دی ماه سال 89 دقیقا 1 ساعت تا امتحان پایان ترم درس هوش مصنوعی باقی نمونده بود که یه پیامک برام اومد.
قیمت دوره مجازی php حدود 90000 تومان بود و این پیامک می گفت یک نفر فقط با پرداخت 110 تا تک تومانی در این دوره ثبت نام کرده.
متوجه شدم که یادم رفته بود در برگشت از درگاه، مبلغ پرداخت شده رو اعتبارسنجی کنم و با قیمت دوره مقایسه کنم. و یک فرد متخلف با دستکاری قیمت دوره قبل از ارسال به درگاه دوره رو با 1% قیمت اصلیش خریده بود.
هنگام دریافت پیامک، داشتم راه می افتادم برم دانشکده مهندسی شماره 2 که توی خیابون ملاصدرای شیراز بود و با خودم گفتم بعد از امتحان برمی گردم درستش می کنم. همینکه سوار تاکسی شدم و راه افتادم دیدم یه پیامک دیگه شبیه همین اومد بعدش یکی دیگه و بعدش ۱۷ تای دیگه ? یعنی چیزی نزدیک به دو میلیون تومان از محصولات آموزشی سون لرن رو با تقریبا ۲۰۰۰ تا تک تومانی خریده بودند. بعدا متوجه شدم که فرد متخلف روش دور زدن رو توی فیسبوک به اشتراک گذاشته بود و ملت داشتند مستفیض می شدند ?
به محضی که رسیدم دانشکده کامپیوتر سریع رفتم پشت یه سیستم نشستم. تو اون لحظه زمان کافی و دسترسی به مستندات درگاه پرداخت نداشتم و امتحانم ربع ساعت دیگه شروع میشد و نمی خواستم توی چند ساعتی که سر جلسه بودم ده ها نفر دیگه هم اینطوری به محصولات دسترسی داشته باشن.
ساده ترین و سریعترین راه حلی که به ذهنم رسید یه چیز مسخره بود. گفتم ارزون ترین خدماتی که توی سایت داریم اشتراک VIP برنزی هست که ۴۰۰۰ تومان هست و رسما هیچ محصول و خدماتی زیر این قیمت نداریم و پرداخت هر مبلغی کمتر از این نامعتبره. پس یه if کوچولو دقیقا شبیه زیر به کد پرداخت در هنگام برگشت از درگاه اضافه کردم:
شاید به نظرتون خنده دار باشه ولی همین سیاست ساده و خنده دار مشکلو حل کرد و بعد از اون دیگه پیامک های ثبت نامی با مبلغ کم برام نیومد.
وقتی برگشتم خونه رفتم ایمیلم رو چک کردم و دیدم در کمال ناباوری بیش از ۱۰۰ نفر دیگه با مبالغ کم که بیشترینشون ۱۴۰۰ تومان بود تلاش کرده بودن که دوره ها رو بخرن که همه به دیوار این if ساده خورده بودند و با خطا مواجه شدند!
جالبتر اینه که من تا سال ۹۵ یعنی ۶ سال بعد از اون امتحان دست به این کد نزدم. چند صد نفر تو این ۶ سال تلاش کردند که تست کنن دستکاری مبلغ پرداخت رو ولی همه مبالغی زیر ۲۰۰۰ تومان رو وارد می کردند.
توی این حالت اگر مبلغ ۴۰۰۱ تومان رو ست می کردند می تونستند محصولات ما رو بخرن، ولی هیچ کس طی این ۶ سال مبلغ دستکاری شده رو بیشتر از ۲۰۰۰ تومان نگذاشته بود و این سولوشن به ظاهر مسخره ۶ سال کار میکرد و مطمئنم اگر تا الان هم بود جواب میداد ? (کسی باورش نمیشد یه همچین منطقی داره مبلغ پرداختی رو اعتبارسنجی میکنه)
به جز این باگ مربوط به درگاه پرداخت چندین مورد دیگه توی سایت داشتیم که با ابتدایی ترین راه حل ها که الزاما بهترین نبودند سال ها اومدیم جلو و پاسخ گرفتیم، و اون موقع به این خاطر که زمان، بودجه و نیروی انسانی نداشتم، ساده ترین راه برام کم هزینه ترین و سریعترین راه بود.
در عوض سر یه پروژه مهم سون لرن، اینقدر ساختار ها و راه حل ها رو شلوغ و پیچیده و پر از امکانات کردیم که بعد از 2 سال چیزی حدود 300 میلیون تومان متضرر شدم و زمانم هم از دست رفت!
توی کسب و کار و زندگی خیلی وقتا ساده ترین راه حل ها که حتی خنده دار و عجیب به نظر میان، سریع قابل اجرا هستن و تا مدت ها جواب میده و کارت رو راه میندازه. جوری که حتی باورت نمی شه داره کار می کنه! کافیه سریع بهش عمل کنی، ازش فیدبک بگیری و به مرور زمان بهبودش بدی.
- بعضی وقتا اینقدر وقت میذاریم برای پیدا کردن بهترین سولوشن و پیچیده ترین جواب ها، که اجرا کردنشون به شدت سخت میشه و بعضا حتی صورت مسئله هم یادمون میره!
- اینقدر معطل می کنیم که فرصت ها از دستمون میره.
- اینقدر بالا پایین می کنیم که کلا بی خیال میشم و می گیم ولش کن اصلا نمیشه!
- اینقدر از این و اون می پرسیم که دلسردمون می کنن و ادامه نمی دیم
- و هزار تا دلیل و بهانه دیگه برای شروع نکردن!
پیشنهاد میکنم که به مسائل خیلی ساده نگاه کنی، ساده ترین راه حل هایی رو که بهت کمک می کنه سریع انتخاب کن و خیلی سریع عملیاتیشون کن. به مرور و وقتی نیاز شد راه حلت رو بهتر می کنی. بعضی وقتا می بینی ماه ها وقتت رو برای ارائه یه پاسخ عالی و کامل صرف می کنی و بعد که ارائه میدی میبینی که منقضی شده جوابت و شکست می خوری و کلی زمان از دست دادی. در صورتی که با تست یه راه حل ساده و سریع خیلی زودتر می تونستی فیدبک بگیری.
یادت نره عملگرایی و تلاش مستمر چیزی هست که افراد موفق رو از بقیه متمایز میکنه و تعلل در تصمیم گیری و کش دادن زیادش باعث میشه شروع نکنی!
خلاصه اینکه، اینقدر مقدمه چینی نکن برای شروع. سریع تصمیم بگیر و سریع عملیاتیش کن. اینطوری اگر شکست هم بخوری، خیلی زوده و زمان و انرژی زیادی از دست نمی دی.
پی نوشت: طبیعتا فکر کردن و تحلیل صورت مسئله به کیفیت بهتر پاسخ منجر میشه ولی اگر بیش از حد وقتتون رو برای تحلیل و فکر کردن بذارید، احتمالا در اجرا و عمل کردن بهش کم میارید!
هر هفته حداقل یک مقاله توی ویروگول منتشر می کنم. اگر دوست داشتی، می تونی با من همراه باشی و من رو دنبال کنی توی ویرگول ?