افتتاحیه :
امروز تون بخیر، خوشحالم از اینکه به صفحه من اومدید، امروز مورخ 99/05/02 می باشد. من باید یه مقاله حداقل دو هزار کلمه ای می نوشتم در خصوص موضوعی که اونم نمی دونستم ، می دونید چرا؟ چون موضوع مقاله نویسی اختیاری بود، من یه مامان اولی و فارغ تحصیل مهندس صنایعی هستم که در دوره هزار و یک محتوا شرکت کردم و در جلسه سوم از ما خواستند که یه مقاله بنویسیم ، من نزدیک به یک هفته و حتی بیشتر بود که بین موضوعات مختلف در حال چرخیدن بودم، موضوعاتی که جدیدا برایم دچار چالش ذهنی شده بودند، بخاطر اینکه افتتاحیه خیلی طولانی نباشه دلیل تغییرات و موضوعات چالش فعلا فاکتور می گیرم! اما وقتی در این وضعیت دنبال موضوع بودم این سوال برایم پیش آمد که اصلا درک کردی محتوا چیست و جچوری باید بنویسی و چیکار باید بکنی؟ احساس کردم همه چیز برایم گنگ و نا آشنا می آید بنابراین موضوع را گذاشتم خود محتوا، در سایتهای مختلفی به دنبال مفهوم محتوا گشتم چون هنوز برایم سوال می باشد که به واقع تولید محتوا چی هست ، اومدم که جستجو زدم با دنیای عظیمی از حجم اطلاعات در این خصوص مواجه شدم که بیشتر احساس ترس به من دست داد ، ترس های که توی آغاز هر کاری به سراغ آدم می آیند، اما در ادامه که نزدیک به یک هفته طول کشید، دو تا جمله از استاد گرامی جناب آقای شاهین کلانتری باعث انگیزه برای ادامه راهم شد اول اینکه شروع کن چون وقتی شروع کردی دیگر در نقطه صفر نیستی و در نقطه یک هستی و دوم اینکه ابهامات ، ندانستن و نداشتن اطلاعات نبایستی مانع شروع تو بشود، لذا بعد از کمی تفکر و گشت گذار در اون همه حجم از دنیای محتوا ، به این نتیجه رسیدم که در مرحله اول جستجوهایم را محدودتر کنم تا ببینم نتیجه چه می شود که این بار بهتر و امیدوارانه تر بود، این بار فقط در خصوص کلمه محتوا جستجو کردم و بدنبال مباحث دیگر در این مرحله نرفتم، چرا که من و امثال من بایستی برای خود ریز عادت های محتوا نویسی ایجاد کنیم، لذا تصمیم گرفتم در جستجوهای بعدی به بقیه اطلاعات در مورد محتوا و تولید آن بپردازم.
لذا پس اول به این سوال می بایست جواب می دادم که معنی و مفهوم کلمه محتوا و تولید محتوا به ساده ترین شکل ممکن چیست ؟
اولین چیزای که پیدا کردم : محتوا یعنی وجود، یعنی هستی یا آنچه درون چیزی قرار دارد و محتوا در عربی (محتوی) و در زبان لاتین (content) می‌باشد. وقتی اینارو خوندم کلا از محتوا و خودم نا امید شدم یعنی پیچیده تر از این هم محتوا رو میشه تعریف کرد ، اما نا امیدی کنار گذاشتم و دوباره بدنبالش گشتم چرا چون میگن جوینده یابنده است: تا اینکه به این برخوردم که هر چیزی که پیام، خبر، احساس، و نظیر اینهارو بتونه به دیگران منتقل کند محتواست، یکم بهتر شد حداقل برایم قابل درک تر شد، حالا دارم فکر می کنم ببینم خودمم میتونم از این همه حجم تعریف محتوا، برداشت خودمو بگم، یکم که فکر کردم : از کوچکترین تا بزرگترین کارهای که اطراف ما داره اتفاق می افته و باعث میشه که ما اونو بشنویم یا بخونیم و یا ببینیم یعنی در معرض محتوا هستیم، یعنی وقتی از اول صبح بیدار می شویم شروع به تولید و یا استفاده از محتوا می کنیم تا وقتی که می خوابیم، مثلا همین احوالپرسی و صبح بخیر روزانه با اعضای خانواده که با دهان و گوش که وسیله ارتباطی هستند صورت می پذیرد، صدای آهنگی که در آسانسور پخش می شود، موزیکی که از رادیو تاکسی می شنویم، گزارشی که برای مدیر شرکت آماده می کنیم همه اینها به نوعی محتوا هستند که نشان دهنده این تعریف نیز می باشد که محتوا می تواند به شکل های گونان برای افراد مختلف در فضاهای مختلف با روش های مختلف قابل ارائه باشد. اما محتوا محتوای که اکنون بر سر زبان ها افتاده است از نوع فضای دیجیتال و بیشتر بر پایه اینترنت می چرخد . در واقع به یه تعریف جامعتر دیگه از محتوا می رسیم که: هر فرایندی که باعث بشه هر چیزی برای انسان قابل درک بشه و در بستر کانال‌های دیجیتال یا غیر دیجیتال قابل انتشار شود محتوا می‌گویند.
فکر کنم تا اینجا تونستم با محتوا ارتباط بگیرم پس یکم جلوتر میرم تا ببینم در ادامه چه باید کرد، امیدوارم که شما هم با من در خصوص ارتباط گرفتن با محتوا هم نظر باشید.
اما چرا به تعریف فرایند محتوا رسیدم؟ اول عرایضم خدمتتون گفتم که رشتم مهندسی صنایع است که در زمینه سیستم های مدیریتی فعالیت می کنم و این یعنی با نوشتن کم و بیش سرو کار دارم چرا که بایستی گفته و نحوه کار واحدهای دیگر را به صورت نوشته در بیارم پس خیلی از محتوا و تولید آن هم دور نبودم بنابراین پس از درک ساده از تعریف محتوا بدنبال ارتباط بین آن با موضوع کارم رفتم که ناگهان رسیدم به فرایند، که فرایند در منظر کاری ما یعنی مجموعه فعالیت هایی که یک سری ورودی ها را به خروجی تبدیل می کند یا مجموعه اي از فعاليت هاي مرتبط و تاثير گذار كه ورودي ها را به خروجي‌ها تبديل مي كند. که در واقع ما باید یک سری داده جمع آوری کنیم و مطابق یک سری اتفاقات به اطلاعات مناسب جهت استفاده مخاطبان خود تبدیل کنیم که این باعث شد بجز فرایند به سیستم تولید محتوا نیز برسم .
برای درک کردن موضوع فرایند و سیستم به این دو تا عکس لطفا توجه نمایید.
اکنون که با تعاریف فرایند و سیستم آشنا شدید، به تعریف سیستم محتوا از نظر جستجوهای من بپردازیم :
1. هدف‌گذاری
هدف گذاری در واقع پاسخ به این سوال می باشد که : هدف شما از محتوا و تولید آن چیست؟
مهمترین و اساسی ترین اجزای تولید محتوا، هدف می باشد. هدف مانند نقشه راهنما برای درست کردن یک پازل است. اگر هدف نداشته باشید و برای آن برنامه ریزی نکنید متاسفانه شکست می خورید. پیشنهاد من این است که اهداف خود را بصورت هوشمندانه به واقع اسمارت تهیه کنید ، اسمارت یعنی مشخص، قابل اندازه گیری، قابل دستیابی ، مرتبط و محدود به زمان باشد. این بهترین روشی است که می توانید برای دستیابی به اهداف در نظر گرفت .
2. تدوین استراتژی
بدون استراتژی، تولید محتوای شما به اصطلاح باری به هر جهت حرکت می‌کند و هرگز نمی‌توانید یک جهت مشخص داشته باشید. در کل هدف از نوشتن استراتژی محتوا این است که وقتی ما دست به کاری می زنیم باید تصمیم بگیریم :
به واقع استراتژی کمک می‌کند نتیجه تضمین شده و بهتری از بازاریابی مبتنی بر محتوا بگیریم. که این کار شامل مزیت‌های ساده به شکل زیر می باشد:
پس در نتیجه وقتی ما دست به اتخاذ تمهیداتی در مورد چگونگی و نحوه انتقال پیام بزنیم ، وارد مقوله استراتژی محتوا شده ایم.
3. تولید محتوا
تولید محتوا به این معنی که هر محتوا دارای چه اطلاعاتی باید باشد یا چه ایده‌هایی را منتشر می‌کند؟ اطلاعات، ترکیبی از مهمترین ایده‌هایی است که مخاطب باید آنها را بداند که البته برای مخاطب باید مفید و ارزشمند نیز باشد که تمامی این اطلاعات می تواند در دسته بندی های مختلف قرار بگیرند. نکته ای که باید همه بدانیم، این هست که مخاطبین یا کاربران همیشه دوست دارند در کمترین زمان ممکن اطلاعات را به خوبی و با شفافیت دریافت کنند. پس نکته مهم که هیچوقت نباید به آن بی توجه باشیم این است که جمع بندی و نتیجه گیری، لازمه اطلاعات جهت ورود به دنیای ارتباط است.
4. انتشار
ما برای برقراری ارتباط و انتشار، وسیله ها و گزینه های متفاوتی در اختیار داریم که بسته به حجم ، نوع و چگونگی هر ارتباط، رسانه مناسب آن را انتخاب و پیام خود را تولید و سپس انتقال می دهیم . به عنوان مثال برای اعلام مراسمی چون عروسی، یا عزا از وسیله های ارتباطی مثل کارت عروسی ، اعلامیه و بنر تسلیت برای انتقال پیام استفاده می کنیم. اما امروزه با توجه به رشد و توسعه تکنولوژی، این امکان بهره برداری از وسایل ارتباط جمعی برای همگان به صورت فراگیرتر و راحتتر فراهم شده است که با کمی آموزش و تجربه کردن می توان از این امکان بهره مند شد.
5. تحلیل
قبل از تولید بایستی به این سوال پاسخ داده شود که مخاطب این محتوا چه کسانی هستند؟ سوالی که در استراتژی می بایست مشخص گردد. اگر مخاطبین خود را نشناسید و تولید محتوا برای آنها انجام دهید تمام زحماتتان را هدر داده اید. یک لیستی از مخاطبین خود تهیه کنید سپس اطلاعاتی نظیر سن، مدرک تحصیلی، علایق و …را دسته بندی کنید. بیشترین جامعه آماری که مخاطب یا طرفدار شما هستند را در نظر بگیرید و تلاش برای تولید محتوا در جهت علایق، نیازمندی ها و…برای مخاطبین خود کنید و سپس در زمان های از قبل تعیین شده به تحلیل و بررسی آنها بپردازید.
6. اصلاح و به‌روزرسانی
در مورد بند آخر که مرتبط به اصلاح و بروز رسانی می باشد در رشته کاری من به عنوان بازنگری و بهبود ازش یاد میشه، در واقع ما پس از گذشت مدتی از انجام کارها به بازنگری روش های اجرایی می پردازیم و در نتیجه آن به بهبود فرایند و سیستم می رسیم ، که خود این بهبود یعنی ارتقاء در کار با کمترین اشتباه، بهترین سود آوردی و رضایت بیشتر مخاطبان خود که این تعاریف در سیستم تولید محتوا اشاره به بحث سئو و چگونگی ارتقا در گوگل می باشد در واقع برای بهبود وضعیت سئو (بهینه‌سازی موتورهای جست‌وجو) کافی است تا محتوای قدیمی‌تان را بروز کنید و شاهد رشدی غافل گیر کننده باشید با این کار به گوگل اعلام می‌کنید که در حال ارائه کردن محتوایی تازه هستید و همین کار کوچک باعث شکل‌گیری دستاوردهایی بزرگ خواهد شد. پس محتوای بروز شده می تواند جایگاه تثبیت شده ای رو به شما هدیه بدهد.
جمع بندی و نتیجه گیری :
در انتهای تمامی این شش بند نتیجه می گیریم که محتوا و تولید آن یک سیستم است. اگر اجزای این سیستم به درستی کار نکند کل سیستم به بیهودگی می رود. باید تمام تلاش خود را انجام دهید که حداقل یک پیوند ارتباطی بین اجزای محتوا برقرار کنید. در کل فقط خلق محتوا بدون در نظر گرفتن مراحل بالایی فایده زیادی ندارد همانند دویدن روی تردمیل است که به جایی نمی‌رسید اما انرژی مصرف می‌کنید.
ممنونم ازتون که تا به اینجا همراه من بودید احساس می کنم تا حدود زیادی توانستم به سوالات به ساده ترین شکل پاسخ بدهم که البته امیدوارم شما نیز همچین برداشتی داشته باشید اما اگر خسته نشده باشید وقتی تا اینجا اومدیم فکر می کنم پاسخ به این دو تا سوال هم خالی از لطف نباشه که اگر موافق باشید به این دو تا سوال نیز پاسخی داده و سپس خودمون رو به نوشیدن یک فنجان چای و یا یه بستنی شکلاتی دبش دعوت کنیم .
سوال اول ) آیا هر کسب و کاری به محتوا نیاز دارد؟
اگر خیلی ساده بگوییم، بازاریابی مبتنی بر محتوا برای هر کسب و کاری که بتواند محتوای مفید و با کیفیت تولید کند، بله ضروری است.
هر کسب و کاری می‌تواند از روش محتوا کمک بگیرد اما فعالیت در همه کانال‌ها و بسترها ضروری نیست. بعضی وقت‌ها یک پیج اینستاگرام تمام مزیت‌های گفته شده را تامین می‌کند و بعضی وقت‌ها همزمان باید وبسایتی پر از مقاله داشت، کتاب نوشت، در شبکه‌های اجتماعی فعال بود، پادکست ساخت و کلیپ تولید کرد. این که تولید محتوا در چه ابعاد و چه کانال‌هایی نیاز است بستگی به موضوع کسب و کار، نوع محصول یا خدمات، مشتریان و از همه مهم‌تر زمان و هزینه لازم دارد.
خلاصه اینکه اگر در کسب و کار خود می‌توانید تولید محتوا کنید حتماً شروع به انجام این کار نمایید.
سوال دوم ) ویژگی های یک کارشناس تولید محتوا چیست ؟
یکی از مشاغل بسیار کاربردی و تخصصی که در حوزه دور کاری می توان از آن بهره جست، تهیه و تولید محتوا برای سایت های اینترنتی است. همانطور که میدانیم برای بارگذاری مطالب و انتشار هر مقاله یا موضوعی در یک وبسایت اینترنتی، یک شخص کارشناس تولید کننده محتوا ، موضوع مورد نظر را به صورت یک محتوای متنی ، تصویری ، صوتی و یا گرافیکی روی سایت بارگذاری می کند تا مخاطبان و کاربران به موضوعات مورد جستجوی خود دسترسی داشته باشند.
استخدام فرد یا افرادی متخصص برای تولید محتوا ویژگی های خاصی دارد که در ادامه به آن می پردازیم :
۱- نخست آموزش ببینید.
آموزش دیدن بسیار مهم است برای اینکه سریعتر پیشرفت کنید. شخصی که آموزش می بیند تصمیم گرفته است، که چرخ را دوباره نسازد و از تجارب دیگران استفاده کند. بنابراین آموزش ببینید. شما می توانید از راه های مختلفی این آموزش ها را تهیه کنید، به عنوان مثال از طریق آموزش های آنلاین و یا شرکت در کلاس ها و دوره های حضوری این کار انجام دهید. همچنین شما برای بهتر شدن می توانید نوشته های کسانی را که در این کار هستند را بخوانید و از آنها الگوبرداری کنید. الگو برداری از انسان های حرفه ای یکی از سریع ترین و موثرترین راه های یادگیری است.
۲- تمرین کنید.
بعد از یادگیری یک مهارت جدید لازم است که آن را بارها و بارها تمرین کنید. چند کار با دستمزد پایین تر از حد معمول بپذیرید و آنها را انجام دهید. مراحل کار را بارها و بارها در ذهن خود مرور کنید، تا ملکه ی ذهنتان شود. تحقیقات نشان داده، کسانی که یک مهارت تازه را یاد می گیرند می توانند از طریق ذهنی نیز مسیرهای عصبی را ایجاد کنند. تمام مراحل و اصول نوشتن را برای خود مرور کنید.
۳- حرفه ای شوید.
بعد از آموزش دیدن و تمرین کردن کم کم حرفه ای می شوید، اوایل کمی کار سخت است اما کمی که بگذرد حرفه ای تر می شوید و این کار را سریعتر یاد می گیرید.
۴- داشتن دانش و اطلاعات کافی
یک متخصص یا کارشناس تولید محتوا باید توانایی داشته باشد که در مورد موضوعی که در اختیارش قرار می گیرد بهترین و موثرترین محتوای ممکن را در راستای هدف انتشار آن موضوع ، مقاله ، تصویر و یا صوت تهیه کند. بنابراین انتظار می رود کارشناس تولید محتوا دارای دانش وسیع در حوزه کاری خود بوده و توانایی نگارش و به تصویر کشیدن آنچه در ذهنش می گذرد را داشته باشد.
۵- تسلط به اصول نگارش
از دیگر ویژگی های مهم یک تولید کننده محتوا تسلط وی به اصول نگارش و دستور زبان فارسی و توانایی ترجمه متون از زبان مرجع به زبان فارسی است. گاهی نیاز است برای تکمیل یک مطلب به منابعی به جز منابع فارسی دسترسی داشت پس دانستن یک یا چند زبان مزیت مهمی برای کارشناس تولید محتوا محسوب می شود.
۶- آشنایی با الگوریتم های رتبه بندی موتورهای جستجو
یک کارشناس تولید محتوا باید با الگوریتم های رتبه بندی موتورهای جستجو آشنا باشد ، بتواند کلمات کلیدی مرتبط با موضوعاتی که در اختیارش قرار می گیرد را پیدا کرده و با چگالی مناسب در محتوای تولیدی اش به کار گیرد . رعایت اصول سئو و بهینه سازی مطالب باعث می شود تا محتوای تولید شده توسط موتورهای جستجو ارزشمند تلقی شده و کاربران هدف را به این وسیله به سایت متصل می کند. بنابراین بدون نیاز به تبلیغات گسترده و صرف هزینه با رعایت اصول سئو می توانید بخش وسیعی از کاربران را در اختیار بگیرید.
۷- منضبط و مسئولیت پذیر باشید.
از آنجایی که به بررسی شغل کارشناس تولید محتوا به صورت دور کاری می پردازیم بهتر است توجه کنیم که یک کارمند نمونه دور کار از انضباط کاری و مسئولیت پذیری بالایی برخوردار است و وجدان کاری بالایی دارد . بنابراین اگرچه کارفرما در کنار وی حضور فیزیکی ندارد اما به نحو احسنت به مسئولیتش عمل کرده و اصطلاحا بدقولی نمی کند.
اختتامیه ...
سعی کردیم در این نوشته بدنبال جواب سوال های خودم و شما عزیزان به ساده ترین صورت ممکن باشم، اما برای اولین بار بود و حجم سوالات و پاسخ ها بسیار زیاد و دانش بنده بسیار ناچیز ، لذا تمام کاستی ها و قصورات این متن را به بزرگواری خودتان بر من ببخشید.
اما خوشحال می شوم اگر نقد و یادداشتی جهت راهنمایی و دلگرمی اینجانب دارید، دریغ نفرماید. صمیمانه از وقتی که گذاشتید از شما و چشمان نکته بینتان سپاس گذارم.
منابع : گوگل ، اندکی خودم و اندکی ویکی پدیا
با احترام : مهسا موسوی
