بازدهی اوراق قرضه و نرخ بهره با یکدیگر رابطه‌ای معکوس دارند و این موضوع به دلیل نحوه عملکرد بازار اوراق قرضه است. برای درک این رابطه، لازم است که بدانیم چگونه قیمت اوراق قرضه و نرخ بهره به هم مرتبط هستند. در اینجا چند دلیل اصلی این رابطه را توضیح می‌دهیم:
1. تأثیر نرخ بهره بر جذابیت اوراق قرضه موجود: زمانی که نرخ بهره افزایش می‌یابد، اوراق قرضه جدید با نرخ بازده بالاتری صادر می‌شوند. بنابراین، اوراق قرضه‌ای که قبلاً با نرخ بازده پایین‌تری خریداری شده‌اند، در مقایسه با اوراق قرضه جدید کمتر جذاب به نظر می‌رسند. در نتیجه، برای جذب خریداران، قیمت اوراق قرضه قدیمی کاهش می‌یابد تا بازدهی آن‌ها افزایش یابد.
2. رابطه قیمت اوراق قرضه و بازدهی: بازدهی اوراق قرضه از تقسیم پرداخت‌های سالیانه (مثلاً سود کوپنی) بر قیمت اوراق قرضه به دست می‌آید. زمانی که قیمت اوراق قرضه کاهش می‌یابد، این نسبت افزایش می‌یابد و بازدهی اوراق بیشتر می‌شود. برعکس، وقتی قیمت اوراق قرضه افزایش یابد، بازدهی کاهش می‌یابد.
3. فرصت‌های سرمایه‌گذاری جایگزین: زمانی که نرخ بهره در بازار افزایش پیدا می‌کند، سرمایه‌گذاران به جای خرید اوراق قرضه موجود که بازدهی کمتری دارند، ممکن است به سراغ سرمایه‌گذاری‌های جایگزین مانند سپرده‌های بانکی بروند که با نرخ بهره بالا همراه هستند. برای رقابت با این سرمایه‌گذاری‌های جایگزین، قیمت اوراق قرضه موجود کاهش می‌یابد تا بازدهی آن‌ها افزایش پیدا کند.
به طور خلاصه، هر زمان که نرخ بهره افزایش می‌یابد، قیمت اوراق قرضه کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه بازدهی آن‌ها افزایش می‌یابد، و بالعکس.
