کتاب یکی از از کالای های مورد نیاز هر جامعه هست و وجود این کالای ارزشمند به کیفیت دانش و فرهنگ جامعه کمک بسیاری میکند اما افزایش قیمت بی سابقه و شدید این کالا باعث شده رسیدن به ان کمی سخت و مشکل به نظر برسد. اما به راستی چه مولفه هایی بر قیمت گذاری کتاب اثر میگذارن؟
هزینه های تهیه و تولید.
هزینه های تولید کتاب تنها به موادی که در تهیه اون به کار میره محدود نمیشه بلکه برای تولید یک کتاب حق تالیف و ترجمه و ویراستاری و طراحی اون هم حساب میشه که این هزینه ها به شکل یک قرار داد بین فرد و انتشارات بسته میشه و تنها یک بار پرداخت دستمزد به افراد تعلق میگیره، اما در مواردی انتشارات درصدی از فروش چاپ جدید رو به مولف یا مترجم اثر طبق قرارداد نوشته شده پرداخت میکنه.
جدا از هزینه های تهیه کتاب بخش اعظم هزینه ها مربوط به تولید یک کتاب هست که از شروع پروسه خرید کاغذ و چاپ اون اغاز میشه تا زمانی که از صحافی به انبار نشر تحویل داده باشه. در این روند هزینه کاغذ عدد چشمگیری رو به خودش اختصاص میده و با توجه به نوع کاغذ تحریری یا گلاسه هزینه تولید کتاب افزایش پیدا میکنه. البته برای درج هزینه تولید باید به کارگرانی که در این روند حضور دارند هم توجه و کرد تنها قیمت کاغذ رو ملاک هزینه تمام شده در نظر نگرفت.
گرانی کاغذ.
کاغذ از مواد اصلی تولید کتاب هست و گرانی و کمبود این ماده تاثیر بسیار زیادی در هزینه تمام شده تولید دارد. از انجایی که کاغذ یک محصول وارداتی هست تضمین موجودی مناسب کشور بر دوش دولت است اما با توجه به نوسانات ارز تهیه کردن این ماده دچار مشکلاتی میشه. با توجه به افزایش قیمت ارز نسبت به واحد پولی ما این مولفه تاثیر زیادی بر تعین قیمت تمام شده داره.
قیمت گذاری کتاب.
تا بحال متوجه این شدید اطلاع زیادی از چگونگی قیمت گذاری کتاب نداریم؟ صنعت نشر با بقیه صنایع تفاوت بسیاری داره و نوع قیمت گذاری و سود دهی کتاب هم به همون نسبت متفاوت هست. برای تعیین قیمت فروش کتاب هزینه تمام شده رو بر ضریب مثل 1.5 یا 2.5 یا ضریب های دیگه ضرب میکنن که البته برای تعیین این ضریب عددی معیار هایی در نظر گرفته میشه مثل تعداد تیراژ چاپ و درصد سود دهی اون عنوان محصول. این ضریب عموما از یک میزانی کمتر یا بیشتر نباید باشه.
تاثیر تیراژ چاپ
میزان تیراژی که در هر دوره چاپ تولید میشه تاثیر زیادی رو قیمت کتاب داره. هرچه تیراژ چاپ کتاب بیشتر باشه هزینه تمام شده تولید کمتر میشه و اگر ضریب بر روی اون اعمال بشه قیمت محصول به طرز چشمگیری کمتر میشه اما باتوجه به مسائلی مثل نبود کاغذ یا تضمین نشدن فروش خوب کتاب و باعث میشه که ناشر تیراژ بالایی از کتاب رو چاپ نکنه.
میشه راه حلی پیدا کرد؟
برای حل این مشکل میشه به تامین کاغذ اون هم ب ارز دولتی نگاهی داشته باشیم. و امیدوار باشیم که با حمایت دولت و تزریق سرمایه به این صنعت در کاهش قیمت ها نقش بزرگی ایفا کنه.
شاید کمی جدید به نظر برسه اما درج نکردن قیمت روی جلد یکی از راه حل هاست که تاثیرات خوبی هم داره. ناشرین اغلب با درج قیمت و سری چاپ کتاب رو روونه بازار میکنن اما اگر در همون سری اول تولید تیرلژ بالایی از کتاب رو بدون درج قیمت تولید بکنن هم قیمت نهایی کم میشه و هم با خیال راحت میتونن نگرانی هودشون رو نسبت به تغیرر قیمت و افزایش اون رفع کنن چون اگر با قیمت قدیم کتاب رو به فروش برسونند دچار ضرر و خرابی بازار میشن. البته درج نکردن قیمت نیازمند نظارت بر اون هست به صورتی که این عمل باعث قیمت گذاری های نجومی نشود.
اما با توجه به تورم و افزایش قیمت های شدید در کشور عزیزمون نباید نگاه تندی به افزایش قیمت کتاب داشته باشیم.
منابع:
https://www.mizanonline.ir/fa/news/4462947/%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%DA%86%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
و
https://www.mashreghnews.ir/news/1150011/%D9%81%D8%B1%D9%85%D9%88%D9%84-%D9%82%DB%8C%D9%85%D8%AA-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86
