مجموعهی میستبورن و سری آرشیو طوفاننور اثر برندون سندرسون، از بزرگترین آثار فانتزی مدرن به شمار میروند و ممکن است خوانندگان را به جستجوی کتابهایی مشابه برای مطالعه بیشتر وادارند. سندرسون با نوشتن دو مجموعهی فانتزی بینقص، به یکی از نویسندگان پرکار و برجستهی این ژانر تبدیل شده است. گرچه نویسندگان برجستهی زیادی در دنیای فانتزی فعالیت دارند، سبک نگارش خاص و دنیاسازی کمنظیر سندرسون، او را از دیگران متمایز میکند. همین مسئله باعث میشود دنبال کردن آثار او کاری دشوار باشد، چرا که برخی از بهترین کتابهایش بهراحتی میتوانند خواننده را دچار نوعی «رخوت پس از مطالعه» کنند.

خوشبختانه، کتابهای فانتزیای وجود دارند که ادامهی خوبی بر آثار سندرسون محسوب میشوند—چه به دلیل دنیاسازی پیچیدهشان و چه بهخاطر شباهت در سبک روایت. این آثار متعلق به برخی از بزرگترین نویسندگان ژانر فانتزی هستند، بنابراین ممکن است خوانندگان در این میان با نویسندگان جدید و محبوبی آشنا شوند که آثار بسیاری برای خواندن دارند. این یک دلگرمی است برای زمانی که پس از پایان کتابهای سندرسون در خلأ فرو میروید—بهویژه با توجه به اینکه انتشار کتاب بعدی آرشیو طوفاننور هنوز فاصله زیادی دارد.
برای نگارشی روان، شخصیتهای پیچیده و ماجراهای سرقت

آنهایی که از آثار سندرسون—بهویژه سهگانهی اصلی میستبورن—لذت بردهاند، حتماً باید نگاهی به دروغهای لاک لامورا اثر اسکات لینچ بیندازند. این کتاب، جلد اول مجموعهی اشرافزادگان حرامزاده است و در دنیایی تاریک و همهجانبه میگذرد که درست مانند میستبورن، بهراحتی میتوان در آن غرق شد. سبک نوشتار لینچ روان و در دسترس است و برای تازهواردان به ژانر فانتزی بسیار مناسب است—ویژگیای که آن را بیش از پیش به آثار سندرسون شبیه میکند. البته این سادگی به معنای سطحی بودن نیست؛ خوانندگان باسابقهی فانتزی نیز از آن لذت خواهند برد، زیرا ترکیبی از سادگی و عمق را به زیبایی ارائه میدهد.
درست مانند میستبورن، دروغهای لاک لامورا نیز داستان سرقتی را روایت میکند که گروهی از شخصیتهای دوستداشتنی اما اخلاقاً خاکستری در آن نقش دارند—با این تفاوت که ضربههای عاطفی داستان بسیار زودتر از آنچه در عصر اول میستبورن رخ میدهد، به سراغ خواننده میآیند. در مجموع، این کتاب گزینهای فوقالعاده برای کسانی است که بهدنبال آثاری برای ورود به دنیای فانتزی هستند، یا افرادی که به داستانهای شخصیتمحور با شباهتهایی به سبک سندرسون علاقه دارند.
برای یک سیستم جادویی منحصر به فرد و پیچیده

سندرسون به خاطر ساخت سیستمهای جادویی پیچیده و منحصربهفرد شناخته میشود — از سیستمهای مشهور در مجموعههای میستبورن و بایگانی طوفاننور گرفته تا آثار کمتر شناختهشدهای مانند The Rithmatist. خوانندگانی که به دنبال نگاهی مشابه به جادو هستند، باید به رمان منشور سیاه اثر برنت ویکس نگاهی بیندازند. سیستم جادویی مبتنی بر نور در این اثر شباهتهایی با جادوی میستبورن دارد و در میان شیوههای مختلف جادو در ژانر فانتزی، برجسته است.
منشور سیاه همچنین آغازگر مجموعهینورآور است؛ مجموعهای که در مقیاس، به اندازهی برخی از بهترین داستانهای سندرسون حماسی میشود.
و شباهتها فقط به اینجا ختم نمیشوند. هر دو مجموعهی فانتزی از پیچشهای داستانی عالی بهره میبرند. و گرچه روایتهای آنها بسیار متفاوتاند، هر دو به موضوعاتی چون ناآرامیهای سیاسی و اجتماعی میپردازند.
برای عاشقان دنیاسازی چشمگیر

قدرت نویسندگی برندون سندرسون تنها به سیستمهای جادویی پیچیدهاش محدود نمیشود؛ او در پرداخت جزئیاتی مانند سیاست، دین، و ساختارهای اجتماعی نیز دقت بینظیری دارد. اگر به دنبال داستانهایی با دنیاسازی مشابه هستید، فصل پنجم، نخستین کتاب از سهگانهی زمین شکسته، اثر ان. کی. جمیسین گزینهای عالی است.
در نگاه اول، این کتاب ممکن است شبیه آثار سندرسون به نظر نرسد، اما شباهتهای قابل توجهی دارد. از جمله سیستم جادویی ساختاریافته با قواعد مشخص و منطقی که بسیار یادآور رویکرد سندرسون در خلق جادوست.
سهگانهی زمین شکسته در جهانی در حال فروپاشی جریان دارد — جهانی که شباهتهایی با فضای عصر اول میستبورن دارد. این بستر، زمینه را برای پرداختن به مضامینی مشابه فراهم میکند، گرچه از زاویهای متفاوت به آنها میپردازد.
سبک نوشتار جمیسین منحصر بهفرد است و فصل پنجم را از آثار سندرسون متمایز میسازد. با این حال، اشتراکات کافی برای جذب طرفداران سندرسون، بهویژه آنهایی که به دنیاسازی غنی علاقه دارند، وجود دارد — ویژگیای که در دیگر آثار جمیسین نیز دیده میشود.
برای خوانندگانی که به دنبال جهانی گسترده هستند.

یکی از ویژگیهای برجستهی آثار برندون سندرسون، کازمیر است — دنیایی مشترک که بسیاری از داستانهای او را بههم پیوند میدهد. برخی از این آثار، مانند میستبورن و بایگانی طوفاننور، قرار است نسلی پس از نسل ادامه یابند. این گستردگی تحسینبرانگیز است، اما سندرسون تنها نویسندهای نیست که چنین جاهطلبی در دنیاسازی دارد.
قلمرو بزرگزادگان اثر رابین هاب نیز مجموعهای متشکل از چندین سری بههمپیوسته است که شامل ۱۶ کتاب با پرشهای زمانی مختلف میشود. بهترین نقطهی شروع این جهان، شاگرد آدمکش است — نخستین و یکی از تأثیرگذارترین آثار این مجموعه. اگر خوانندهای از آن لذت ببرد، دقیقاً مانند شروع آثار سندرسون، دنیایی عظیم در انتظارش خواهد بود.
علاوه بر گستردگی روایت، شاگرد آدمکش و دیگر کتابهای این مجموعه، شدیداً شخصیتمحور هستند. این جنبه یکی از نقاط قوت سندرسون نیز هست. بنابراین، اگر به رشد شخصیتها و تحولات درونی آنها علاقه دارید، جهان هاب هم میتواند همانقدر جذاب باشد. برای درک بهتر این سیر تحول، بهترین کار این است که با شاگرد آدمکش آغاز کنید.
برای جادو، اکشن و دنیاسازی هیجانانگیز

یکی از دلایلی که سیستمهای جادویی برندون سندرسون توجه زیادی را به خود جلب کردهاند، قابلیت آنها برای خلق صحنههای اکشن تصویری و قابلدرک است — طوری که بعضی از بهترین لحظات اکشن او به «خواندن یک فیلم ابرقهرمانی» تشبیه شدهاند. اگر دنبال تجربهای مشابه در داستانی دیگر هستید، شهر یشمی از فوندا لی انتخاب فوقالعادهای است.
در این رمان، استفاده از یشم بهعنوان منبع قدرت جادویی، یادآور سیستم جادوی مبتنی بر فلز در میستبورن است. همچنین، تلفیق این سیستم با هنرهای رزمی شرقی مانند کونگفو، صحنههای اکشنی خلق میکند که از نظر هیجان، چیزی از سندرسون کم ندارد — حتی اگر سبک آن متفاوت باشد.
اگرچه شهر یشمی و دیگر کتابهای سهگانه استخوان سبز در طرح داستان یا نثر شباهت زیادی به آثار سندرسون ندارند، اما در عوض، از روایتهای شخصیتمحور و مضامین مشترک بهره میبرند. این اثر اغلب با پدرخوانده مقایسه میشود، و اگر طرفدار فضایی تیرهتر با درگیریهای خانوادگی و قدرت هستید، بدون شک از آن لذت خواهید برد.
برای علاقهمندان به سرقت جادویی، چند زاویه دید و شخصیتهای بهیادماندنی

اگر بعد از میستبورن به دنبال داستانی با فضای مشابه، تمرکز بر شخصیتها، و روایتی پرهیجان هستید، شش کلاغ از لی باردوگو انتخابی فوقالعاده است. این رمان که نخستین کتاب از دوگانه شش کلاغ محسوب میشود، داستان گروهی از یاغیان را روایت میکند که دست به انجام یک سرقت غیرممکن میزنند — مفهومی آشنا برای طرفداران سندرسون، بهویژه در میستبورن: عصر اول.
کتاب از چندین زاویه دید روایت میشود، پر از گفتوگوهای هوشمندانه، اکشن مهیج، و پیچشهای داستانی است که خواننده را تا آخر با خود همراه میکند. سیستم جادویی کتاب نیز همان دنیای گریشاورس را ادامه میدهد و با وجود جزئیات بالا، به شکلی روان و قابلفهم ارائه میشود — درست مانند سیستمهای جادویی سندرسون.
علاوه بر این، باردوگو نیز مانند سندرسون در نگارش شخصیتهای زن قوی مهارت دارد و روایتی ارائه میدهد که خواننده را بلافاصله به درون داستان میکشد. اگر از رمانهای جوانپسند سندرسون مانند اسکایوارد یا آلکاتراز لذت بردهاید، شش کلاغ میتواند همان حس را با حال و هوایی تاریکتر و پیچیدهتر برایتان تکرار کند.
برای روایتی نو با مضامینی آشنا و مقیاسی گسترده

اگر بهدنبال داستانی فانتزی با وسعت، جاهطلبی، و تمهایی مشابه آثار برندون سندرسون هستید، شکوه پادشاهان، نخستین کتاب از مجموعهی سلسله قاصدک اثر کن لیو، انتخابی درخور توجه است. هرچند این اثر از نظر سبک روایت با آثار سندرسون تفاوت دارد، تمرکز آن بر سقوط یک امپراتوری و جستوجو برای ساختن نظمی نو، شباهتهایی قابلتوجه با میستبورن دارد.
علاوه بر این، مانند میستبورن و بایگانی طوفاننور، این مجموعه نیز در بستری نسلبهنسل گسترش مییابد و همین ویژگی، به آن عمقی حماسی میبخشد. اما آنچه شکوه پادشاهان را متمایز میسازد، توانایی کن لیو در وارونهسازی کلیشههای رایج ژانر فانتزی است — کاری که کمتر در آثار سندرسون دیده میشود.
در واقع، آشنایی قبلی با نویسندگانی مانند سندرسون کمک میکند تا نوآوریهای لیو در سلسله قاصدک بهتر درک شود. برای خوانندگانی که از ساختارهای کلاسیک فانتزی لذت بردهاند اما اکنون به دنبال تجربهای متفاوت و هوشمندانهتر هستند، شکوه پادشاهان انتخابی فوقالعاده خواهد بود.
برای سیستم جادویی دقیق و شخصیتپردازی قوی

پس از موفقیت چشمگیر شمشیر کایگن، تعجبی ندارد که رمان تازهی اِم. ال. وانگ یعنی خون بر فراز پناهگاه درخشان نیز توجه بسیاری را جلب کرده است — و طرفداران برندون سندرسون نباید از کنار آن با بیتوجه بگذرند. این اثر درحالیکه حالوهوایی تیرهتر از بیشتر کتابهای سندرسون دارد و در فضای دانشگاهی جریان دارد (که ممکن است یادآور آثاری چون نام باد باشد)، اما در زمینهی سیستم جادویی دقیق و منحصربهفرد، بهخوبی با سبک سندرسون همراستاست.
برای کسانی که شیفتهی قوانین مشخص و ساختارمند جادو در آثار سندرسون هستند، این کتاب یک پیشنهاد ایدهآل است.
از طرفی، خون بر فراز پناهگاه درخشان با شخصیتپردازی قوی، شخصیتهای اخلاقاً خاکستری، و داستانهایی با محوریت سرکوب و سیاست، جذابیت بیشتری برای طرفداران سندرسون دارد — چراکه این مضامین در آثار او نیز بهوضوح دیده میشوند، بهویژه در مجموعههایی چون میستبورن.
برای سیستم جادویی پیچیده، مضامین آشنا، و پایانی درخشان

رمان ارادهی بسیار (The Will of the Many) که در سال ۲۰۲۳ منتشر شد، بهسرعت مورد توجه خوانندگان فانتزی قرار گرفت. با این حال، برای طرفداران برندون سندرسون، این کتاب از چند جهت جذابیت ویژهای دارد — بهویژه سیستم جادویی ساختاریافته، مضامین مربوط به امپراتوری فاسد، و پایانی قدرتمند و پرکشش.
جادوی این اثر بر مبنای چیزی به نام “اراده” (Will) بنا شده که شخصیتها میتوانند آن را کنترل یا منتقل کنند. این سیستم نهتنها منحصربهفرد است، بلکه مانند سیستمهای جادویی سندرسون، از قواعد روشن و ساختار منطقی بهره میبرد — ویژگیای که برای خوانندگانی که از «جادوی قانونمدار» لذت میبرند، بسیار مهم است.
داستان با محوریت مبارزه با ساختارهای فاسد حکومتی و پرسش از چیستی قدرت و مشروعیت آن، به مضامین آشنایی میپردازد که در میستبورن یا بایگانی طوفاننور هم دیدهایم.
و شاید مهمترین نکته برای بسیاری از خوانندگان، پایانبندی قدرتمند و راضیکننده این رمان باشد — چیزی که سندرسون نیز بهخوبی از پس آن برمیآید. همین مسئله باعث شده تا طرفداران بیصبرانه منتظر دنبالهی آن، یعنی (The Strength of the Few) باشند.
مضامین آشنا، و داستانی روان و در دسترس

سهگانهی (Powder Mage) از برایان مکلالن اغلب به عنوان یکی از بهترین گزینهها برای طرفداران براندون سندرسون معرفی میشود، و نقطهی شروع آن رمان پیمان خون است. این کتاب با دنیاسازی خلاقانه و سیستم جادویی نوآورانهاش، در عین حال، روایتی ساده و قابلدرک دارد — درست مانند بسیاری از آثار سندرسون.
جادوی این جهان بر پایهی باروت و تفنگ است، که از نظر منطق و عملکرد، شباهتهایی با جادوی فلزمحور در میستبورن دارد. همچنین، تقاطع بین جادو و فناوری در این اثر، فضایی شبیه به عصر دوم میستبورن خلق میکند که برای طرفداران آن مجموعه، بسیار آشنا خواهد بود.
از طرفی، درونمایههای سیاسی، سقوط حکومتها، و حتی دخالت خدایان در سرنوشت انسانها، همگی مضامینی هستند که بهوضوح در آثار سندرسون دیده میشوند. این شباهتها باعث میشود پیمان خون و دنبالههایش انتخابی مناسب برای کسانی باشند که به دنبال تجربهای نزدیک به سندرسون، اما در فضایی متفاوت و کمی خشنتر هستند.
اگر از دنیای پیچیده و جادویی برندون سندرسون لذت بردهاید، این کتابها میتوانند تجربهای مشابه — و گاه حتی متفاوتتر و چالشبرانگیزتر — برایتان رقم بزنند. از سیستمهای جادویی ساختارمند گرفته تا مضامین عمیق سیاسی و شخصیتهایی که تا مدتها در ذهنتان میمانند، هر کدام از این آثار ارزش خواندن دارند. فراموش نکنید که دنیای فانتزی، پر از شگفتیهایی است که منتظر کشف شدن توسط شما هستند.
خیال و خط مرجع تخصصی ژانر فانتزی