هاوینگ (Halving) فرآیندی است که تقریباً هر چهار سال یکبار رخ میدهد و طی آن پاداش استخراج بلاک در شبکه بیتکوین نصف میشود. این مکانیزم بهصورت کدگذاریشده در هسته شبکه قرار دارد تا عرضه بیتکوین کنترل شود و تورم آن محدود بماند.
هاوینگ چطور کار می کند؟
هر بار پس از استخراج ۲۱۰٬۰۰۰ بلاک، هاوینگ فعال میشود.
در آغاز (سال ۲۰۰۹)، پاداش استخراج هر بلاک ۵۰ بیتکوین بود. با اولین هاوینگ به ۲۵ رسید، سپس به ۱۲.۵، سپس ۶.۲۵ و در هاوینگ آوریل ۲۰۲۴ به ۳.۱۲۵ کاهش یافت.
این روند ادامه خواهد داشت تا زمانی که تمام ۲۱ میلیون بیتکوین استخراج شود (پیشبینی شده حدود سال ۲۱۴۰).
چرایی و اهمیت هاوینگ
کنترل عرضه و جلوگیری از تورم: با کاهش عرضه بیتکوین جدید، کمیابی آن تشدید میشود.
افزایش ارزش بالقوه: اگر تقاضا ثابت یا افزایشی باشد، عرضه محدودتر ممکن است باعث افزایش قیمت شود.
تغییر درآمد ماینرها: پس از هاوینگ، ماینرها بیشتر به کارمزد تراکنشها وابسته میشوند و برای دوام باید بهینهتر عمل کنند.
در بسیاری از موارد چیزی ارزش روزافزون پیدا میکند که سخت بهدست آید. بهطورکلی چیزهایی که دشوارتر یافت میشوند گرانبهاتر هستند (البته اگر کارایی داشته باشند). عرضه محدود یا همان Scarcity اگر با کارایی همراه باشد، افزایش تقاضا را تصاعدی میکند. هاوینگ بیت کوین نیز با همین رویکرد برنامهریزی شده است. در نهایت رسالت هاوینگ بیت کوین چیست؟ این که BTC را به چیزی همرده طلا یا الماس تبدیل کند. البته کارایی و جذابیت آن ممکن است در نهایت ارزشش را از هر جواهری فراتر ببرد.
تأثیرها و نکات قابل توجه
در گذشته، پس از هاوینگ، روند قیمت بیتکوین غالباً صعودی بوده است.
اما تأثیرها تنها به عرضه محدود نمیشود — عوامل اقتصاد کلان، مقررات، نرخ بهره و نوسان بازار نیز تأثیرگذار هستند.
پس از آنکه همه بیتکوینها استخراج شوند، ماینرها درآمدشان را صرفاً از کارمزد تراکنشها به دست خواهند آورد.
هاوینگ تنها برای بیتکوین نیست؛ سایر ارزهای مبتنی بر الگوریتم اثبات کار (PoW) مانند لایتکوین و بیتکوین کش نیز مکانیزم مشابهی دارند.
