منظور از کلسترول همان چربی خون است. وقتی سطح آن بیش از حد طبیعی شود، خطر بروز ناراحتیهای قلبی فراهم خواهد شد. البته باید بدانید این ماده به خودی خود نه تنها برای بدن مضر نیست؛ بلکه وجود آن ضروری نیز است. مشکل از آنجایی شروع میشود که سطح آن در بدن بیشتر از آن چیزی میشود که باید باشد. کلسترول برای حرکت در بدن به پروتئین نیاز دارد. از ترکیب این دو ماده، لیپوپروتئین ساخته میشود. لیپوپروتئین به نوبه خود به دو نوع اصلی تقسیم خواهد شد: لیپوپروتئین با چگالی بالا و لیپوپروتئین با چگالی پایین.
لیپوپروتئین با چگالی بالا همان hdl در آزمایش خون و لیپوپروتئین با چگالی پایین همان ldl است. هرگاه صحبت از چربی بد و بالا میشود، منظور همان ldl است.
در این مقاله به عوارض احتمالی کلسترول بالا اشاره شده است، همچنین میخواهیم بدانیم ریسک بروز این عارضه در چه کسانی بیشتر است؟
با افزایش سطح ldl در آزمایش خون، چربیهای اضافی در شریانهای بدن رسوب میکنند. از این رسوب به عنوان پلاک یاد میشود. پلاکها مانند سدی در برابر جریان خون قرار خواهند گرفت. پلاک در هر رگی از بدن میتواند ایجاد شود. به این ترتیب فضای داخلی رگها از حد طبیعی کمتر خواهد شد. این امر سبب میشود تا خون کمتری در شریانها جریان داشته باشد. در این حالت اصطلاحا گفته میشود آترواسکلروز رخ داده است. منظور از آن باریک شدن عروق خونی است. این بیماری نیز به نوبه خود منجر به بروز عوارض دیگری مانند فشار خون بالا، آنژين و بیماریهای مزمن کلیوی خواهد شد.
صفرا ماده تلخ و سبز رنگی است که کبد آن را برای هضم چربی تولید میکند. برای تولید صفرا باید کلسترول وجود داشته باشد. اما وقتی سطح چربی خون بیش از حد طبیعی است، مقدار اضافی آن در کیسه صفرا تبدیل به سنگ خواهد شد. به این ترتیب کلسترول بالا میتواند زمینه را برای بروز سنگ صفرا مهیا کند.
بسیار از افرادی که به سنگ صفرا مبتلا هستند، علائم خاصی را تجربه نخواهند کرد. زمانی که بیماری به مرحله حاد میرسد بروز این علائم دور از انتظار نیست:
احساس درد در ناحیه راست بدن که دقیقا زیر دندهها قرار گرفته است.
اگر آسیب سنگ صفرا زیاد باشد، برای درمان کیسه صفرا از بدن خارج خواهد شد.
وجود کلسترول برای محافظت از سلولهای عصبی انکارناپذیر است. اما بالا بودن سطح آن به طور جدی سلامتی مغز را تهدید خواهد کرد. کلسترول بالای ۲۰۰ میتواند روند تشکیل پلاک در شریانهای بدن را افزایش دهد. این امر خونرسانی به مغز را تهدید کرده و احتمال بروز سکته مغزی فراهم میشود.
سطح بالای چربی خون میتواند بر روی عملکرد غدد درونریز تاثیرگذار باشد. این موضوع شاید در زنان از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. این غدد برای تولید هورمونهایی مانند استروژن، تستوسترون به کلسترول نیاز دارند؛ اما زمانی که سطح چربی خون بیش از حد طبیعی میشود باعث بروز اختلال خواهد شد. بالا بودن سطح ldl در آزمایش خون زنان میتواند دلیلی برای ناباروری باشد. این موضوع بر سیکل قاعدگی و تخمکگذاری تاثیرگذار است.
احتمال بالا رفتن سطح کلسترول در افراد زیر بیش از دیگران است: