کالای اسپانیایی-مغربی:این در واقع یک سبک کوزهگری اسلامی در اسپانیای اسلامی بود٬بعد از اینکه مسلمانان دو روش در حیطه صنعت سفال را به اروپاییان معرفی کردند که یکی لعاب دادن ظروف سفالی با لعاب مات سفید رنگ از قلع و دیگری رنگآمیزی روی فلزهای براق بود. کالای اسپانیایی-مغربی با سایر محصولات سفالین دنیای مسیحیان به خاطر ویژگیهای اسلامی که در آن بود متمایز گشته بود.
ظروف سفالین براق:در قرن هشتم توسط جابر ابن حیان اختراع گشته بود که در آن از لعاب سفالین استفاده میشد. ابن روش خیلی زود و در قرن نهم در ایران محبوبیت یافت؛ و در مصر نیز در طل خلافت فاطمیان در قرون ۱۰ و ۱۲ تولید شد. همزمان با تولید این ظرف در خاورمیانه، این ظروف به اروپا نیز گسترش پیدا کردند و اول به اسپانیا و اندلس و سپس به ایتالیا راه یافت.
کارخانه چینی و سفال:اولین واحد صنعتی ویژه ساخت محصولات شیشه و سفال در قرن هشتم میلادی در سوریه ایجاد شد.
سرامیک:که در قرن نهم در عراق اختراع شد٬که یک کالای شیشهای یا نیمه شیشهای با کیفیت خیلی خوب بود، که اساساً ازخاک نسوز ساخته میشد.
لعاب قلعی:این نوع لعاب توسط سفالگران مسلمان در قرن هشتم میلادی در بصره، عراق ابداع شد. لعاب کدر درست شده از قلع از اولین روشهایی بود که سفالگران مسلمان به آن دست یافتند و آن را پیشرفت دادند. اولین نمونههای بکار رفته از این وش را متوان در ظروف آبی رنگ متعلق به قرن هشتم یافته شده در بصره مشاهده نمود.
فرایندهای شیمیایی
در طول تاریخ فرایندهای شیمیایی زیر به دست مسلمانان اختراع شدهاند:
تشویه
تکلیس، بهوسیله جابر بن حیان اختراع شد.
تبلور، بهوسیله جابر بن حیان اختراع شد.
تقطیر، جابر بن حیان اولین فردی بود که توانست مواد شیمیایی را تقطیر کامل کند.
تقطیر تخریبی، بهوسیله مسلمانان برای به دست آوردن قیر ازنفت خام انجام گرفت.
مهندسی اسلامی را میتوان دنبالهٔ سنت خاورمیانه و مدیترانه و ترجمه آثار ی چون: پنوماتیک (فیلون بوزنطی)، مکانیک (هرون اسکندرانی)، رساله ساعتهای آبی (ارشمیدوس) دانست.
نخستین مهندسان دنیای اسلام فرزندان موسی بن شاکر (احمد و محمد وحسن) معروف به بنوموسی بودند. کتاب الحیل نوشتهٔ بنو موسی نخستین اثر در علم مکانیک است که شرح ۱۰۰ دستگاه و از جمله استفاده از میل لنگ برای نخستین بار در دستگاهها بود. (۵۰۰سال قبل ازاروپانیان)
از مشهورترین مهندسین مکانیک مسلمان جزری دیاربکری (قرن۶و۷ق) بود که مقام رئیسالاعمال (رئیس مهندسین) را داشت. کتاب وی المعرفة الحیل الهندسیة الجامع بین العلم والعمل با کوچکترین جزئیات و بارسم فنی دستگاههایی چون ساعتهای آبی و شمعی-وسایل سرگرمی-وسایل شستن و وضو گرفتن-فوارهها –مشاینهای کشیدن آب و… دارای اهمیت است.
ابوالفتح عبدالرحمان خازنی مروی فیزیکدان و مهندس مکانیک باتخصص هیدرولیک و هیدرواستاتیک ابوریحان بیرونی با تخصصکانیشناسی (معدن) شاید مهمترین دستاورد مهندسان مسلمان در علم حیل، آشناسازی اروپائیان با باروت و سلاحهای آتشین است. (برگرفته از کتاب فرهنگ و تمدن اسلامی، دکتر ولایتی، بخش سوم)
شیشه
مروارید مصنوعی و پاکسازی مرواریدها: جابر ابن حیان در کتاب «الدورا المکنونا» (مرواریدهای پنهان) برای اولین بار شرح چگونگی ساخت مروارید مصنوعی و پاکسازی مرواریدهایی که به خاطر آب دریا یا روغن تغییر رنگ دادهاند را ارائه نمود.
شیشه صاف و بدون ناخالصی: قدیمیترین شیشه صاف و بدون ناخالصی در قرن نهم میلادی توسط مسلمانان ساخته شد. مثل شیشه بلوری که توسط عباس ابن فیرانس ساخته شد. شاعر عرب البوهتوری در وصف این شیشه آنچنان گفته: رنگ این شیشه پنهان است گویی که در مقابل ظرفی خالی ایستادهای. آزمایشهای پیچیدهای در قرن هشتم میلادی در سوریه انجام شد که باعث پیشرفت در تولید شیشه صاف و بدون ناخالصی جدید شد. همچنین دو مجتمع مشابه دیگر هم کشف شده بود که بیش از ۳۰۰ دستورالعمل شیمیایی جدید برای تولید شیشه بدون ناخالصی داده شده بود.
پنجرههایی با شیشههای رنگی: معمارهای مسلمان در جنوب غربی آسیا برای اولین بار از شیشه رنگی استفاده کردند که بعد از آن این شیشهها در کلیساها استفاده شد. در قرن هشتم میلادی جابر ابن حیان در کتاب الدورا المکنونا ۴۶ دستورالعمل اصلی برای تولید شیشه رنگی شفاف و بدون ناخالصی ارائه کرد و ۱۲ دستورالعمل نیز بعداً توسط المراکشی در کتاب اضافه شد.
آینههای کاو، کوژ و کروی: ابن هیثم اولین بار توضیح دقیقی دربارهٔ آینههای محدب و مقعر که هر دو به صورت استوانهای و کروی هستند ارائه نمود، همچنین وی اولین توضیحات دقیق را در مورد آینههای کروی بیان کرد.
رنگآمیزی مصنوعی سنگهای قیمتی و مروارید: در کتاب مرواریدهای پنهان جابر ابن حیان برای اولین بار شرح داده شد که چگونه میتوان سنگهای قیمتی و مرواریدها را رنگآمیزی نمود.
کارخانه شیشه سازی: نخستین واحد صنعتی مربوط به ساخت شیشه و محصولات سفالی در قرن هشتم میلادی در سوریه احداث شد. آزمایشهای بزرگی در محلی به طول ۲ کیلومتر انجام میشد که نوآوریهایی در تولید شیشهٔ شفّاف در آنجا به وقوع پیوست. اولین کارخانه شیشهگری در اروپا در قرن ۱۱ یعنی سیصد سال پس از مسلمانان توسط مصریان در یونان احداث شد.
قهوه
معلوم نیست از یک میلیارد و ششصد میلیون نفری که هر روز یک یا چند فنجان قهوه می خورند چندنفرشان می دانند که این نوشیدنی خوشمزه را مسلمانان پیدا کرده اند؟ در متون تاریخی و کتب مختلف به صراحت آمده است که 1400 سال پیش مسلمانان یمن از قهوه استفاده می کرده اند. آنها هم برای مصارف خوراکی و هم درمانی از قهوه بهره می بردند. این ماده نیروزا و گوارا از یمن به امپراطوری عثمانی راه پیدا کرد و به یکی از اصلی ترین نوشیدنی های شهرهای بزرگ مسلمان مانند قاهره، دمشق، استانبول و بغداد تبدیل شد. قهوه از عثمانی و از طریق شهر ونیز در ایتالیای آن دوران راه خود را به سوی اروپا کشاند و آنها در خوردن قهوه از مسلمین پیشی گرفتند. جالب اینجاست که کاتولیک ها در ابتدا هیچگاه قهوه نمی خوردند و آن را "نوشیدنی اسلامی" می دانستند.
این بود حکایت قهوه ای که از دستان چوپانان یمنی و اتیوپیایی به میزهای مجلل اروپائی ها رسید و به نوشیدنی محبوب جهان تبدیل شد به طوریکه روزانه یک میلیارد فنجان قهوه در جهان مصرف می شود.
جبر
از میلیون ها دانش آموز راهنمائی و دبیرستانی در سرتاسر جهان که روزانه با جبر سروکله می زنند شاید تعداد کمی بدانند که جبر را دانشمند مسلمان و ایرانی – محمد ابن موسی الخوارزمی- بنیاد نهاده است. شاهکار این دانشمند بزرگ اسلامی کتاب "المختار فی حساب الجبر و المقابله" می باشد که در مورد احتمالات، جبر و ریاضی است. اصلاً خود نام الجبرا در انگلیسی از نام جبر در زبان عربی و به احترام همین دانشمند ایرانی اقتباس شده است.