دلبستگی اجتنابی

دلبستگی و صمیمیت احتمالا از محبوب‌ترین نظریه‌های روانشناختی هستند که از طرف بسیاری از روانشناسان مشهور مورد بررسی قرار گرفته‌اند. از موانع دلبستگی می ‌وان به تروماهای حل نشده دوران کودکی و همچنین سه تا از دلبستگی‌های نا ایمن اشاره کرد. جالب است بدانید که نوع دلبستگی از سن کودکی توسط خانواده (خصوصا مادر) شکل گرفته و مشخص می شود؛ اما بازتاب اصلی خود را در آینده، یعنی سنین بزرگسالی و روابط عاطفی نشان می‌دهد. فراموش نکنید که والدین آگاه یا نا آگاه می‌توانند نوع دلبستگی فرزند را شکل داده و در سلامت روان دلبند خود نقش بسزایی داشته باشند. در ادامه با انواع وابستگی و دلبستگی درمان آن برای بهبود ارتباطات با شما همراه خواهیم بود. اگر مادر یا پدری دلسوز هستید، توجه داشته باشید که با دانستن مطالب این مقاله، آینده‌ای سالم برای کودک خود خواهید ساخت.

انواع دلبستگی

تربیت فرزندتان به گونه‌ای که باعث شود باور کند در موقعیت‌های متفاوت در کنارش هستید به این معنی است که در واقع ترس کمتری نسبت به کودکانی که این گونه تربیت نشده‌اند را تجربه می‌کنند. این احساس ارزشمند اعتماد، در دوران شیرخوارگی، کودکی و نوجوانی ایجاد می‌‌شود. فقط چند سال فرصت دارید تا نقش کودکان خود در روابط بزرگسالی آن‌ها را تعیین کنید. سعی کنید موقعیت تجربه چیزهای مثبت را برای کودک خود فراهم کنید، این کار باعث می‌شود بتوانند به دیگران نیز برای انجام همین کارها اعتماد کنند.

محققان چهار نوع اصلی دلبستگی را تعریف کرده که در ادامه به تک تک آن‌ها خواهیم پرداخت و در نهایت به درمان دلبستگی اجتماعی می‌پردازیم.

-دلبستگی ایمن

-دلبستگی مضطرب

-دلبستگی نا ایمن

-دلبستگی اجتنابی

دلبستگی ایمن چیست؟

دلبستگی ایمن نوعی از دلبستگی است که هر والد آگاه به دنبال آن است. دلبستگی ایمن زمانی اتفاق می‌افتد که خانواده کودک به‌خصوص مادر در دسترس، پاسخگو به نیاز‌های عاطفی و مادی کودک هستند. در روابط با دلبستگی ایمن، والدین به فرزندانشان اجازه می‌دهند بیرون بروند و بازی کنند، خسته شوند و با لباس‌های خاکی بازگردند؛ اما وقتی که برمی‌گردند در کنارشان هستند و به آن‌ها امنیت و آسایش می‌دهند. بدون ناراحتی لباس‌های کودک را تمیز کرده و با آن‌ها در مورد اتفاقات هیجان‌انگیز هنگام بازی صحبت می‌کنند. والدین این گروه به فرزندان خود اطمینان خاطر می‌دهند که علاوه‌ بر احساسات مثبت، می‌توانند در مورد احساسات منفی خود نیز صحبت کنند و کمک کرده تا احساسات منفی کودک خود به درستی اصلاح شود. آن‌ها احساسات فرزند خود را سرکوب نمی‌کنند.

کودکانی که دلبستگی ایمن دارند، یاد می‌گیرند که چگونه اعتماد کنند و عزت نفس سالم داشته باشند. به نظر می‌رسد این سعادتی بزرگ است. این کودکان در بزرگسالی با احساسات خود در ارتباط هستند، شایستگی دارند و به طور کلی روابط موفقی دارند.

دلبستگی مضطرب چیست؟

این نوع دلبستگی زمانی اتفاق می‌افتد که والدین به طور پراکنده به نیازهای کودک خود پاسخ دهند. مراقبت و محافظت گاهی وجود دارد و گاهی اوقات نه.

در دلبستگی مضطرب، کودک نمی‌تواند در هر موقعیت به والدین خود تکیه کند تا در صورت نیاز در آنجا منتظر باشند؛ به همین دلیل، کودک احساس امنیت را از شکل دلبستگی تجربه نخواهد کرد. آن‌ها که می‌دانند والدین خود در بروز خطر کمکی نخواهند کرد، از کاوش و تجربه اجتناب می‌کنند. کودک بیشتر خواستار محبت می‌شود، به این امید که ناراحتی اغراق‌آمیز آن‌ها والدین را مجبور به واکنش دلخواه کند. دلبستگی‌ مضطرب در نهایت در بزرگسالی موجب ایجاد روحیه‌ای نیازمند، عصبانی و بی‌اعتماد می‌شود.

دلبستگی ناایمن چیست؟

در این مورد، والدین رفتار غیر معمول از خود نشان می‌دهند: آن‌ها فرزند خود را طرد می‌کنند، مسخره می‌کنند و می‌ترسانند. در دلبستگی ناایمن والدین رفتار غیر معقول در برابر نیازهای کودک از خود نشان می‌دهند. واکنش آن‌ها معمولا با تمسخر همراه است و گاهی فرزند خود را با روش‌های گوناگون می‌ترسانند. والدینی که این رفتارها را نشان می‌دهند، اغلب گذشته‌ای دارند که شامل ترومای حل نشده است. به طور غم انگیز، وقتی کودک به والدین نزدیک می‌شود، به جای مراقبت و محافظت، احساس ترس و افزایش اضطراب می‌کند. در این روش کودک احساس ناامنی کرده و برای پر کردن این خلا روحی، شروع به رفتارهایی عجیب می‌کند تا بتواند احساس امنیت کند. این رفتار‌ها عبارتند از پرخاشگری، استقلال طلبی و از این موارد.

دلبستگی اجتنابی چیست؟

گاهی اوقات، والدین در پذیرش و پاسخگویی حساس به نیازهای فرزندشان مشکل دارند. والدین به جای دلداری دادن به کودک احساسات آن‌ها را نادیده گرفته و خواسته‌های آن‌ها را رد می‌کنند. سعی نمی‌کنند در مشکلات کودک خود سهیم شوند و به جای آن فرزند خود را سرزنش می‌کنند. این منجر به دلبستگی اجتنابی می‌شود. در این صورت کودک می‌آموزد که بهتر است از درخواست کمک اجتناب کند چرا که می‌داند به شیوه‌ای مفید پاسخ دریافت نخواهد کرد. در دلبستگی اجتنابی کودک می‌‌آموزد که بهترین گزینه این است که احساسات خود را خاموش کرده و تنها به خود متکی شود. جالب است بدانید افراد دارای دلبستگی اجتنابی زمانی که مضطرب هستند سعی می‌کنند احساسات خود را نشان ندهند. دلبستگی اجتنابی در دوران نوزادی و کودکی پیامدهای سلامت روانی مادام العمر دارد. افزایش احساس استقلال و اتکا به خود می‌تواند باعث شود فرد روابط کمتری داشته باشد که معمولا صمیمیت عاطفی ندارد. همچنین معمولا این افراد احساس ارزشمند بودن ندارند؛ علاو‌بر این، تحقیقات اخیر نشان داده که دلبستگی اجتنابی یک عامل بزرگ خطر برای افزایش اضطراب اجتماعی و ایجاد افسردگی است.

کتاب موانع دلبستگی و صمیمیت، نوشته‌ی لیندا کاندی، ریشه‌های رفتارهای اجتنابی در کودکی را بررسی می‌کند و سپس ابزارها و مفاهیم پژوهشی‌ای را ارائه می‌دهد که به فهمیدن این الگوهای نادرست دلبستگی کمک می‌کنند. مقاله‌هایی که در کتاب صوتی موانع دلبستگی و صمیمیت آورده شده‌اند، اول‌بار در کنفرانسی در سال 2017 ارائه شدند. این مقالات حاصل تجارب بالینی نویسندگان آن‌ها در طی سال‌ها درمان‌گری و مواجهه با مراجعین هستند. این کتاب توسط انتشارات پندار تابان و با ترجمه‌ی مهسا میشن‌چی و سعید قنبری منتشر شده است.

دلبستگی اجتنابی در بزرگسالی

دلبستگی اجتنابی، مانند همه سبک‌های دلبستگی، تا بزرگسالی نیز ادامه دارد. کیفیت روابط در ماه‌ها و سال‌های اولیه زندگی، به‌ویژه رابطه با یک مراقب اولیه، پایه و اساس همه روابط و تعاملات آینده است.

بزرگسالانی که سبک دلبستگی اجتنابی دارند، معمولا تمایل به صمیمیت را دارند، اما عدم اعتماد و اعتقاد آن‌ها به این که دیگران نیازها و خواسته‌های آن‌ها را درک نمی‌کنند یا به آ‌ن‌ها اهمیت نمی‌دهند، ترس از صمیمیت و نزدیکی ایجاد می‌کند. بزرگسالان صدای درونی انتقادی و احساس بی لیاقتی و پوچی دارند که بر نحوه ارتباط آن‌ها با دیگران تأثیر منفی می‌گذارد. بزرگسالان با سبک دلبستگی اجتنابی اغلب در ایجاد ارتباط واقعی با دیگران، اعم از شرکای عاشقانه، دوستان، همکاران یا آشنایان مشکل دارند. نیاز آن‌ها به استقلال و آزادی شخصی اولویت بیشتری نسبت به نزدیکی عاطفی و فیزیکی دارد، چرا که معتقدند نشان دادن احساسات آن‌ها را در برابر اطرافیان آسیب‌پذیر می کند. این دسته از افراد از ارتباطات عاطفی اجتناب می‌کنند و به همین خاطر دیگران را بیش از حد نیازمند می‌بینند. حتی گاهی افرادی که خودپسند به نظر می‌رسند دچار دلبستگی اجتماعی هستند.

درمان دلبستگی اجتنابی

شاید باورش برایتان سخت باشد اما بله، دلبستگی اجتنابی امری کاملا قابل درمان است. افراد با دارای دلبستگی اجتنابی در هر سنی حتی بزرگسالی می‌توانند مورد درمان قرار بگیرند. برای این درمان کافی است به تمرین ها و کتاب‌هایی مثل موانع صمیمیت و دلبستگی رجوع کرد. فراموش نکنید که درمان این دلبستگی، موجب گسترش ارتباطات اجتماعی و کم شدن اضطراب خواهد شد. نفرت از خود در کسانی که دچار دلبستگی اجتنابی هستند بسیار دیده می‌شود. با درمان این دلبستگی ناایمن، روابط را با خود و دیگران زیباتر کنید.

کتاب موانع دلبستگی و صمیمیت، رو از سایت جیحون یا نسخه الکترونیک و صوتی کتاب را از پلتفرم‌های طاقچه، کتابراه و فیدیبو تهیه کنید.