حسین زراعتی هستم کارشناس دیجیتال مارکتینگ. اما اصلا دیجیتال مارکتینگ چیست؟
دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال جزء بازاریابی است که از اینترنت و فناوری های دیجیتال مبتنی بر آنلاین مانند رایانه های رومیزی، تلفن های همراه و سایر رسانه ها و پلتفرم های دیجیتال برای تبلیغ محصولات و خدمات استفاده می کند.
دیجیتال مارکتینگ شاخه های متعددی دارد که در ادامه مقاله همراه با حسین زراعتی به آن خواهیم پرداخت.
در اینجا میتوانید مشخص کنید که این تبلیغ شما در نتیجهی سرچ شدن چه کلمات کلیدی نشان داده شود و همچنین با توجه به جنسیت و سن فردی که کلمه کلیدی مد نظر شما را سرچ کرده، نوع تبلیغ و پیغامی که به او نشان داده میشود میتواند متفاوت باشد. برای خانم ها تبلیغ کیف های زنانه و برای آقایان تبلیغ کیف های مردانه.
دومین تفاوت بازاریابی سنتی با آنلاین، قابلیت اندازهگیری است. یعنی در بازاریابی سنتی شما به سختی میتوانید میزان موفقیت کمپین تبلیغاتی خود را متوجه شوید و در نهایت هم آمار دقیقی پیدا نمیکنید. فکرش را بکنید چطور ممکن است بررسی کنید بنر تبلیغاتی که در گوشهای از شهر نصب کردهاید را چند نفر دیدهاند؟
مطلب پیشنهادی: بنرهای تبلیغاتی جذاب
اما یکی از مهم ترین اصول و مبانی بازاریابی دیجیتال همین اندازه گیری داده هاست. شما می توانید با ابزارهای مختلفی که وجود دارد جزئی ترین آمار را مثل میزان بازدید سایت، میزان کلیک شدن روی هر لینک، تعداد افرادی که از طریق یک لینک وارد صفحه مد نظر شما شده اند، هزینه تمام شده هر مشتری و … را به طور دقیق اندازه گیری کنید.
سومین تفاوت در هدف تبلیغات است. در بازاریابی سنتی شما از نصب بیلبورد گرفته تا هر مدل دیگری از تبلیغات، این کار را انجام میدهید تا افراد شما را بشناسند. اما در بازاریابی آنلاین یا همان بازاریابی اینترنتی شما دقیقا دست میگذارید روی فردی که سرچ می کند تا اطلاعات و آگاهی بیشتری از محصول یا خدمت شما بدست یباورد.
یکی از مهم ترین نکاتی که باید هر فرد در دنیای بازاریابی بداند قیف فروش است. قیف فروش در واقع مراحل تبدیل مشتریان بالقوه به مشتریان واقعی در طول سفر مشتری را مشخص میکند. یعنی چی؟
همین ابتدای کار بگویم که قیف فروش یک مفهوم در بازاریابیست و این چیزی که روی کاغذ ترسیم میشود صرفا نمادی از آن است. ساخت قیف فروش کمک میکند تا مسیر خرید یا همان سفر مشتری را از ابتدای آشنایی اولیه با برندتان تا مرحله خرید به درستی تقسیم کنید و بتوانید برای هر مرحله به درستی هدفگذاری کنید.
قیف فروش بازاریابی به ۴ سطح مختلف تقسیم میشود که در ادامه هر بخش را بررسی میکنیم:
?
اولین مرحله از سفر مشتری که در ابتدای این قیف قرار دارد، مرحله آگاهی هست. در این مرحله مشتری بالقوه یا همان سرنخ، کسی هست که از وجود محصول و برند شما آگاه شده و ممکن است در ادامهی مسیر، به مشتری تبدیل شود.این آشنایی با برند شما میتواند از طریق تبیلغات گوگل ادز، نتایج ارگانیک موتورهای جستجو، اینستاگرام، توصیه از طرف دوستان و آشنایان و … صورت گرفته باشد.
در دوره گوگل ادز آغازینو درمورد لید یا سرنخ بطور مفصل صحبت شده است که می توانید از آن استفاده کنید.
سرنخ در بازاریابی سنتی به چه کسی گفته میشود؟ همان افرادی که به مغازه شما آمده و چرخی در آن میزنند. ممکن است این فرد تبدیل به خریدار شود و یا برود و پشت سرش را هم نگاه نکند (لیدها در اینجا شامل همونن افرادی میشن که به همه مغازههای یک راسته خیابون سر میزنن و به همه میگن حالا دورامونو بزنیم برمیگردیم.)
اگر بخواهیم یک مثال در بازاریابی دیجیتال بزنیم، لید یا سرنخ را می توانیم فالوئرهای اینستاگرام در نظر بگیریم که ممکن است گاهی اوقات به ما سر بزنند. صحبت از فالوئر های اینستاگرام شد، بد نیست نگاهی به واینر های معروف جهان بیاندازید.
سطح بعدی علاقه مندی هاست که بهعنوان مثال، همان فالوئر اینستاگرام که یک لید یا سرنخ محسوب میشود، وقتی شروع میکند به کامنت گذاشتن و تبادل نظر، یعنی وارد سطح بعدی قیف شده است. در این مرحله باید تلاش کنید تا میختان را بکوبید. چطور؟ با نشان دادن wow factor به مخاطب. wow factor چی هست؟ یک ویژگی منحصر به فرد و استثنایی که باعث تحسین مخاطب میشود.
شاید بگویید این ویژگی را از کجا بیاورم؟ باید بگویم که اصولا اگر چنین چیزی در محصولات خود ندارید پس با چه اعتماد به نفسی شروع به رقابت با دیگران کردهاید؟ خب پس دیگر سر این موضوع بحث نمی کنم و می روم سراغ مورد بعد.
این مرحله جایی هست که تیم فروش وارد صحنه شده و باید مشتری بالقوه را به مشتری بالفعل تبدیل کند. در این فاز مخاطب شما از کامنت گذاشتن و تبادل نظر فراتر رفته و شروع میکند به سوال پرسیدن در مورد محصول شما.
در اینجا باید اطلاعاتی را به مخاطب بدهید که به تصمیم گیری اش کمک کند و او را به خرید کردن ترغیب کند. البته فراموش نکنید که صداقت باید اصل اول بازاریابی باشد (مثلا بسیاری از تبلیغات نگویید ۲۰ کیلو کاهش وزن در یک هفته!) در ارتباط با این موضوع می توان به اصل کمیابی که در ریتارگتینگ قرار دارد، می توانید اطلاعات بیشتری دریافت کنید.
خوب اگر توانستید مخاطب خود را به این مرحله برسانید به شما تبریک می گویم. این قسمت قیف خرید جایی هست که مخاطب، هدف شما را محقق کرده است. یعنی یا فرم مورد نظر شما را پر کرده، یا خرید انجام داده، یا نوبتی رزرو کرده و … . در واقع عملی که انجام میدهد با توجه به کسب و کار شما متفاوت است.
نکته مهم که بسیاری از کسب و کارها از آن غفلت می کنند این است که پس از مراحل طی شده، نباید مشتری را به حال خود رها کرد، بلکه باید با پشتیبانی و خدمات پس از فروش،مشتریان را به مشتریان وفادار تبدیل کنید.
اینکه مشاهده می کنید پس از چند ماه که از خریدتان گذشته است، تخفیف ها و جشواره ها به شما اعلام می شود. بطور مثال امروز تولد شما است، پیامی دریافت می کنید به مناسب این تولد و این یعنی وفادار کردن مخاطب!
?
اولین کار برای شروع یک بازاریابی آنلاین یا بازاریابی دیجیتال چیست؟ تعیین استراتژی. یعنی چه؟ به زبان ساده یعنی ابتدا مشخص کنید که برنامه دراز مدت و کوتاه مدت شما برای کسب درآمد چیست؟ برای مثال می خواهید از طریق فروش یک محصول فیزیکی به درآمد برسید یا نه، می خواهید از طریق ارائه خدمات مثل طراحی سایت، سئو سایت، مشاوره و … درآمد زایی داشته باشید.
همچنین در مقاله ای بطور مفصل در مورد تفاوت دیجیتال مارکتینگ و آنلاین مارکتینگ صحبت کرده ایم.
به غیر از فروش محصول یا ارائهی خدمات، راههای زیاد برای کسب درآمد از طریق فضای دیجیتال وجود دارد، مثل تبلیغات، همکاری در فروش (افیلیت مارکتینگ) و … . پس شما ابتدا باید مشخص کنید که می خواهید در چه حوزه ای فعالیت کنید و بعد بروید سراغ مراحل بعدی، یعنی شناسایی بستر مناسب برای شروع کسب و کار و بازاریابی به روش هایی که در ادامه بررسی میکنیم.
اگر همچنان نمی دانید چرا بازاریابی دیجیتال برای رشد کسب و کار اهمیت دارد، با مقاله ای تحت عنوان اهمیت دیجیتال مارکتینگ می توانید مقاله آغازینو در این مورد را مطالعه فرمایید.
?برای رقابت در بازار داغ بازاریابی دیجیتال شما باید حتما در یک بستر مناسب در فضای اینترنت فعالیت داشته باشید. در این بازار شما بجای داشتن یک مغازه در کنج خیابان، در محیطی دیجیتالی مثل سایت، اپلیکیشن و یا صفحات مجازی مثل اینستاگرام فعالیت میکنید. برای همین پیشنهاد می شود دوره اینستاگرام آغازینو را به هیچ وجه از دست ندهید!
این را به خاطر داشته باشید که همیشه نیازی نیست تا برای شروع کسب و کارتان یک سایت داشته باشید. شاید خود شما هم بسیاری از پیجهای اینستاگرام را دیده باشید که محصولی را به فروش میرسانند بدون آنکه یک وبسایت داشته باشند و تنها فعالیت آنها در همان اینستاگرام است.
اما اگر هم میبینید که حتما میخواهید یک وبسایت یا فروشگاه اینترنتی داشته باشید، اصلا نیازی نیست تا از هزینههای طراحی سایت بترسید، کافیست با سیستم مدیریت محتوا محبوب وردپرس آشتی کنید.
با استفاده از وردپرس شما میتوانید با کمترین هزینهی ممکن و بدون نیاز به دانش برنامهنویسی یک سایت برای خود ایجاد و آن را مدیریت کنید.
افزونهی ووکامرس هم یکی از بهترین ابزارها برای ایجاد یک فروشگاه اینترنتی است و بد نیست بدانید که ۴۲% از فروشگاه های اینترنتی توسط همین افزونه ایجاد شده اند، پس می توانید با خیال راحت به آن اعتماد کنید.
چیزی که مسلم است این است که شما باید در یک محیط آنلاین و در بستر وب فعالیت کنید و نمیتوانید در مغازهتان که زیر سقف بازار بزرگ شهر یا در کوچه پس کوچه های آن قرار دارد بمانید و آرزو کنید که در بازار دیجیتال موفق شوید!
?خب میرسیم به اصل مطلب، یعنی بازاریابی و تبلیغات. از دیگر مبانی دیجیتال مارکتینگ و اصول دیجیتال مارکتینگ بازاریابی و تبلیغات می باشد. فرض کنید شما یک فروشگاه فیزیکی دارید که در آن بهترین نوع کفش های چرم طبیعی با بهترین قیمت قرار دارد، اما این فروشگاه در رشته کوه دماوند قرار داشته باشد، قطعا هیچ کس از حضور شما مطلع نمیشود و محصولات عزیزتان باید خاک بخورند یا نهایتا در سرما و گرمای کوهستان از بین بروند.
در فضای دیجیتال و اینترنتی هم همین امر صادق است، یعنی اگر افراد شما را با استفاده از تبلیغات نشناسند، شما هر چقدر هم فعالیت مفیدی داشته باشید کسی به سراغ شما نمیآید.
هنری فورد، از کارآفرینان برتر آمریکا و موسس کارخانه خودروسازی فورد در مورد اهمیت تبلیغات میگوید:کسی که تبلیغ را متوقف میکند تا در پول صرفهجویی کند، مثل کسی میماند که ساعتی را از کار میاندازد تا در وقت صرفهجویی کند.
به صورت کلی با توجه به بستری که برای فعالیت انتخاب میکنید بازاریابی شما به دو دستهی زیر تقسیم میشود:
?این مرحله را میتوان آخرین مرحله از بازاریابی دیجیتالی دانست.حالا که شما فعالیت خود را در سایت یا شبکههای اجتماعی شروع کردید، نباید آن را به امان خدا رها کنید. مهمترین مرحله برای پیشرفت هر کسب و کاری در این فضا تحلیل و آنالیز دادههایی هست که از ابزارهای مختلف بدست میآورید.
اینکه بدانید کاربران چه مدت زمانی را در سایت شما سپری کردهاند، در چه صفحاتی بیشتر ماندهاند و از چه مقالات یا صفحات دیگر سایت شما بیشتر استقبال کردهاند، جنسیت کاربران و ترافیک سایت، تنها بخشی از اطلاعاتی هستند که با استفاده از ابزار گوگل آنالیتیکس میتواند آنها را بدست آورده و تحلیل کنید.
تعداد بازدید در یک هفتهی گذشته، تعداد به اشتراکگذاری یا سیو شدن پستها و موقعیت جغرافیایی کاربران هم تنها گوشه ای از اطلاعاتی هست که میتوانید با استفاده از Instagram Insights بدست آورید و پیج اینستاگرام خود را تحلیل کنید.
با آنالیز داده ها از هر بخش شما میتوانید برنامه ریزی بلند مدت یا کوتاه مدتی برای ادامه مسیر فعالیت خود داشته باشید.
در این مقاله سعی کردم چند مورد از مهمترین اصول دیجیتال مارکتینگ را که هر دیجیتال مارکتری باید بداند به شما آموزش دهیم. در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با استراتژی های مناسب برای کسب و کار آشنا کنیم و همچنین در مورد قیف بازاریابی هم توضیحاتی ارائه شد.
اگر همین تعریف ساده از بازاریابی، یعنی مدیریت تقاضا را کامل درک کنید، شک نکنید که میتوانید چه در بازاریابی سنتی و چه بازاریابی دیجیتال موفق عمل کنید.