آیا تکرار عبارت "با من بمان" و "مرا ترک نکن" در تعداد بسیار زیادی از تمام ترانههای جهان، در زبانهای گوناگون، نمیتواند بیانگر این باشد که عشق با خود بیماری ترس از ترک شدن میآورد؟
یا شاید به این معنا باشد که غالب افرادی که از طرحوارهی طردشدگی رنج میبرند، بیشتر عاشق میشوند یا دست کم بیشتر دستی بر قلم و ترانهسرایی دارند؟
گمان میکنم وقت آن باشد که بهجای روانشناسان، رماننویسها و شاعرها تلاشی بکنند تا تصویر عاشقی سالم را بازنمایی کنند. مردم کمتر کتابهای خودیاری و آموزشی میخوانند. شاید بشود از طریق القای هنری به مردم یادآوری کرد که این شدت از نیازمندی و وحشتزدگی، نشانههای یک روان سالم و یک رفتار سالم در یک رابطهی سالم نیست. ای بسا کسی که این رفتار ناسالم را تحمل میکند و آن را شکل صحیح عشق میپندارد نیز از سلامتی روانی کافی یا دست کم، از تربیت و آموزش درستی برخوردار نیست.
هرجا جملهی "همیشه با من بمان" و "من را ترک نکن" و "دوستم داشته باش" در وجه امری به گوشم میخورد، فورا تنم منقبض شده، تیرهی پشتم میلرزد و پوستم مثل مرغ میشود.
همچنین جملهی "چرا دوستم نداری؟" حتی اگر در یک ترانهی پاپ ضعیف و دم دستی باشد.
آژیرها در سرم به صدا درمیآیند که یک چیزی سر جای خودش نیست و صدای آژیرها بلندتر و بلندتر میشود وقتی میبینم تعداد زیادی از آدمهایی که از کنارشان به سادگی رد میشویم، با این ترانهها و جملات همذاتپنداری میکنند و سیگنالهای عجیب بودن این جملات را دریافت نمیکنند.
باید دستی جنباند. باید قصهی عشقهای درست و درمان را نوشت. قهرمانسازی از کارکترهای مبتلا اختلالهای روانی دارد جامعه را به قهقرا میبرد.
برای تشخیص نمودهای رفتار غیر طبیعی در رابطهها که ما بهخاطر بمباران محتوایی آن را عادی و عاشقانه میپنداریم، توصیهی اکید دارم کتاب عشق ویرانگر اثر براد جانسون و کلی موری را بخوانید. همچنین کتاب «صنعت پروپاگاندا» اثر ادوارد برنایز یا کتاب crystalizing public opinion اثر ادوارد برنایز را بخوانید تا با جنبهی فرهنگی «ناخودآگاه جمعی» و نحوهی اثرگذاری محتوای رسانهای بر فرهنگ عمومی آشنا شوید. برنایز به جنبهی سیاسی مسئله میپردازد. اما اگر این ایده را با ایدههای «مطالعات فرهنگی در فرهنگ عامه» درآمیزید، دقیقا متوجه اثر مخرب این نوع بازنمایی از عشق و عاطفه در سطح کلان خواهید شد.
اگر حوصلهی کتاب خواندن ندارید، دست کم مستندی که شبکه بیبیسی درمورد ادوارد برنایز در 4 اپیزود ساخته است ببینید.
در عصر اطلاعات و ارتباطات که همهچیز به واسطهی رسانه به ما میرسد و باورهای ما را شکل میدهد، ضرورت جدی دارد که بدانیم با چه نوع پدیده و با چه نوع تفکر و سیاستگذاری در پس محتوای رسانهای مواجه هستیم.