یادگرفتن نحوه نوشتن پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری یکی از ملزومات انجام پایان نامه است. در واقع پروپوزال آغاز طرح تحقیقاتی است و چارچوب پایان نامه یا طرح پژوهشی را شامل می شود. ما قصد داریم در این مطلب شما را با نحوه نوشتن پروپوزال به طور کامل آشنا کنیم.
یکی از نکات مهم در آموزش گام به گام نوشتن پروپوزال انتخاب موضوع است. در واقع عنوان انتخابی برای تحقیق بسته به نوع تحقیق متفاوت است ولی در حالت کلی عنوان تحقیق باید مختصر و مفید باشد. مخاطبان باید بتوانند با مشاهده عنوان تحقیق، موضوع مورد مطالعه شما را تا حدودی درک کنند و انتظارات خود را از مطالعه مطالب شما شکل دهند. همچنین موضوع انتخابی باید دقیق و واضح باشد تا در صورت جستجوی عبارات مشخص توسط مخاطبان، نتیجه درستی ارائه داده شود.
برخی نکات اساسی و پایه‌ای در نحوه نوشتن پروپوزال وجود دارد که در نگارش و تدوین پروپوزال توسط محقق باید مد نظر قرار گیرند.
برخی نکات اساسی و پایه‌ای در نحوه نوشتن پروپوزال وجود دارد که در نگارش و تدوین پروپوزال توسط محقق باید مد نظر قرار گیرند.
یک نکته مهم در ساختار پروپوزال حه عنوان است. این قسمت معمولا شامل عنوان تحقیق، نام دانشجو، رشته دانشگاهی مورد نظر و تاریخ آماده سازی میشود. البته علاوه بر این صفحه عنوان میتواند موارد دیگری همچون نام استاد راهنما (درصورت وجود) را نیز شامل شود.
در انتخاب عنوان تحقیق دقت کنید. عنوان باید تا میزان ممکن کوتاه و گیرا باشد. توجه داشته باشید که در عین حال لازم است عنوان بطور دقیق هدف تحقیق را نیز بیان نماید. توصیه میکنیم از عبارات کلی و عامه پسند دوری کنید. استفاده از فرمول‌ها و کلمات تخصصی در تیتر آزاد است.
معمولا ظاهر صفحه عنوان بدین صورت است که کمی بالاتر از وسط صفحه عنوان تحقیق با فونت درشت قرار میگیرد و در ادامه نام دانشجو و رشته دانشگاهی و در پایین صفحه سال ارایه پروپوزال با فونت‌های ریزتر نوشته میشوند. (معمولا برای عنوان تحقیق میتوان از فونت سایز ۲۰ تا ۲۴ و برای بقیه موارد از فونت سایز ۱۴ یا ۱۶ استفاده کرد (استفاده از رنگ درصفحه عنوان مرسوم نیست، ولی ممنوع هم نیست.
چکیده خلاصه‌ای از مسئله مد نظر تحقیقات است که در نوشتن پروپوزال دکتری و ارشد باید به آن توجه کنید. در این بخش همچنین باید راه حل پیشنهادی و اهداف تحقیق ذکر شوند. تعداد کلمات چکیده معمولا بین 150 تا 200 کلمه خواهد بود.
در نحوه نوشتن پروپوزل باید لیست کلمات کلیدی را هم تهیه کنید. در واقع باید به تعداد 4 یا 5 کلمه کلیدی انتخاب کنید که بتوانند نکات مهم تحقیقات شما را برای مخاطبان انعکاس دهند. کیووردها یا همان کلمات کلیدی باید از عباراتی انتخاب شوند که جستجوی بیشتری نسبت به بقیه دارند. انتخاب کلمات کلیدی مناسب به دیده شدن بیشتر تحقیق شما کمک خواهد کرد. کلمات کلیدی می‌توانند یک کلمه یا عبارتی متشکل از 2 الی 4 کلمه باشند.
فهرست پروپوزال معمولاً در صفحه سوم آن جای میگیرد و لیستی از بخش‌های مهم پروپوزال را برای مخاطبان ارائه می‌دهد.
پروپوزال‌های کوتاه که بیش از چند صفحه نیستند، نیاز به تهیه فهرست ندارند.
برای پروپوزال‌های طولانی علاوه بر تهیه فهرست مطالب، تهیه فهرستی از جداول و تصاویر نیز ضروری است.
تمام بخش‌ها و تقسیم بندی‌های اصلی پروپوزال باید در فهرست نام برده شوند.
در نحوه نوشتن پرپوزال باید مقدمه را هم تهیه کنید. این قسمت شامل بیان مسئله، هدف تحقیق و اهمیت تحقیق است. تعریف هر یک از این قسمت ها عبارت است از:
1. مقدمه: مقدمه شامل یک متن کوتاه در رابطه با تحقیق و همچنین تئوری اصلی شکل دهنده تحقیقات خواهد بود.
2. بیان مسئله: بخش بیان مسئله از مقدمه تحقیق باید به این سوال پاسخ دهد: “چرا باید این تحقیق انجام شود و چه مسائل جدیدی بعد از انجام این تحقیق برای جامعه علمی تعریف خواهد شد؟”
3. اهداف تحقیق: بخش اهداف تحقیق از مقدمه تحقیق، هدف تحقیق را با یک عبارت دقیق مشخص می‌سازد.
4. نوشتن سوابق پژوهشی : در این قسمت باید کتاب ها، مقالات و پایان نامه های مرتبط با موضوع خود را بررسی کرده و تمایز کار خود با آنها را بیان کنید.
5. اهمیت تحقیق: بخش اهمیت تحقیق از مقدمه تحقیق، به این سوال پاسخ می‌دهد: “به چه دلیل حوزه تحقیقاتی شما حائز اهمیت است؟” این بخش همچنین نوع تحقیق را نیز مشخص می‌کند.
مسئله تحقیق را شناسایی کنید و به مخاطب ثابت کنید چه ضرورتی در انجام تحقیق شما وجود دارد.
در صورت نیاز می‌توانید این بخش را به بخش‌های کوچکتر تقسیم کنید.
ارتباط بین متغیرها را تحت عناوین سوالات تحقیق و یا فرضیات تحقیق مشخص سازید و یا پیش بینی کنید. این کار به طور دقیق‌تری مسئله تحقیق را توصیف می‌کند.
مدارکی مبنی بر رقابتی بودن و تخصصی بودن خود در زمینه تحقیقاتی ارائه دهید.
در این قسمت شما به مخاطبان خود خواهید فهماند که از تحقیقات انجام شده یا در حال انجام در زمینه تحقیقاتی خود آگاه هستید. همچنین باید بتوانید مخاطب را متقاعد سازید که تحقیقات شما مطلب جدید به تحقیقات پیشین اضافه کرده است و آنها را بهبود خواهد بخشید. باید در این بخش از کار سایر محققان قدردانی کنید، آنها را ارزیابی کنید و نتایج آنها را با نتایج خود در هم آمیزید و یا باهم مقایسه کنید.
این قسمت را لیست وار تهیه نکنید. تلاش کنید تا روند تحقیقات انجام گرفته شده را داستان وار برای محققان انتقال دهید و ثابت کنید که کار شما ادامه دهنده این روند خواهد بود.
این بخش به عنوان قلب پروپوزال شما شناخته خواهد شد و باید شامل اطلاعاتی در رابطه با روش تحقیق و ابزار شما باشد.
از این قسمت میتوان با نام روش تحقیق نیز نام برد.
گزارش کاملی از تحقیق هدف خود تهیه کنید. این گزارش را برای افراد متخصص در زمینه تحقیقاتی خود تنظیم کنید.
اطلاعات موجود در این بخش بستگی به این دارد که تحقیق شما کیفی است یا کمی. ممکن است نیاز به زیربخش‌هایی تحت عنوان طراحی تحقیق، ابزار، روند جمع آوری و آنالیز داده‌ها و… باشد. در رابطه با کاری که انجام خواهید داد واقع گرا باشید.
اطلاعات مرتبط با حجم نمونه و جامعه هدف خود را نیز در این بخش بگنجانید.
برای نوشتن پروپوزال در صورتی که در حال انجام تحقیقات برای دانشگاه هستید، تحقیقات پیشین انجام گرفته شده در حوزه تخصصی خود در دانشگاه را برای معرفی بیشتر دانشگاه خود در تحقیق خود بگنجانید.
اطلاعات مرتبط به کارهای پیشین انجام شده در دانشگاه خود را جمع آوری کنید و در صورت ارتباط با تحقیق شما، آن را در منابع خود بگنجانید.
برای نحوه نوشتن پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری یک صفحه از پروپوزال خود را به معرفی تمام منابع استناد شده در تحقیقات اختصاص دهید.
این بخش باید شامل اطلاعات کتاب شناختی در رابطه یا عوامل اصلی تحقیق باشد.
این بخش جزو بخش‌های اختیاری است و ضرورتی به وجود آن نیست.
میزان مشارکت و مسئولیت هر کدام از عوامل در این بخش مشحص خواهد شد.
در بسیاری از انواع پروپوزال تهیه بخش ضمایم معمول است. در این بخش تمامی اسناد مورد نیاز برای درک بیشتر خوانندگان آورده خواهد شد. ضمایم گنجانده شده در پایان پروپوزال اغلب در داخل متن مرجع دهی میشوند و خواننده میتواند در صورت نیاز به آنها مراجعه کند.
برای نوشتن پروپوزال اگر دچار مشکل شدید می توانید به موسسه انجام پایان نامه پروژه دونی مراجعه کنید.
