یکی از مواردی که در پروژه های معدنی با آن مواجه می شویم، مباحث تعارض هایی است که با دینفعان پروژه وجود دارد. تحلیل ماتریس ذینفعان پروژه، از جمله مهمترین مواردی است که به صورت معمول کمتر به آن پرداخته می شود و همین موضوع باعث می شود که توقف های متعدد و مشکلات اجرایی فراوان در مسیر اجرای پروژه رخ دهد. از این رو، قصد دارم در این نوشتار این موضوع را بررسی کرده و بر اساس اهداف توسعه پایدار مقداری این موضوع را بست دهم.
شکل بالا، دسته بندی ذینفعان پروژه را نشان می دهد که بر اساس روش های موجود و مرسوم، امتیازدهی شده و در یکی از این دسته ها قرار می گیرند و بر اساس استانداردها و روش های موجود، لازم است تا با هر دسته به صورت مشخص و ویژه برخورد و تعامل بشود.
حال سراغ هدف اول از اهداف سند توسعه پایدار می رویم. اولین هدف در بر گیرنده از بین بردن فقر است. به عبارتی هدف اول سند توسعه پایدار، پایان دادن به فقر به هر صورت و در هر جایی است.
عبارت هر جایی، کلید اتصال این هدف توسعه پایدار و معدنکاری است، چرا که معدنکاری به صورت معمول در مناطق دور افتاده و فاقد زیرساخت ها و توسعه یافتگی است. از این رو، به دنبال این هستیم تا این اتصال را تا حدی شرح و بسط داده و زمینه ها و روش هایی که معدنکاری قادر به کمک برای دستیابی به هدف پایان دادن به فقر است، را معرفی کنیم. در ادامه به صورت مختصر توضیحاتی در این راستا ارائه می شود.
معدنکاری از نظر ایجاد اشتغال در رده های بالا در بین صنایع قرار دارد. از این رو، پروژه های معدنی پتانسیل ایجاد فرصت های شغلی متعدد و متنوع را دارند. با ایجاد شغل، معادن می توانند به تولید درآمد و بهبود معیشت به خصوص معیشت محلی کمک کنند و در نتیجه نرخ فقر را در این جوامع کاهش دهند.
عملیات معدنی قادر است اقتصاد محلی را با فعالیت های اقتصادی مستقیم و غیر مستقیم تحریک کند. تهیه کالاها و خدمات از مشاغل محلی منجر به ایجاد درآمد شده و کارآفرینی را تقویت می کند. رشد اقتصادی حاصل می تواند با ایجاد یک محیط مساعد برای توسعه پایدار، به کاهش فقر کمک کند.
پروژه های معدنی اغلب نیازمند توسعه یا بهبود زیرساخت هایی همچون جاده ها و منابع انرژی و آب هستند. این سرمایه گذاری های زیربنایی می تواند با بهبود دسترسی به خدمات اساسی و تسهیل فعالیت های اقتصادی فراتر از بخش معدن، باعث انتفاع جوامع محلی باشد. زیرساخت های پیشرفته می تواند با ایجاد ارتباط بهتر، دسترسی به بازارها و ارائه خدمات منجر به کاهش فقر شود.
شرکت های معدنی با تعریف مسئولیت اجتماعی برای خود، در جوامع میزبان، سرمایه گذاری های اجتماعی انجام می دهند. این سرمایه گذاری ها ممکن است شامل آموزش، مراقبت های بهداشتی، توسعه مهارت ها و ظرفیت سازی باشد. با حمایت از برنامه های اجتماعی و توسعه جامعه، عملیات معدنی می تواند با بهبود دسترسی به خدمات ضروری و افزایش سرمایه انسانی، در راستای کاهش فقر گام بردارد.
معادن می توانند از طریق مالیات، حق امتیاز، حقوق دولتی و سایر مکانیزم های مالی، برای دولت ها ایجاد درآمد کنند. هنگامی که این درآمدها به درستی مدیریت و تخصیص داده شوند، می توان از این درآمدها برای تأمین مالی برنامه های رفاه اجتماعی، طرح های کاهش فقر و سرمایه گذاری در زیرساخت های عمومی استفاده کرد. حکمرانی مؤثر و مدیریت شفاف درآمد برای اطمینان از اینکه منافع به دست کسانی می‌رسد که بیشترین نیاز را دارند، ضروری است.
عملیات استخراج معدن فرصت هایی را در طول زنجیره ارزش و فراتر از مرحله استخراج ایجاد می کند که شامل فعالیت های پایین دستی مانند پردازش، تولید و تجارت می شود. تشویق مشارکت محلی و پیوندها در زنجیره ارزش معدن می تواند اشتغال و درآمد ایجاد کند و به کاهش فقر کمک کند.
پروژه‌های معدنی می‌توانند از توسعه معیشت پایدار با ترویج استخراج معدنی در مقیاس کوچک، ارائه فرصت‌های آموزشی و ظرفیت‌سازی و حمایت از تلاش‌های ایجاد تنوع در اقتصادهای محلی حمایت کند. با افزایش مهارت ها و فرصت های اقتصادی در جوامع محلی، کاهش فقر در دراز مدت حاصل می شود.
اگر به موارد ذکر شده به دقت نگریسته شده و به فکر فرو رویم، آیا به این نکته نخواهیم رسید که با راهکارها و روش های ارائه شده در راستای تنها یکی از اهداف سند توسعه پایدار، می توان بخش عمده ای از تعارضات را حل کرد؟
به نظر می رسد که با روش های گفته شده، یکی از ذینفعان کلیدی پروژه های معدنی، که همان جوامع محلی هستند، با فعالیت های معدنی همراه شده و نه تنها از ادامه فرایند جلوگیری نمی کند، بلکه به دلیل ارتباط مستقیم توسعه و پیشرفت محلی به عملیات معدنکاری، حمایت جوامع محلی را نیز به دست آوریم.
