ریچارد لینکلیتر سالهاست شیفتهی ثبت گذر زمان در سینماست. او پیشتر با سهگانهی «پیش از طلوع» (Before Sunrise – 1995)، «پیش از غروب» (Before Sunset – 2004) و «پیش از نیمهشب» (Before Midnight – 2013) نشان داد که چگونه میتوان رابطهی دو انسان را در فاصلههای واقعیِ نه ساله دنبال کرد. اما در Boyhood این تجربه را به اوج رساند: دوازده سال فیلمبرداری پیوسته برای ثبت رشد یک کودک و خانوادهاش، بیهیچ پرش مصنوعی یا بازسازی ساختگی.
فیلم از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۳ ساخته شد؛ هر سال چند هفته، با همان بازیگران. به همین دلیل، تغییرات چهره، روابط خانوادگی و حتی فضای اجتماعی آمریکا در طول یک دهه، بیواسطه در قاب ثبت شده است. این واقعگرایی، چیزی فراتر از داستانگویی معمولی است؛ تجربهای است از زیستن در جریان زمان.
پاتریشیا آرکت (Patricia Arquette) و ایتن هاوک (Ethan Hawke) در نقش والدین میسن (Mason)، تصویری صادقانه از فراز و فرودهای زندگی خانوادگی ارائه میدهند. جدایی، دوبارهسازی، تلاش برای بهتر شدن، و در نهایت پذیرش این حقیقت که هیچکس کامل نیست. بازیگران نیز با رشد طبیعیشان جلوی دوربین، به فیلم جان تازهای بخشیدهاند.
اما آنچه Boyhood را به زندگی واقعی نزدیکتر میکند، سادگی روایت است. فیلم پر از لحظات کوچک و روزمره است: صبحانه خوردن، دعواهای خانوادگی، سفرهای کوتاه، گفتوگوهای ساده. هیچ حادثهی بزرگ یا دراماتیک مصنوعی وجود ندارد؛ درست مثل زندگی واقعی که بیشتر از همین لحظات کوچک ساخته میشود.
این سادگی در موسیقی هم ادامه پیدا میکند. ترانههای انتخابشده، همان آهنگهایی هستند که هر نوجوان یا خانوادهای ممکن است در ماشین یا خانه گوش دهد. نتها و ملودیها پیچیده نیستند؛ درست مثل زندگی روزمره، موسیقی هم بهسادگی جریان دارد و به جای تحمیل احساسات، فقط همراهی میکند. همین انتخاب باعث میشود فیلم نهتنها روایت زمان، بلکه فضای فرهنگی و موسیقایی یک نسل را ثبت کند.
از سوی دیگر، فیلم تغییرات تکنولوژی را نیز در طول این سالها ثبت کرده است: از موبایلهای ساده تا گوشیهای هوشمند، از کامپیوترهای رومیزی تا لپتاپها و شبکههای اجتماعی، از بازیهای ویدئویی قدیمی تا نسلهای جدیدتر. این جزئیات کوچک، فیلم را به سندی زنده از تاریخ نزدیک ما بدل کردهاند.
Boyhood مجموعهای از لحظات کوچک است: سفرهای کوتاه، جشن تولدها، سکوتهای طولانی. همان لحظاتی که در زندگی واقعی، هویت و خاطرات ما را میسازند. فیلم یادآوری میکند که بزرگ شدن نه یک نقطهی مشخص، بلکه فرآیندی آرام و پیوسته است.
این اثر در سال ۲۰۱۴ با استقبال گستردهی منتقدان روبهرو شد، نامزد شش جایزهی اسکار شد و پاتریشیا آرکت جایزهی بهترین بازیگر نقش مکمل زن را دریافت کرد. اما فراتر از جوایز، Boyhood به ما نشان داد که سینما میتواند زمان را نهفقط بازنمایی، بلکه ثبت کند.
تماشای پسرانگی یعنی تماشای خودمان در آینهی زمان؛ لحظات ساده، گذرا و در عین حال تعیینکننده. شاید همین است که فیلم هنوز پس از یک دهه، الهامبخش باقی مانده است.
IMDB 7.9
Rotten Tomatoes 97%
