همهی انسانها گاهی اوقات احساس خستگی و ناراحتی میکنند. این احساسات، معمولا بیشتر از یک یا دو هفته دوام نمیآورند و چندان تداخلی با روند زندگی انسان ایجاد نمیکنند. گاهی اوقات، این احساسات به قدری طولانی و عمیق میشوند که فرد به تنهایی قادر به تحمل این غم و اندوه نمیباشد و زندگی روزمرهی وی، دچار اختلال میشود که به این حالت، افسردگی میگوییم. اختلال افسردگی و مشکلات روحی و روانی، یک ضعف نیست که با چند روز مراقبت، برطرف شود؛ بلکه پیگیری و درمان طولانی مدت، مراقبت و پایش مداوم میخواهد.
دلایل ابتلا به افسردگی و مشکلات روحی و روانی
همهی انسانها ممکن است تحت هر شرایطی، در طول زندگی، به افسردگی دچار شوند.
مهمترین عوامل افسردگی عبارتند از:
تغییر مواد شیمیایی در مغز: - مواد خاصی در مغز وجود دارند که روی خلق و خوی انسان تاثیر میگذارند. به هم خوردن تعادل این مواد شیمیایی، از مهمترین دلایل ابتلا به افسردگی و مشکلات روحی و روانی در انسان است.
ژنتیک: - افسردگی و مشکلات روحی و روانی، میتوانند ارثی باشند.
شخصیت: - کسانی که اعتماد به نفس پایین دارند، افرادی که نمیدانند چطور استرس خود را کنترل کنند و یا افرادی که بدبین هستند، بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی و مشکلات روحی و روانی هستند.
الکل: - افرادی که به طور مداوم از نوشیدنیهای الکلی استفاده میکنند، بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به افسردگی و بیماریهای روحی و روانی هستند.
جنسیت: - زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به افسردگی و مشکلات روحی و روانی هستند؛ بدین علت که مردان، کمتر دستخوش احساسات میشوند.
بیماریهای جسمی: - اغلب، افسردگی و مشکلات روحی و روانی، زمانی نمایان میشوند که فرد از نظر فیزیکی، بیمار باشد.
مواد مخدر و روان گردان: - مصرف مواد مخدر و قرصهای روانگردان، میتواند سبب بروز افسردگی و یا مشکلات روحی و روانی و یا تشدید آن شود.
عوامل محیطی: - احتمال ابتلا به افسردگی در کسانی که در معرض خشونت، تبعیض، سوءاستفاده و یا فقر هستند، بیشتر است.
علائم افسردگی
احساس غم، پوچی و ناامیدی
از کوره در رفتن و رنجیدن از مسائل پیش پا افتاده
بیعلاقگی و بیمیلی به انجام کارهای مورد علاقه
اختلال در خواب (کمخوابی یا زیاد خوابیدن)
احساس خستگی یا کمبود انرژی حتی بدون انجام دادن کارهای سنگین
تغییرات شدید در اشتها و وزن (کم و زیاد شدن اشتها و چاقی و لاغری ناگهانی)
تاثیرات فیزیکی افسردگی و مشکلات روحی و روانی بر بدن
تاثیر افسردگی بر بدن، روی چند تحقیق نشان داده شده است. گاهی ممکن است فرد، علائم فیزیکی را تجربه کند اما نداند که ناشی از افسردگی و مشکلات روحی و روانی بوده است.
از جمله مشکلات فیزیکی ناشی از افسردگی عبارت است از:
التهاب ناشی از افسردگی، در برخی موارد، افسردگی و مشکلات روحی و روانی، منجر به بروز التهاب در بدن میشوند که احتمال ابتلا به بیماریهای التهابی مزمن مانند دیابت نوع 2 و سندروم رودهی تحریکپذیر را بالا میبرد.
مشکلات معده مانند استفراغ
اسهال و یبوست
خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
بروز دردهای مزمن (دردهای عضلانی و درد مفاصل)
کاهش توان و میل جنسی
سردردهای شدید
راههای کنترل افسردگی و مشکلات روحی و روانی در منزل
برای ورزش و پیاده روی از خانه بیرون بروید.
وعدههای غذایی متوازن داشته باشید.
سبزیجات و میوهها را در سبد غذایی خود قرار دهید.
از مصرف الکل پرهیز کنید.
از مصرف مواد مخدر و قرصهای روان گردان پرهیز کنید.
بخوابید (کتاب خواندن، گوش دادن به رادیو، موسیقی و تماشای تلویزیون در حالی که دراز کشیده اید، میتواند در خوابیدن به شما کمک کند).
روشهای پزشکی برای درمان افسردگی و مشکلات روحی و روانی
روان درمانی و مشاوره: - گفتگو در مورد احساسات میتواند مفید باشد. رفتار درمانی به فرد کمک میکند عواملی را که سبب بروز افسردگی و مشکلات روحی و روانی در وی شده است را بررسی کرده و تغییر دهد. مشاوره به فرد کمک میکند تا در مورد احساسات خود راجع به زندگی و افراد، شناخت بهتری پیدا کند.
استفاده از داروهای ضد افسردگی: - اگر افسردگی فرد شدید باشد و یا مدتها به طول انجامیده باشد، فرد طبق نظر پزشک متخصص، برای مدتی از داروهای ضد افسردگی استفاده میکند.
مراجعه به روان پزشک: - تعداد کمی از افراد، با روان درمانی و دارو، درمان نمیشوند و به کمک بیشتری احتیاج دارند. این دسته از افراد، باید به روان پزشک مراجعه کنند. روان پزشک یک دکتر است که در زمینهی درمان اختلالات روحی و روانی و افسردگی، تخصص دارد.
اگر فرد مبتلا به افسردگی، هیچ درمانی را اتخاذ نکند، چه اتفاقی میافتد؟
اگر چه از هر 5 نفر به افسردگی و مشکلات روحی و روانی، حدود 4 نفر با گذشت زمان خوب میشوند، اما ممکن است فرد تا 2 سال بعد هم علائم افسردگی را، کم و بیش به همراه داشته باشد. حتی اگر همهی افراد هم به تدریج بهبود یابند، تجربهی افسردگی میتواند به حدی ناخوشایند باشد که تلاش برای کوتاه کردن زمان آن، ارزشمند است.