مردی که کشورش در میان واژه هاست

نگاهی به شخصیت و عقاید تحلیل گر سیاسی عبدالباری عطوان مدیر پایگاه بزرگ خبری "رای الیوم"

شاهرخ احمدزاده

چهار سال پیش پای صحبت های دوست شفیق آگاه به زمان نشسته بودم وی از تهیه کنندگان فعال رادیو  و تلویزیون استان آذربایجان غربی بود که سعادت همراهی در برنامه رادیویی ما را در خلال کار به هم صحبتی می کشاند، فرصتی مغتنم بود تا در اوج مذاکرات سیاسی برجام از تحلیل های آقای رضا خاکمردان بهره ببرم ، تحلیل های صرافانه با نگاهی فرا منطقه ای و چند جانبه به اتفاقات سیاسی همراه با ظرافت و صراحت در کلام آرام این مردبزرگ مرا به غبطه وا می داشت تا اینکه با توصیه این دوست حسب علاقه با تحلیل های سیاسی یکی از  روزنامه نگاران برتر خاورمیانه آشنا شدم .

من برای اولین بار اسم و نمونه تحلیل های ترجمه به فارسی "عبدالباری عطوان" را در صفحه گوشی تلفن همراه خود مطالعه کردم و تاکید دوست معرفم بر اینکه علاوه بر تحلیل های صاحب نظران مطبوعات داخلی در بخش یادداشت ها حتما از نوشته ها و  ویدئوهای مجازی تحلیل گر فلسطینی  غافل نمانم.

در این چند سال تمام تحلیل ها و ترجمه مقالات او در صفحه رسانه های مجازی را دنبال می کنم با توجه به علاقه مندی در خبرنامه نشریه الکترونیکی "رای الیوم" عضو شده ام و در پست های روزانه ایمیل اخبار به زبان عربی دریافت می نمایم که به محض مواجه با خبری از ایران و اتفاقات منطقه به خصوص خاورمیانه منتظر ویدیوهای زیرنویس یا ترجمه تحلیل های سیاسی وی در رسانه های مجازی معتبر که صفحه ای را به این روزنامه نگار عرب اختصاص داده ند را با علاقه دنبال می کنم .

در این مقال اندک خواستم تجربه آشنایی با این روزنامه نگار و نویسنده فلسطینی را با خوانندگان این سطور در "آینا نیوز" به اشتراک بگذارم تا ضمن معرفی و آشنایی با این تحلیلگر جسور پایگاه های خبری عرب در قلب اروپا اندکی بیشتر در شخصیت و تحلیل های سیاسی وی تامل داشته باشیم .

"عبدالباری عطوان" 71 ساله متولد اردوگاه دیر البلح درنوار غزه می باشد سرنوشت مختوم او مانند هزاران هم وطن وی در نوار غزه عجین شده است با جنگ  و آوارگی  که در آثار و تحلیل های عبدالباری عطوان عوارض ضد اسرائیلی او بسیار مشهود است تا حدی که علت استعفای خود از روزنامه القدس العربی بعد از 25 سال فعالیت را فشار دولت های عربی و نهادهای امنیتی صهینونیستی اعلام نمود .

عبدالباری  یکی از 11 فرزند خانواده پرجمعیت فلسطینی بودکه پس از فراگیری تحصیلات دبستان در اردوگاه دیر البلح ،در سال 1967 به اردن و سپس به مصر رفتند

در سال 1970 وی وارد دانشگاه قاهره شد و در آنجا روزنامه نگاری را تحصیل کرد و دیپلم مترجمی انگلیسی را دریافت کرد. وی پس از فارغ التحصیلی ، به عنوان روزنامه نگار شروع به کار کرد ، ابتدا در روزنامه البلاغ در لیبی و سپس در ال مدینه در عربستان سعودی .

در سال 1978 ، او به لندن  مهاجرت نمود و با الشرق الاوسط یک روزنامه بین المللی متعلق به عربستان سعودی کار خود را آغاز کرد. در سال 1980 ، دفتر لندن در المدینه را تأسیس کرد و در سال 1984 باز بخ دفتر شرق الاوسط برگشت

در سال 1989 ، القدس العربی توسط  مهاجرین فلسطینی تاسیس شد و عبدالباری عطوان به عنوان سردبیر پیشنهاد کار داده شد ،وی تا سال 2013  رئیس و مدیر نشریه پرطرزفدار عربی با مواضع تند ضد صهینونیستی بود  وی بخاطر نوشتن  مقالات  ملی گرایی عربی و طرفداری از آرمان های فلسطین شناخته شده بود. مواضع تند العربیه با سردبیری عطوان باعث شد تا در کشورهای عربی ممنوع گردد . عبدالباری عطوان به عنوان سردبیر القدس العربی ، یک شخصیت مهم جهانی شد. او میهمان دائمی برنامه های تلویزیونی  London در BBC World ، Sky News ، Al Jazeera English و CNN جهانی شد، وی مقالاتی را به روزنامه های انگلیس از جمله گاردین ،  The Sunday Timesو هرالد (گلاسگو) می نوشت . او ستون نویس Gulf New هم بود

وی به عنوان روزنامه نگار نویسنده چهار کتاب هم می باشد  دولت اسلامی: خلافت دیجیتال در سال 2015 از آثار مهم او بود .

تاریخ سری القاعده را در سال 2006 و کتاب بیو گرافی خود نوشت را با نام  کشور واژه ها: سفریک فلسطینی از اردوگاه پناهندگان تا صفحه اول جراید،را درس ال 2008 نوشت

بعد از بن لادن: القاعده ، نسل بعدی ر ا در سال 2012 نوشته است هر چندنگارنده این ستون هنوز هیچ کتاب تحلیگر مورد علاقه خود  را تهیه و مطالعه ننموده است ولی داستان مصاحبه او با بن لادن و تنظیم این کتاب را از علاقه مندی های خود برای مطالعه قرار داده است که در صورت ترجمه در ایران از آثار ژورنالیتسی  ارزشمند خواهد بود .

وی در سال 1996 ، با اسامه بن لادن مصاحبه کرد. او مجبور بود با پوشیدن لباس افغانی از میان کوهها سفر کند و مصائب سفر در سرمای زیر صفر درجه و اتراق در سکونت گاه های نا امن و کوهستان های سرد را به جان خرید که وی بعداً این تجربه را "ترسناکترین سفر" خود خواند.

برداشت او از بن لادن این بود که او "یک پدیده ، افراطی" است. اتوان دو روز در غارها ماند و در شرایط بدوی و در دمای زیر صفر خوابید.

او در مورد کتاب خود می  گوید: "من به هیچ وجه تأیید نمی کنم از دستور کار القاعده حمایت کنید "و" من حملات به شهروندان بی گناه در غرب را کاملا محکوم می کنم ".

در اروپا بخصوص در مرکزیت بنگاه های خبری جهان شهر لندن خیلی از روزنامه ها و پایگاه های خبری پان عرب فعالیت می کنند که عمده ترین آنها محل جولان قلم فرسایی نظریه پرداز رسانه ای منطقه عبدالباری عطوان می باشد وی 25 سال رئیس و سردبیر روز نامه "القدس العربیه" با تیتراژ 15000 تا 50000 در روز بود تا اینکه همانند پایگاه خبری الجزیره و العربیه ، الشرق الاوسط و الحیات توسط شاهزادگان سعودی خریداری و برای خبر پراکنی در فضای جنگ رسانه ای با خط مشی متفاوت شروع به فعالیت نمودند از آن به بعد عطوان با راه اندازی پایگاه خبری "رای الیوم" و با محوریت مبارزه با بی عدالتی ، جنگ و اشغالگری سرمقاله های جنجالی خود را منتشر کند.

اگرچه کارشناسان و روزنامه نگاران او را یک شخصیت بیش فعال می دانند  وی همچنان برای حضور موثر در دنیای مطبوعات به عنوان کارشناس سیاسی برنامه های تلویزیونی بی بی سی و سی ان ان ، العربیه و الجزیره و همچنین ستون نویس الشرق الاوسط همکاری دارد ولی صراحت قلم و نظریه های بی پروای او در مورد مسائل منطقه از جمله اسرائیل و سیاست های  آمریکا و همچنین دفاعیه های او از مواضع سیاسی بین اللملی  ایران خشم و تحسین خیلی را برانگیخته است اما او را مصمم نمود تا با ایجاد سبک های جدید آموزش شناخت خاورمیانه همیشه نگاه علمی و تحقیقاتی دانشگاه های بزرگ را به خود جلب نماید

وی در تمام مئاضع مطبوعاتی و دانشگاهی خود از مواضع اعراب و فلسطین دفاع می کند بسیاری در خاورمیانه اورا یک قهرمان و صدای شعور توده های مردم عرب می دانند بطوریکه در چندین کتاب و مجله دانشگاهی و تخصصی مقالات سیاسی  نوشته است.

او در پایگاه خبری خود درموضعی از نقش ایران به عنوان برهم زدننده معادلات اعراب اشاره نمود و منتقدانه تیغ به حسن نیت ایران در برخورد با اعراب منطقه کشید هرچند او همیشه مواضع ایران در منطقه را ستوده است ومباحث مهم یمن و لبنان را با نگاهی به سیاست های ایران پیش بینی نموده است

او نقش فعال در تحلیل مذاکرات برجام داشت و آشنایی نگارنده سطور از زمان مباحث جدی در آن زمان می باشد ولی او یکی از تاثیر گذارترین افراد مطبوعاتی در مناسبات تحلیلی جهان می باشد و بطوریکه  پایگاه  او را موثق می دانند  و در موضوع وین نیز بر این  اتفاق نظر بود که طبق توافقی که جدیداً صورت گرفته است ایران از ذخایر اورانیوم غنی‌شده و سانتریفیوژها و اورانیوم فلزی که بعد از خروج دولت آمریکا از توافق هسته‌ای تولید کرده است محافظت خواهد کرد. بر اساس این توافق این ذخایر به روسیه منتقل خواهد شد و بلافاصله بعد از عقب‌نشینی دولت آمریکا از توافق مذکور به ایران باز خواهد گشت . این مسیر ذخیره اورانیوم یکی از مخاطرات فکری آمریکا در ایران می باشد .

عطوان در زمان شهادت حاج قاسم سلیمانی با احترام به مقام شهید گفت قاسم سلیمانی به عنوان " تاثیرگذارترین مرد منطقه ای در خاورمیانه " نام برد که تمامی معادلات نظامی آمریکایی ها را برهم زد .صراحت بیان مبارز او در تحلیل هایش بر همه علاقه مندان واضح است  او  از زرادخانه موشکی ایران و حضور حزب الله در لبنان و الحشد الشعبی در عراق و انصارالله در یمن به عنوان نقاط قوت ایران در منطقه و پایگاه های نظامی و شش هزار سرباز آمریکایی مستقر در عراق و برخی از کشورهای خلیج فارس و سفارت آمریکا در بغداد به عنوان گزینه های احتمالی تهران جهت انتقام گرفتن از واشنگتن یاد کرد.

در 7 مه 2020 عطوان  در مورد ماهواره نظامی نور پرتاب شده به فضا نوشت  این عمل رصد اطلاعاتی ایران  معادلات منطقه را تغییر خواهد داد. این تحلیلگر عرب افزود: نور (ماهواره) هر مورچه آمریکایی و هر اسرائیل را مشاهده خواهد کرد و با این دستاورد ، ایران می تواند همه نیروهای آمریکایی و اسرائیلی را در زمین دنبال کند.

او همچنان به عنوان یک مبارز با آمریکا موضع گیری های تندی علیه این دولت دارد  در سرمقالات خود بارها اشاره کرده‌است که پس از این که آمریکا مقرر ساخت از شهروندان برخی کشورها از جمله کشورهای خاورمیانه در بدو ورود بازرسی بدنی صورت گیرد، به آمریکا سفر نمی‌کند؛ به همین دلیل دعوت بسیاری از مجامع دانشگاهی را که برای سخنرانی از او دعوت می‌کنند، رد می‌نماید.

در پنجمین سالگرد از حملات 11 سپتامبر عطوان گفت: "از حوادث 11 سپتامبر به عنوان پایان امپراتوری ایالات متحده یاد می شود. این به این دلیل است که همه امپراتوری ها وقتی به دنبال استکبار قدرت هستند سقوط می کنند".

عطوان  در مورد احتمال حمله تلافی جویانه توسط ایران در صورت حمله اسرائیل ، در ژوئن 2007 ، در مصاحبه ای با تلویزیون لبنان ، اظهار داشت ، "اگر موشک های ایران به اسرائیل حمله کنند ، به خدا ، من به میدان ترافالگار می روم و با لذت می رقصم " وی همچنین در مورد جنگ اظهار داشت ، ایران به تلافی همسایگان عرب خود ، پایگاه های آمریكایی در خلیج فارس و "ان شا الله ، به اسرائیل نیز حمله خواهد كرد"

در مصاحبه ای که در 31 ژانویه 2015 از کانال تلویزیونی Al Mayadeen پخش شد عطوان اظهار داشت كه "جهاد باید قبل از هر چیز و در مقابل دشمن اسرائیلی باشد ... وی به اعراب منطقه گفت همه ما بدون توجه به اختلافات  باید اسلحه ها   را به سمت  اسرائیل بگیرند، زیرا این تنها چیزی است که ما را متحد می کند ". عطوان در پایان مصاحبه تلویزیونی خود اعلام کرد که "اعرابی که فکر نمی کنند اسرائیل دشمن است ، نه عرب هستند و نه مسلمان"

عبدالباری عطوان، نویسنده و تحلیلگر سرشناس جهان عرب در سخنانی  جدید به آخرین تحولات منطقه و جهان پرداخت، او معتقد است که حضور نظامی روسیه و ناتو همچنین تجهیز ایران به موشک های خیبرشکن ! معادلات منطقه را به زودی دچار تغییراتی خواهد شد و سال ۲۰۲۲ متفاوت‌تر از هر سال دیگری خواهد بود.

در این مقال تلاش گردیدتا با شناخت از تحلیل های سیاسی این روزنامه نگار مبارز عرب در شخصیت و زندگی وی دقت نموده و با بررسی عقاید سیاسی و اجتماعی وی بر موضع گیر هایش در مورد اتفاقات منطقه شناخت بیشتری به علاقه مندان ارائه نمایم تا با اطلاعات در دست با مراجعه به ستون نشریات الکترونیکی معتبر و یا از طریق کانال های ویدئویی در یوتیوب و  آپارات با تحلیل های سیاسی روزنامه نگار و نویسنده بزرگ معاصر فلسطینی در قلب تپنده اخبار رسانه ای جهان _ انگلیس _ بیشتر آشنا شویم .

در سطور بعدی آدرس چندصفحه معتبر و پایگاه نشریه مجازی به مدیریت عبدالباری عطوان را معرفی خواهم نمود .

https://www.raialyoum.com/

https://www.iribnews.ir/fa/tags/13715/1/%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%85