این ربات مریخ نورد که از آن با عنوان کاوشگر استقامت یا پشتکار یا Perseverance هم یاد می‌شود، پنجشنبه ۳۰ژوئیه۲۰۲۰ یا ۹ مرداد۱۳۹۹ زمین را به مقصد سیاره سرخ ترک کرد. حالا بعد از گذشت حدود ۷ ماه، سازمان فضایی آمریکا اعلام کرد که این کاوشگر با موفقیت بر سطح مریخ فرود آمد. فرودی که خوش حالی مهندسان ناسا را در پی داشت و به احتمال ویدئوی کوتاه آن را در فضای مجازی دیده‌اید. مرکز کنترل مأموریت‌های ناسا هم این فرود موفقیت آمیز را تأیید کرد و گفت که انتظار‌ها به سر رسیده و مأموریت جست وجو و تحقیق در این سیاره آغاز شده است.
خیلی از دانشمندان معتقدند زمان احتمال حیات در مریخ، به سه چهار میلیارد سال پیش برمی گردد. همین نکته به نوعی هدف کاوشگر استقامت هم هست، اینکه آیا روی مریخ هرگز حیاتی وجود داشته است یا خیر. حالا هم محققان ناسا امیدوارند کاوشگرشان بعد از فرود موفقیت آمیز روی مریخ، سنگ تمام بگذارد و با جمع آوری سنگ‌هایی از عمق دومتری آن بتواند به آن‌ها در بررسی احتمال وجود پیشین حیات بر روی این سیاره کمک کند. آن گونه که محققان می‌گویند، تنها راه تأیید یا رد فرضیه وجود حیات روی مریخ، بررسی همین نمونه سنگ‌ها خواهد بود، سنگ‌هایی که می‌تواند به یکی از بزرگ‌ترین سؤالات همیشگی بشر پاسخ بدهد.
شاید شما هم در زمان پیگیری اخبار این اتفاق فضایی، به عبارت ۷ دقیقه وحشت برخورده باشید، ۷ دقیقه حساسی که این کاوشگر باید طی آن سرعت خود را از ۲۰ هزار کیلومتر در ساعت به صفر می‌رساند و برای فرود بر دشوارترین محلی که تاکنون برای فرود روی سیاره مریخ انتخاب شده است، آماده می‌شد. این کاوشگر پیشرفته‌ترین و بزرگ‌ترین رباتی است که ناسا تاکنون به کره مریخ فرستاده است و نهمین حضور یک سازه ساخته ناسا را بر مریخ رقم زد.
یک نکته مهم دیگر که این اتفاق را جذاب و هیجان انگیز کرده است، همراهی یک پهپاد است که به وسیله کاوشگر استقامت به پرواز درمی آید تا به مسیریابی در مریخ کمک کند، پهپادبالگردی که همراه مریخ نورد است و بر خلاف ظاهر ساده اش ۶ سال روی آن کار شده است. این بالگرد با بالگرد های اسباب بازی که در بازار موجود است فرق میکند ؛ پره های بالگرد نبوغ برای غلبه بر جو رقیق مریخ باید دوازده هزار دور در دقیقه بچرخند .(شش برابر چرخش پره های یک پهپاد در زمین) نکته‌ای که خوش حالی وصف ناپذیری را هم برای مدیر ناسا به وجود آورده بود و این گونه ابرازش کرد: «بگذارید به شما بگویم چیزی که بیشتر از همه چیز برای من به عنوان مدیر ناسا هیجان انگیز است، این است که آماده می‌شوم پرواز یک بالگرد را در یک جهان جدید تماشا کنم.»
تا سال ۱۹۹۷ سابقه نداشت که کاوشگر‌های متحرک به مریخ فرستاده شود. بعد از این دوره بود که با اعزام کاوشگر‌های متحرک می‌شود گفت انقلابی در اکتشافات فضایی رخ داد. پیش از این، ۲ کاوشگر «روح» و «فرصت» به مریخ فرستاده شده بودند که توانایی حرکت بر سطح سیاره را داشتند و حالا پهپادبالگرد «نبوغ» است که با کاوشگر استقامت همراه شده است تا اتفاق‌های بهتر و جدیدتری را دراین زمینه رقم بزند.
مریخ نورد استقامت پلاکی را حمل میکند که موقعیت زمین در کهکشان و همچنین تصاویری از مردان و زنان برهنه را به‌تصویر کشیده است.
این تصاویر، زاییده‌ی افکار کارل سیگن، اخترشناس مشهور آمریکایی است. او می‌خواهد هر حیاتی فراتر از زمین که ممکن است فضاپیما را پیدا کند، با ما و نحوه‌ی ارتباط با انسان‌ها آشنا شود.
کاوشگر استقامت پیغام مخصوص دیگری دربردارد ، که سه ریزتراشه‌ی حاوی ۱۰٬۹۳۲٬۲۹۵ اسم از کارزار «نامت را به مریخ بفرست» است.
حمل اسامی، سنت سطح‌نوردهای مریخی ناسا محسوب می‌شود و مریخ‌نورد قبلی این سازمان به‌نام کیوراسیتی نیز حامل ریزتراشه‌ای با ۱/۲ میلیون اسم بود. علاوه‌براین، در ریزتراشه ۱۵۵ مقاله از دانش‌آموزانی قرار گرفته است که به مرحله‌ی پایانی رقابت نام‌گذاری مریخ‌نورد ناسا راه یافتند. الکس ماتر، دانش‌آموز کلاس هفتم از ویرجینیا برنده‌ی این مسابقه شد.
روی مریخ‌نورد پرسویرنس، نشانی برای بزرگداشت کارکنان مراقبت‌های بهداشتی که روی زمین درحال مبارزه با دنیاگیری ویروس کرونا هستند، نصب شده است. مریخ‌نورد در مرداد امسال و تنها چند ماه پس از همه‌گیری ویروس کرونا در ایالات متحده پرتاب شد.
تیم مریخ‌نورد می‌خواست تأثیر سالی که مریخ‌نورد در آن پرتاب شد و به‌خصوص زحمات افراد حاضر در خط مقدم دنیاگیری به‌رسمیت شناخته شود. ازاین‌رو، تیم صفحه‌ای آلومینیومی به سمت چپ مریخ‌نورد چسباند که عصای چاوش (تصویر ماری پیچیده به‌دور چوبدستی که نماد پزشکی است) را درحال نگه‌داشتن زمین نشان می‌دهد.
هرچند صفحاتی نظیر نمونه‌های حاوی نام‌ها و بزرگداشت کارکنان مراقبت‌های بهداشتی، جنبه‌ی کاملا زینتی دارند، برخی از اشیاء روی پرسویرنس هم تزیینی و هم کاربردی هستند. یکی از این نمونه‌ها پلاکی است که پیغام بسیار مهمی نیز دارد: «آیا ما تنها هستیم؟ ما برای جستجوی نشانه‌های حیات و جمع‌آوری نمونه‌های مریخ به‌منظور مطالعه روی زمین به اینجا آمدیم. برای کسانی که بعدا خواهند آمد، سفری ایمن و لذت کاوش را آرزومندیم.»
واژه‌های «لذت کاوش» نیز پیرامون پیغام به زبان‌های مختلف دنیا نوشته است. این پلاک با تصاویری از اشکال اولیه‌ی حیات زمینی نظیر سیانوباکتر، سرخس و دایناسور جا پای برنامه‌ی پایونیر می‌گذارد. روی این پلاک طراحی‌هایی از یک مرد و زن نیز حک شده است.
// محمدامین بصائری
