خشم اولین ها

📑 Cheat Sheet (KMC Format)

🔹 Traceability Matrix

Key: Traceability Matrix

Meaning: جدول ردیابی نیازمندی ← طراحی ← تست ← استقرار

Context: اطمینان از پوشش کامل نیازمندی‌ها و کشف گپ‌ها

🔹 Impact Analysis

Key: Impact Analysis

Meaning: تحلیل تأثیر یک تغییر روی سیستم‌ها، داده‌ها، فرآیندها

Context: قبل از اعمال تغییر یا فیچر جدید

🔹 Dependency Mapping

Key: Dependency Mapping

Meaning: نقشه وابستگی سرویس‌ها، داده‌ها، منابع

Context: مدیریت تغییرات و جلوگیری از شکست دومینو

🔹 Change Control Board (CCB)

Key: Change Control Board

Meaning: بورد تصمیم‌گیر برای تأیید تغییرات

Context: جلوگیری از تغییرات بدون بررسی Impact

🔹 RACI

Key: RACI

Meaning: Responsible, Accountable, Consulted, Informed

Context: شفاف‌سازی نقش‌ها در پروژه/تغییر

🔹 Risk Matrix

Key: Risk Matrix

Meaning: احتمال × شدت = امتیاز ریسک

Context: مدیریت ریسک سیستم مثل وابستگی به OTP

🔹 Critical Path

Key: Critical Path

Meaning: طولانی‌ترین مسیر وابستگی در پروژه

Context: مدیریت زمان‌بندی پروژه‌ها

🔹 MoSCoW

Key: MoSCoW

Meaning: Must, Should, Could, Won’t

Context: اولویت‌بندی نیازمندی‌ها

🔹 WSJF

Key: WSJF

Meaning: Cost of Delay ÷ Job Size

Context: انتخاب فیچر با بیشترین ارزش کسب‌وکار

🔹 SMART

Key: SMART

Meaning: Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound

Context: نوشتن اهداف و KPI‌ها

🔹 Acceptance Criteria

Key: Acceptance Criteria

Meaning: معیار تست‌پذیر برای هر User Story

Context: پایان کار توسعه + پذیرش فیچر

🔹 NFRs

Key: Non-Functional Requirements

Meaning: Latency، Availability، Security، Reliability

Context: کیفیت سیستم فراتر از فانکشنال

🔹 SLA / SLO / SLI

Key: SLA/SLO/SLI

Meaning: SLA = توافق با مشتری، SLO = هدف داخلی، SLI = شاخص اندازه‌گیری

Context: مدیریت کیفیت سرویس و uptime

🔹 Canary / Blue-Green

Key: Canary / Blue-Green

Meaning: انتشار تدریجی یا موازی نسخه جدید

Context: کاهش ریسک استقرار

🔹 Circuit Breaker / Retry / Backoff

Key: Fault Tolerance Patterns

Meaning: جلوگیری از فشار به سرویس دان، تلاش مجدد با فاصله

Context: پایداری در معماری مایکروسرویس

🔹 Idempotency / Idempotency-Key

Key: Idempotency

Meaning: جلوگیری از عملیات تکراری در تراکنش‌ها

Context: پرداخت، OTP، APIهای حساس

🔹 Event-Driven / Message Broker / Saga / CQRS

Key: Event-Driven Architecture

Meaning: ارتباط سرویس‌ها با پیام/رویداد؛ Saga برای تراکنش‌های توزیع‌شده؛ CQRS برای جداکردن خواندن/نوشتن

Context: مقیاس‌پذیری و انسجام سرویس‌ها

🔹 API Contract / ICD

Key: API Contract / ICD

Meaning: تعریف ورودی/خروجی و خطاها بین سرویس‌ها

Context: تست و جلوگیری از ناسازگاری بین تیم‌ها

🔹 Rate Limiting

Key: Rate Limiting

Meaning: محدود کردن درخواست‌ها برای حفاظت سرویس

Context: API Gateway، جلوگیری از سوءاستفاده

🔹 OAuth2 / JWT

Key: OAuth2 / JWT

Meaning: احراز هویت و مجوزدهی امن

Context: امنیت API و کاربران

🔹 GDPR / PII / PCI-DSS

Key: Compliance

Meaning: قوانین حریم خصوصی و امنیت داده مالی

Context: بانک، فین‌تک، داده کاربر

🔹 ERD / 3NF / M:N Join Table

Key: Data Modeling

Meaning: طراحی جداول با کلید PK/FK، نرمال‌سازی، جدول واسط M:N

Context: دیتابیس‌های بانکی و بیمه

🔹 Indexing / EXPLAIN / Query Optimization

Key: Query Tuning

Meaning: ایندکس و بررسی پلن اجرا

Context: بهبود کارایی SQL

🔹 Root Cause Analysis / Five Whys

Key: RCA / 5 Whys

Meaning: پیدا کردن علت اصلی خطا با پرسیدن "چرا؟"

Context: مانیتورینگ و رفع Incident

🔹 Observability

Key: Observability

Meaning: Logs + Metrics + Tracing

Context: عیب‌یابی End-to-End