ناباروری به وضعیتی گفته میشود که در آن فرد علی رغم اینکه حداقل یک سال برای باردار شدن تلاش میکند، نتواند باردار شود. علل ناباروری در زنان میتواند شامل موارد مختلفی مانند: اندومتریوز، فیبروم رحم و بیماری تیروئید باشد. البته مشکل ناباروری فقط در زنان رخ نمیدهد! در مردان نیز به علت بیماریها یا مشکلاتی مثل تعداد کم اسپرم یا سطح پایین تستوسترون ناباروری ایجاد میشود. جالب است که بدانید خطر ناباروری با افزایش سن افزایش مییابد.
وبسایت Mayoclinic در ارتباط با علل ناباروری اینگونه بیان میکند:
ناباروری ممکن است ناشی از یک مشکل با شما یا همسرتان یا ترکیبی از عواملی باشد که از بارداری جلوگیری میکند. خوشبختانه، بسیاری از درمان های ایمن و موثر وجود دارد که به طور قابل توجهی شانس باردار شدن شما را افزایش میدهد.
انواع ناباروری عبارتند از:
ناباروری اولیه: ناباروری اولیه در مورد زنانی به کار برده میشود که تا به حال باردار نبودهاند و پس از یک سال تلاش و عدم استفاده از روشهای بارداری نتوانستهاند باردار شود.
ناباروری ثانویه: ناباروری ثانویه برای زنانی به کار برده میشود که پس از حداقل یک بارداری موفق مجددا نتوانند باردار شوند. انجام آزمایش LH میتواند با بررسی این هورمون ناباروری را تشخیص دهد.
موراد زیر خطر ابتلا به ناباروری را در زنان و مردان افزایش میدهد:
دلیل اول: جراحی و آسیبهای آن
جراحی لگن باعث آسیب به لولههای فالوپ که تخمدانها را به رحم متصل میکنند، میشود. در اکثر موارد زخمهای خطرناکی که در اثر این نوع جراحی ایجاد میشود، برای مدت طولانی در بافت رحم باقی میماند. علاوه بر جراحی لگن، جراحی دهانه رحم نیز میتواند باعث ایجاد زخمهای خطرناک و در مواردی کوتاه شدن گردن رحم (دهانه رحم) شود.
دلیل دوم: مشکلات مخاط دهانه رحم
زمانی که در سیکل تخمک گذاری هستید و از لحاظ روحی در شرایط سختی به سر میبرید! مخاط دهانه رحم شما نازکتر میشود تا اسپرم راحتتر از میان آن عبور کند. اگر به دلایلی در ترشح مخاط مشکلی وجود داشته باشد، فرایند باردار شدن دچار مشکل میشود.
دلیل سوم: فیبروم
رشد غیر سرطانی توده یا فیبروم در داخل یا اطراف رحم میتواند بر باروری تأثیر بگذارد. در برخی موارد فیبروم ممکن است از اتصال تخمک بارور شده به دیواره رحم جلوگیری کند و یا اینکه باعث مسدود شدن لوله فالوپ(محل عبور تخمک) شود.
دلیل چهارم: اندومتریوز
اندومتریوز به وضعیتی گفته میشود که در آن تکههایی از پوشش رحم (آندومتر) در مکانهای دیگر مانند تخمدانها شروع به رشد کنند. اندومترویوز میتواند به تخمدانها یا لولههای فالوپ آسیب رسانده و باعث مشکلات باروری شود.
دلیل پنجم: بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن (PID) به علت عفونت دستگاه تناسلی فوقانی زنان که شامل رحم، لولههای فالوپ و تخمدانها میشود؛ رخ میدهد. منشا عفونت ایجاد شده در بیماری التهابی لگن، عفونتهای مقاربتی (STI) است. PID میتواند به لولههای فالوپ آسیب رسانده و با ایجاد زخمهای خطرناک حرکت تخمک به داخل رحم را دچار مشکل کند.
دلیل ششم: عقیم سازی
برخی از زنان به این دلیل که در مقطعی نمیخواهند بچه دار شوند، داروهای پیشگیری از بارداری را مصرف میکنند. مصرف داروهای ضد بارداری باعث ایجاد اختلال در تخمک گذاری شده و از ورود اسپرم به داخل تخمک جلوگیری میکند. در مواردی دیده شده مصرف این از داروها سبب ابتلا به بیماری تنبلی تخمدان میشود.
درمانهای ناباروری برای زنان عبارتند از:
مصرف دارو: داروهای مخصوص باروری سطح هورمونهای تخمدان را برای تحریک تخمک گذاری افزایش میدهند.
جراحی: در صورت انسداد لولههای فالوپ، انجام جراحی میتواند لولههای فالوپ مسدود شده را باز کرده و فیبرومها و پولیپهای داخل رحم را از بین ببرد. جراحی اندومتریوز شانس بارداری زنان نابارور را دو برابر افزایش میدهد.
درمانهای ناباروری برای مردان عبارتند از:
مصرف دارو: داروها میتوانند سطح هورمون تستوسترون و سایر هورمونهای مرتبط با تولید و ترشح اسپرم را افزایش دهند. همچنین در مواقعی لازم است که داروهایی برای اختلال نعوظ نیز تجویز شود.
جراحی: برخی از مردان برای باز کردن انسداد در لولههای ذخیره و حمل اسپرم نیاز به انجام جراحی دارند. جراحی واریکوسل میتواند تولید اسپرم را افزایش داده و شرایط باروری را بهبود بخشد.