گویش های زبان کوردی شامل:
"کوردی شمالی" "کوردی جنوبی" "کوردی میانی" " لکی" میشود.
گویش کوردی میانی( سورانی) شامل لهجه های اردلانی،سقزی،موکریانی میشود.
لهجه اردلانی در شهر های: سنندج،دیواندره،دهگلان،سروآباد،کامیاران و بخشی ازی قروه و بیجار تکلم میشود.
لهجه سقزی در شهر های:سقز،بانه،مریوان،تکاب و بخشی از دیواندره تکلم میشود.
لهجه موکریانی در تمام شهر های استان ارومیه شامل:
مهاباد،بوکان،اشنویه،پیرانشهر،سردشت،میاندوآب تکلم میشود.
در لهجه سقزی و اردلانی افعال با (ئە) شروع میشوند در حالی کە در لهجه موکریانی با (دە) شروع میشوند مانند:
سقزی: ئەڕۆم
اردلانی: ئەچم
موکریانی: دەڕۆم
و همچنین تفاوت هایی پسوند فعل ها در این سه لهجه وجود دارد مانند:
موکریانی: چی لێ هاتووە
اردلانی:چەی لێ هاتیە، هاتگە
سقزی: چی لێ هاتە
نظر برخی از بزرگان زبان شناس کوردی درباره این سه لهجه سورانی:
بسیاری از زبان شناسان کورد میگویند که لهجه سقزی برای مکالمات گفتاری،و گویندگی به دلیل داشتن تن بم تلفظ کلمات، و خلاصه بودن افعال مناسب تر است.
از نظر بسیاری لهجه موکریانی برای نوشتار،کتاب نویسی کوردی و... به دلیل حالت رسمی داشتن مناسب تر میباشد.
همچنین از نظر برخی لهجه اردلانی به دلیل تلفظ مخصوص خود برای اجرا های یا نوشتار های طنز، گزارشگری و... مناسب تر است.
این مقاله برای راحتی در خواندن شما به صورت خلاصه تهیه شده برای اطلاعات بیشتر میتوانید به کتاب های کوردی شناسی یا گوگل مراجعه فرمایید.
