اگر در حال مطالعه این مقاله هستید پس می توان گفت که شما علاقمند به حرفه معامله گری هستید در اینجا می خواهم مسیری را که در جهت تبدیل شدن به یک معامله گر و تریدر در بازارهای مالی لازم است طی کنید برای شما ترسیم کنم . ابتدایی ترین سوالاتی که اکنون در ذهنتان نقش بسته است احتمالا این است که برای شروع به معامله گر شدن و تریدر شدن کدام کتاب ها را باید مطالعه کنم ؟ کدام دوره آموزشی برایم مفید است ؟ کدام مرجع و منبع مناسب برای یادگیری و آموزش معامله گری است ؟قبل از آنکه منابع لازم برای مطالعه را به شما معرفی کنم اجازه بدهید یک نکته بسیار کلیدی در نقشه راه معامله گری را به شما گوشزد کنم
یادگیری معامله گری و تبدیل شدن به یک معامله گر موفق هیچ شباهتی به تبدیل شدن به یک مهندس عمران یا مکانیک موفق و یا حتی یک پزشک موفق ندارد ! یادگیری معامله گری بیشتر شبیه به تبدیل شدن به یک نقاش موفق و معروف و یا تبدیل شدن به یک نویسنده موفق و معروف است
یک نقاش پس از آنکه تمامی فنون نقاشی از قبیل طراحی ، رنگ روغن ، سبک های مختلف نقاشی ... را می آموزد تنها در ابتدای مسیر قرار می گیرد و نه در انتتهای آن ، و احتمالا تابلوهایی که در آغاز خواهد کشید حتی به قیمت بوم و رنگی که مصرف کرده هم به فروش نخواهد رفت حال این نقاش باید چه مسیری را طی کند تا تابلوهایش در حراج تهران به قیمت ده ها میلیارد تومان بفروش برسد ، در واقع مسیر و نقشه راه مشخصی وجود ندارد . این مسیر در واقع مسیری است که هنرمند نقاش باید خود به تنهایی طی کند و به رموز آن دست پیدا کند این امر در مورد تمام شاخه های دیگر هنر مانند بازیگری ، نمایش نامه نویسی ، نویسندگی و یا موسیقی صدق میکند و البته در مورد هنر معامله گری هم به همین شکل است . خوب تا اینجا دانستید که معامله گری یک هنر است هنر کسب سود از بازار و نه یک فن برای یادگیری فنون در اکثر مواقع مسیر مشخصی وجود دارد اما در مورد تبدیل شدن به یک هنرمند موفق معمولا داستان به این سادگی ها نیست پس آنچه که خواهیم گفت و منابعی که معرفی خواهیم کرد در نهایت درست به مانند یک هنر جوی نقاشی در پایان شما را صرفا در ابتدای مسیر قرار می دهد و نه در پایان آن
اگر با دانستن این نکته هنوز هم در یادگیری هنر معامله گری مصمم هستید و تصمیم به تریدر شدن دارید حتما ادامه این مقاله را مطالعه کنید
ساختار اصلی مطالبی که می بایست بیاموزید از مراحل زیر تشکیل شده و رعایت ترتیب و توالی مطالب جهت یادگیری الزامیست
در ادامه به معرفی منابع مفید برای یادگیری هر کدام از این سرفصل ها می پردازم
برای یادگیری تحلیل تکنیکال کلاسیک مطابق توصیه ای که‌معمولا همه می کنند من هم کتاب تحلیل تکنیکال جان مورفی را توصیه میکنم اما تاکید دارم که برای یادگیری تحلیل کلاسیک صرفا به این کتاب بسنده نکید و حتما کتاب زندگی از راه داد و ستد در بازارهای مالی نوشته دکتر آلن الدر را نیز مطالعه کنید . اگر این سوال برایتان پیش می آید که تحلیل تکنیکال کلاسیک چقدر در امر معامله گری سودمند است می خواهم آن را به کارت پایان خدمت تشبیه کنم کارت پایان خدمت شما در واقع هیچ استفاده و منفعتی ندارد اما لازم است که حتما آن را داشته باشید
پس از آن به سراغ امواج الیوت در بازار سرمایه بروید بهترین مرجع برای یادگیری این مبحث کتاب موج های الیوت در بازار سرمایه نوشته رابرت پریچر است . احتمالا پس از آنکه کمی به امواج الیوت تسلط پیدا کردید هیجان زده خواهید شد و تصور خواهید کرد که به رمز بزرگ بازار پی برده اید و دیگر میتوانید از بازار سود مستمر کسب کنید معمولا بعد از پایان مبحث امواج الیوت اکثر هنر جویان دچار چنین حسی میشوند به یاد دارم خودم هم بسیار هیجان زده بودم البته خوشحالی و هیجان زدگی شما معمولا چندان طولانی نخواهد بود و بزودی خواهید فهمید که فعلا باید بسیار بیاموزید . بهترین تعریفی که در مورد کاربرد امواج الیوت می توانم بگویم همان حرفی است که خود آقای پریچر در کتابشان گفته اند امواج الیوت به شما در درک حرکات کلی بازار کمک می کند و در اینجا میخواهم بر روی دو کلمه بسیار کلیدی تاکیدی مضاعف کنم اول کلمه حرکات کلی بازار و دوم کلمه کمک می کند .
پس از آن‌نوبت به مبحث پرایس اکشن در معامله گری میرسد که باید یادگیری آن را با پرایس اکشن سبک عرضه و تقاضا آغاز کنید برای اینکار دو سبک اساسی وجود دارد سبک آقای سم سیدن و سبک آقای آلفونسو مونرو بعقیده من هر دوی این سبک ها ایراداتی دارند سبک عرضه و تقاضای سم سیدن بیش از اندازه ساده است و آلفونسو مونرو مطالب را بیش از اندازه پیچیده کرده‌است اگر بدنبال یک مرجع و منبع مناسب برای یادگیری سبک عرضه و تقاضا هستید دوره آموزشی عرضه و تقاضای من در یوتیوب احتمالا یکی از کاملترین مراجع و منابع است به چند دلیل
نخست آنکه در تهیه این دوره آموزشی تجربه چندین ساله من در بازار بورس به کمک آمده تا مطالبی کاملا کاربردی و عملی تهیه شود و دوم آنکه ترکیبی است از هر دو سبک با چاشنی تجربیات عملی من در معاملات بازار بورس برای دسترسی به دوره آموزشی من در یوتیوب گمان میکنم اگر سرچ کنید مهارت معامله گری که نام کانال من در یوتیوب است به آن دسترسی پیدا خواهید کرد
پس از پایان مشاهده دوره آموزشی سبک عرضه و تقاضای من در یوتیوب به شرط آنکه مطالب را بخوبی فرا بگیرید قادر به درک و تفسیر رفتار قیمت در بازار سهام خواهید بود البته فقط گاهی اوقات پس از آن نوبت به تکمیل دانش شما در زمینه پرایس اکشن میرسد برای اینکار توصیه میکنم یکی از دو سبک ICT
ویا RTM را فرابگیرید اگر می پرسید خوب بهتر نیست که هر دو سبک را فرا بگیرم البته که می توانید اما من چنین توصیه ای ندارم پیشنهاد من این است که بر روی یک سبک‌متمرکز شوید و نمونه های بی نهایتی
را بررسی کنید کامل بودن در یکی از این دو سبک به معنای واقعی کلمه بهتر از اینست که از هر کدام از این دو سبک چیزهایی بدانید اما کدام یک از این دو سبک برایتان بهتر است در پاسخ باید بگویم بستگی بسیار زیادی به خود شما دارد و اینکه کدام یک از دو سبک RTM و یا ICT درک بهتری از بازار به شما می دهد توصیه من اینست که در ابتدا هر دو سبک را شروع کنید هم ICT و هم RTM کمی بعد تصمیم بگیرید که در کدامیک می خواهید مستر شوید این دقیقا همان کاری بود که من انجام دادم بعد از مدتی سرانجام به این نتیجه رسیدم الگوها و روش های RTMدرک بسیار بهتری از بازار به من می دهند و پس از آن بود که بر روی سبک RTMتمرکز کردم و بعقیده من این کاری است که باید شما هم انجام دهید
برای سبک ICT بی گمان بهترین مرجع کانال یوتیوب
خود آقای مایکل هادلستون در یوتیوب با نام Inner circle است
آقای هادلستون خودشان طراح و بنیانگذار این سبک معاملاتی هستند و به همین دلیل احتمالا بهترین مرجع برای یادگیری نیز کنال یوتیوب خودشان است طبیعتا کانال ایشان به زبان انگلیسی است و اگر تسلط شما به زبان انگلیسی به اندازه لازم نیست می توانید از امکان زیر نویس کردن فارسی که در یوتیوب وجود دارد استفاده کنید
بهترین سبک در میان سبک های مختلف RTM به عقیده من سبک آشوک هست کتاب خاصی در این زمینه وجود ندارد اما با سرچ در اینترنت احتمالا منابع مختلفی را خواهید یافت دوره آموزشی پرایس اکشن RTMمن نیز در کانال یوتیوب وجود دارد که می توانید از آن هم استفاده کنید
اما همزمان با یادگیری این مباحث به ترتیبی که ذکر کردم باید یادگیری روانشناسی معامله گری را نیز آغاز کنید . اگر می پرسید بهترین زمان برای شروع مبحث روانشناسی معامله گری چه زمانی است باید بگویم از فردای روزی که واقعا تصمیم گرفتید یک معامله گر بازارهای مالی و یا تبدیل به یک تریدر بشوید .
و تا چه زمانی باید به یادگیری روانشناسی معامله گری را ادامه دهید باید بگویم تا زمانیکه دست کم برای سه سال به سود مستمر برسید و از مهارت های روانی خودتان در بازار اطمینان حاصل کنید بهترین مرجع و منبع برای آشنایی با مبحث روانشناسی معامله گری بی گمان کتاب های آقای مایکل داگلاس هستند
اصولا من خواندن هر کتاب و یا فیلمی آموزشی از مایکل داگلاس را توصیه میکنم برخی از بهترین کتاب های ایشان برای یادگیری روانشناسی معامله گری به ترتیب زیر هستند
تحلیل بنیادی،تکنیکال یا ذهنی
معامله گر با انضباط
معامله گر کامل
معامله گر منضبط
معامله گری با ضمیر ناخوداگاه
اما سوال اینجاست که آیا شما با خواندن این کتاب ها خواهید توانست به مهارت های مربوط به روانشاسی معامله گری دست پیدا کنید . چنین فکری درست مانند این است شخصی شنا کردن بلد نباشد و ماهها صرف مطالعه کتاب های مربوط به شنا کند و با تصور اینکه شنا کردن را آموخته است به داخل استخری با عمق ۴متر شیرجه بزند به نظر شما چه اتفاقی خواهد افتاد
به گمان من در نخستین ثانیه ها هر آنچه که خوانده بود را فراموش خواهد کرد بنابر این راه حل عملی چیست بی گمان یکی از بهترین روش ها کسب تجربه است تجربه در هر کار و حرفه ای بهترین معلم است
اما شوربختانه تجربیات در بازارهای مالی بسیار گران بدست می آیند معمولا به قیمت از دست رفتن تمام سرمایه شما اتفاقی که میتواند برایتان بسیار بسیار تلخ باشد که در مورد شخص خود من اتفاق افتاد و به قیمت از دست دادن تمام زندگی و هست و‌نیست من در سال ۱۳۹۲ در بورس انجامید .
لطفا اشتباه نکنید من به هیچ عنوان قصد منصرف کردن شما از مسیر تبدیل شدن به یک معامله گر بازارهای مالی و تریدر شدن را ندارم اما حالا که تصمیم به نوشتن این مقاله گرفته ام لازم میدانم تمام دشواری های این کار را بطور کامل برایتان توضیح دهم اما اگر تجربه برای تبدیل شدن به یک معامله گر لازم است و در حین کسب این تجربه باید پول و سرمایه از دست بدهیم پس چه باید کرد در اینجا می خواهم واقعیتی را بازگو کنم و آن این است که متاسفانه هیچ راه حل میانبری وجود ندارد یادگیری معامله گری یک کار بسیار پر هزینه است و ضرر های بسیاری که لازم است پرداخت کنید در واقع این ضرر ها را باید به چشم شهریه ای ببینید که مجبور هستید به بازار پرداخت کنید همه اینها را گفتم زیرا معتقد هستم خواننده می بایست اطلاعات کاملی را در این خصوص کسب کند پس لطفا اگر همچنان برای تریدر شدن و معامله گر شدن جدی هستید حتما ادامه این مقاله را بخوانید چون در سطور بعدی میخواهم شما را با اشتباهات رایج در معامله گری آشنا کنم
نخست آنکه اصول و روش هایی که در هنگام آموزش معامله گری می آموزید با آنچه که بعنوان مثال در زمان یادگیری فیزیک یا شیمی و یا زیست شناسی می آموزید کاملا متفاوت است در فیزیک در فشار یک اتمسفر و در کنار دریا آب همیشه در ۱۰۰درجه سانتیگراد بجوش می آید این یک اصل ثابت فیزیک است و در علوم ما معمولا با اصولی ثابت مواجه هستیم اما در معامله گری در روش ها و سبک های مختلف هر آنچه که می آموزید تنها استنتاج شخصی است که در گذشته بازار تحقیق نموده ومعمولا اتفاقاتی که در گذشته در بازار رخ داده را دسته بندی نموده و در قالب یک سبک عرضه کرده با این امید که در آینده نیز این اتفاقات تکرار شوند . حال آنکه رخ دادن اتفاقی طبق شرایطی در گذشته به هیچ عنوان دلیل بر این نخواهد شد که این اتفاق در آینده هم تکرار شوند . اصولا علم بازار یعنی پیش بینی آینده و برای من جای سوال بسیار است که پیش بینی آینده از هر نوع آن دست کم با تعاریف معمول در خصوص علم آیا اصولا علم‌محسوب می شود یا نه . وقتی شما می خواهید آینده را پیش بینی کنید یعنی کاری که لازم است یک معامله گر بازارهای مالی انجام دهد در واقع بیشتر در دسته رمال ها و طالع بین ها قرار می گیرید تا در دسته فیزیک دان ها و ریاضی دانها
اما دومین اشتباه و یا بهتر بگویم تصور غلطی که هنر جویان رشته معامله گری دارند این است که افرادی که سبک های مختلف معامله گری را ابداع کرده اند خودشان معامله گران بزرگی بوده اند . در واقع من بسیار مردد هستم که این اشخاص حتی توانسته باشند پولی حقیقی از بازار کسب کرده باشند معامله گران بزرگ و واقعی اشخاصی مانند وارن بافت و یا جورج سورس هستند چنین اشخاصی نه دوره آموزشی چگونه معامله گر شویم دارند و نه سمینارهای چگونه تریدر شویم برگزار می کنند اصول و روش های آنها منحصر و مختص به خودشان است همانطور که اصول و روش های یک موسیقدان بزرگ متعلق به خودش است . هیچکس نیست که بتواند تشریح کند بتهوون چگونه تبدیل به یک موسیقی دان بزرگ شد . گابریل گارسیا مارکز حتی اگر هم بخواهد نمی تواند به شما آموزش بدهد چگونه تبدیل به یک نویسنده بزرگ شوید و احتمالا آل پاچینو هم روش و شیوه خاصی برای آموزش تبدیل شدن به یک هنرمند همتراز خودش را ندارند هر چند که اصول اولیه موسیقی ، نویسندگی و یا بازیگری را میتوان در آمورشگاه های مربوط به آن آموخت . اما باز هم یک تفاوت اساسی بین هنر معامله گری و سایر هنرها باقی می ماند . شما میتواند به مدرسه بازیگری بروید و لزومی ندارد حتما یک بازیگر بزرگ مانند آل پاچینو شوید شما اگر این هنر را در حد متوسط هم بیاموزید باز هم خواهید توانست برای خودتان کاری دست و پا کنید و به شهرتی نسبی دست پیدا کنید اما در بازار مالی وضعیت اینچنین نیست حد وسطی وجود ندارد فقط صفر و یک است شمایا معامله گر سود ده هستید و یا معامله گر زیان ده و همانطور که گفتم مانند بازیگری ، موسیقی ، نقاشی یا هر هنر دیگری هیچ حد وسطی وجود ندارد بنابراین تصور اینکه افرادی که معامله گری را آموزش می دهند و یا حتی سبک های مختلف معامله گری را ابداع کرده اند خودشان هم معامله گران بزرگی هستند به کناری بزارید . بسیاری از آنها هرگز پولی از بازار مالی کسب نکرده اند و درست به همین دلیل آموزش هایشان بسیار غیر عملی و تئوری است
مایکل هادلستون که بنیان گذار سبک ICT است خودش در ویدئوهای یوتیوب به خودش لقب سلطان دمو را داده است چون هیچگاه حاضر نشده است یک حساب ریل را به نمایش بگذارد و من اصلا تعجب نمی کنم اگر که کسی ادعا کند درآمد ایشان از محل یوتیوب است و نه معامله گری و یا آقای سالیوان (سلمان انفرادی ) که خودشان جزو بنیان گذاران و اساتید آکادمی RTMبودند و با جناب آقای ایف که بنیانگذار اصلی سبک RTM بودند همکاری داشتند
در یک پادکست اعلام کردند که این روش را بدلیل بی فایده بودن آن رها کرده اند و ویس این پادکست از آقای سالیوان (سلمان انفرادی )در کانال تلگرام آموزش ترید من موجود است و یا بعنوان مثالی دیگر دکتر آلن الدر در کتاب زندگی از راه داد و ستد در بازارهای مالی خاطره ای را نقل می کند از دوستی که با پسر رابرت گن افسانه ای و مبدع سبک گن داشته و اینکه پسر رابرت گن به او گفته بود پدر من هیچ درآمدی از راه داد و ستد واقعی در بازارهای مالی نداشت و تمام درآمد او صرفا از محل برگزاری دوره های آموزشی در خصوص معامله گری بود . مطلبی که امروزه نیز صدق می کند و تقریبا اکثر مدرسین دوره های مختلف آموزش معامله گر بازارهای مالی شدن و یا تریدر شدن صرفا مدرس و معلم هستند و نه معامله گر واقعی بازارهای مالی البته ممکن است اکنون این مطلب را یک ایراد بزرگ بدانید من هم زمانیکه به این موضوع پی بردم بسیار نا امید شدم اما مگر فردی که در یک آموزشگاه موسیقی آموزش موسیقی می دهد الزاما یک آهنگساز است یا همانطور فردی که در یک مدرسه بازیگری آموزش بازیگری می دهد ؟ پاسخ خیر است او صرفا یک معلم و مدرس است و تمام آنچه که گفته شد برای این است که بگویم در زمان یادگیری معامله گری هر چیزی را که از هر کس شنیدید تصور نکنید وحی منزل است
کامران انصاری
