میتوانند باعث این عارضه شوند. به همین دلیل کنترل استرس نیز مورد توجه قرار گرفته است. در این میان یکی از راهکارهای مفید، اهداء خون است. به طور کلی گفته میشود مردان هر سه ماه یکبار و زنان هر چهار ماه یکبار میتوانند برای خون دادن اقدام کنند.
حجامت از دیگر روش هایی است که میتواند در کنترل غلظت خون موثر باشد. این تکنیک در طب سنتی مورد توجه قرار میگیرد. اما اگر بخواهیم حجامت را با خون دادن مقایسه کنیم، باید گفت که اهداء خون به طور موثرتری می تواند در کنترل غلظت خون موثر باشد. در حجامت میزان خونی که از بدن خارج میشود به اندازه اهداء خون نیست و به همین دلیل تاثیر کمتری دارد.