الإمامُ عليٌّ عليه السلام : خالِطوا النّاسَ مُخالَطَةً إن مِتُّم مَعَهابَكَوا عَلَيكُم ، وإن عِشتُم (غِبتُم) حَنُّوا إلَيكُم.
امام على عليه السلام : با مردم چنان معاشرت كنيد كه اگر بميريد بر شما بگريند و اگر زنده باشيد [ و غايب شويد] مشتاق ديدن شما باشند.
منبع: نهج البلاغة، حکمت دهم
شرح اخلاقی : این حدیث از امام علی (ع) به ما یک اصل اساسی در روابط انسانی و اجتماعی را یادآوری میکند. به ما میگوید که باید به گونهای رفتار کنیم که نه تنها در زمان حضورمان مورد احترام و دوستی قرار گیریم، بلکه پس از مرگمان نیز یاد و خاطره خوبی از ما در دلها باقی بماند.
این اصل اخلاقی تاکید بر رفتار عادلانه، محبتآمیز و محترمانه با دیگران دارد. وقتی با صداقت و محبت با دیگران رفتار کنیم، نه تنها احترام و دوستی آنها را به دست میآوریم، بلکه وقتی که از این دنیا برویم، آنها با یادآوری رفتارها و خوبیهای ما، به یادمان خواهند آورد و برایمان گریه خواهند کرد.
این حدیث همچنین به اهمیت اثرگذاری مثبت در زندگی دیگران اشاره دارد. هر فردی در جامعه میتواند با رفتار نیکو و کمک به دیگران، اثری ماندگار از خود به جا بگذارد. این اثرگذاری مثبت نه تنها به نفع فرد است، بلکه به نفع کل جامعه نیز میباشد و باعث ایجاد فضایی از صلح، محبت و همکاری میشود.
بنابراین، باید همیشه سعی کنیم که به گونهای رفتار کنیم که هم در زندگی و هم پس از مرگمان، به خوبی یاد شویم و اثرات مثبتی بر جای بگذاریم.