یکی از سخت‌ترین کارهایی که یک نویسنده محتوای وب باید انجام بدهد، تعیین قیمت محتواست. اگر عدد بالایی بخواهید، ممکن است پروژه‌ها را از دست بدهید و اگر خیلی کم بخواهید، مصداق ضرب المثل «رفت به نان برسد، به جان رسید» خواهید بود! البته که این فقط مشکل نویسنده‌ها نیست و کارفرماها هم معمولا با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند. به دلیل بحث‌های همیشگی که بین متخصصان حوزه محتوا در رابطه با نحوه تعیین هزینه تولید محتوای متنی وجود داشته، تصمیم گرفتم تمام جوانب این موضوع را بررسی کنم.
به عنوان کسی که سالها تجربه کار به عنوان نویسنده و مدیر محتوا را داشته و در هر دو سمت ماجرا قرار گرفته، بهتر دیدم که نحوه قیمت گذاری محتوای متنی را هم از دیدگاه نویسنده‌ها و هم از دیدگاه کارفرما بررسی کنم. برای اینکه مقاله خیلی طولانی نشود، موضوع را به دو بخش تقسیم کردم. چیزهایی که در بخش اول این مقاله می‌خوانید:
در بخش دوم مقاله، نحوه قیمت گذاری از دیدگاه نویسنده و کارفرما بررسی می‌شود و دو راهکار عملی برای تعیین هزینه محتوا ارائه خواهد شد.
امروز که در حال نگارش این مطلب هستم (اردیبهشت 1401)، متوسط هزینه تولید محتوا در ایران حدودا کلمه‌ای 100 تومان است
قبل از اینکه وارد بحث عدد و قیمت بشویم، بهتر است که در مورد مدل‌های مختلف تعیین هزینه تولید محتوای متنی صحبت کنیم. به جز روش کلمه‌ای، از دو روش مرسوم دیگر هم برای پرداخت دستمزد متخصصان محتوا استفاده می‌شود؛ هزینه ساعتی تولید محتوا و هزینه پروژه‌ای تولید محتوا.
پرداخت هزینه تولید محتوا بر اساس کلمه، رایج ترین روش پرداخت دستمزد متخصصان محتوا در ایران است. در این روش، نویسنده و کارفرما از همان ابتدا روی یک عدد مشخص مثلا کلمه‌ای 100 تومان توافق می‌کنند و در نهایت، این عدد در تعداد کلمات یک مطلب ضرب خواهد شد. این عددِ توافقی بر اساس فاکتورهای مختلفی تعیین می‌شود که جلوتر به آنها می‌پردازم.
در روش ساعتی، نویسنده و کارفرما روی یک عدد مشخص مثلا 50 هزار تومان برای هر ساعت کار به توافق می‌رسند. در این روش هم فاکتورهایی مثل مدت زمان لازم برای تحقیق و جستجو، ایجاد ساختار، نگارش مقاله و... تاثیرگذارند. پرداخت هزینه ساعتی تولید محتوا به دلیل مشکلات و چالش‌هایی که دارد، چندان مورد توجه متخصصان و کارفرماها در ایران قرار نگرفته است.
در این روش، کارفرما یک پروژه محتوایی شامل تعداد مشخصی بلاگ پست، صفحه محصول و... را به نویسنده واگذار می‌کند. نویسنده بر اساس نوع و حجم مطلب و زمان مورد نیاز برای انجام پروژه، عددی را به کارفرما اعلام می‌کند. این شکل از کار هم در ایران خیلی رایج نیست.
تجربه نشان داده که حساب و کتاب کلمه‌ای در پرداخت هزینه تولید محتوا، روش کارآمدتری است. وقتی توافق روی کلمه انجام می‌شود، نویسنده می‌داند که برای چه چیزی پول دریافت می‌کند و در نتیجه با آسودگی خیال بیشتری کار می‌کند. از آنطرف، کارفرما هم می‌داند دقیقا برای چیزی که می‌گیرد پول می پردازد، نه بیشتر و نه کمتر. یک سفارش مشخص با هزینه مشخص.
وقتی یک نویسنده بتواند زمان مورد نیاز برای انجام یک محتوا را به خوبی تخمین بزند و به مرور سرعت خود را بالا ببرد، هزینه کلمه‌ای گزینه بهتری خواهد بود.
اما در روش ساعتی، قیمت گذاری بر اساس پیش فرض‌های ذهنی انجام می‌شود و همین موضوع می‌تواند شروع اختلاف بین طرفین باشد. ضمن اینکه بحث اعتماد بین دو طرف نیز وجود خواهد داشت. از طرف دیگر، ممکن است مسابقه‌ای شروع شود که در آن جنگ بر سر ساعات کمتر و قیمت ارزان‌تر باشد. در نتیجه، افراد خلاق در حوزه محتوا وقت خود را حراج می‌کنند و این موضوع باعث پایین آمدن کیفیت محتوا خواهد شد.
بنابراین، با توجه به شرایط فعلی بازار کار محتوا در ایران و مزایایی که روش پرداخت هزینه محتوا بر اساس کلمه دارد، توصیه من به نویسندگان و کارفرماها، استفاده از شیوه قیمت گذاری کلمه ای است. حداقل اینکه در شروع کار با این روش پیش برویم و بعد از چند ماه همکاری و ایجاد اعتماد و اثبات کیفیت انجام کار، به روش‌های دیگر مثل پرداخت ساعتی و پروژه‌ای فکر کنیم. در حال حاضر، تعرفه تولید محتوا در بزرگ‌ترین کارخانه‌های تولید محتوای دنیا مثل Textbroker هم به صورت کلمه‌ای تعیین می‌شود.
این سوالِ معروفِ محتوا کلمه ای چند فقط محدود به ایران نیست و در کشورهای دیگر هم همیشه بحث‌های زیادی در مورد هزینه تولید محتوای متنی وجود دارد. در ادامه، متوسط هزینه تولید محتوای متنی در ایران و چند تا از کشورهای دیگر دنیا را بررسی کرده‌ام (آمار و ارقام مربوط به اردیبهشت 1401):
ایران) کلمه‌ای بین 50 تا 150 تومان
آمریکا) کلمه‌ای بین 0.3 تا 0.9 دلار
بریتانیا) کلمه‌ای بین 0.3 تا 0.9 دلار
هند و فیلیپین) کلمه‌ای بین 0.1 تا 0.5 دلار برای نویسندگان با تجربه
در پلتفرم Upwork، نرخ‌های نویسندگان برتر می‌تواند از 15 دلار در ساعت تا 80 دلار متغیر باشد، اما بیشتر آنها در محدوده 30 تا 50 دلار قرار دارند. در انگلیس نرخ معمولی ساعتی برای یک کپی رایتر خوب حدود 40 تا 50 پوند است.
قیمت‌ها را می‌توان بر اساس تجربه و سابقه نویسندگان هم مشخص کرد. مثلا نرخ نویسندگان بر اساس کلمه، بین 20 سنت برای تازه‌کارها و 1 دلار برای نویسندگان با تجربه در نظر گرفته می‌شود. بر اساس آمار contentfly، تعرفه تولید محتوای متنی به طور متوسط می‌تواند از 0.02 دلار به ازای هر کلمه برای یک نویسنده تازه کار تا 1 دلار برای هر کلمه برای یک نویسنده در سطح جهانی متفاوت باشد.
در ایران یک نویسنده تازه کار ممکن است حتی با کلمه‌ای 30 تومن هم کار کند. از طرفی نویسندگان حرفه‌ای و شناخته شده‌ای هم هستند که تا کلمه‌ای 300 تومن دریافتی دارند.
تعرفه تولید محتوا می‌تواند به دلیل عوامل زیادی از جمله تخصص و تجربه نویسنده، جنس محتوا و شرایط بازار متفاوت باشد.
نکته کلیدی در قیمت گذاری محتوا، مدت زمانی است که صرف تولید آن می‌کنیم. پس قبل از فکر کردن به هر عددی برای تعیین هزینه تولید محتوا، حساب کنید که انجام این کار چقدر از شما زمان می‌گیرد
برای تعیین هزینه تولید محتوا بر اساس کلمه و ساعت باید به 7 عامل زیر توجه کنید:
1- جنس و هدف محتوا
اینکه محتوا با چه هدفی و با چه ویژگی‌هایی تولید می‌شود در قیمت آن اثر دارد. هزینه تولید محتوا برای بلاگ، صفحه لندینگ و صفحات محصول متفاوت است. این تفاوت از یک طرف به اهمیت صفحات مختلف سایت برمی‌گردد و از طرف دیگر به زحمت و زمان مورد نیاز برای نگارش انواع محتوا بستگی دارد.
معمولا تولید محتوای یک لندینگ پیج اختصاصی، زحمت بیشتری نسبت به یک بلاگ پست دارد و طبیعتا هزینه آن هم بیشتر خواهد بود. طبق آمار و اطلاعات سایت optinmonster، نگارش یک بلاگ پست 1000 کلمه‌ای به طور متوسط 3.5 ساعت طول می‌کشد. این در حالی است که نگارش یک صفحه لندینگ سئو شده بین 2 تا 6 ساعت زمان می‌برد.
این تفاوت حتی در بین محتواهای مختلف یک وبلاگ هم وجود دارد. مثلا اینکه تولید محتوای یک صفحه ستونی (Pillar Page) به مراتب سخت‌تر از سایر مقالات بلاگ است و زمان و هزینه بیشتری هم صرف آن می‌شود.
هزینه تولید محتوا برای صفحات دسته بندی و محصول، متغیرتر از صفحات دیگر است. این نوع صفحات از لحاظ طول محتوا و مدت زمان مورد نیاز برای تحقیق فرق دارند. اگر نویسنده تمام اطلاعات لازم را در اختیار داشته باشد، زمان و هزینه تولید محتوا کاهش خواهد یافت و ممکن است کار نویسنده برای هر صفحه بیشتر از 30 دقیقه طول نکشد. اما صفحات محصولی هم هستند که جزئیات زیادی دارند و نیازمند تحقیق بیشتر و حتی صحبت با سازنده محصول هستند. نگارش این نوع صفحات ممکن است بیش از 3 ساعت زمان ببرد.
2- نحوه گردآوری اطلاعات
نحوه گردآوری اطلاعات از دیگر فاکتورهای تعیین نرخ تولید محتوا است. مطالب مختلف را می‌توانیم از جهت نحوه گردآوری اطلاعات به 4 دسته کلی تقسیم کنیم:
1. تالیفی و تحلیلی
2. ترجمه‌ای
3. ترجمه‌ای- تالیفی
4. بازنویسی
به طور معمول، مطالبی که توسط نویسنده تالیف می‌شوند و کاملا منحصر به فرد هستند، ارزش بیشتری دارند. همچنین مطلبی که نویسنده آن دارای تخصص خاصی در یک حوزه مثل امور مالی است و تحلیل خودش را هم به مطلب اضافه می‌کند، ارزش افزوده بیشتری نسبت به مطالب دیگر دارد و دستمزد نویسنده در این نوع مطالب بالاتر خواهد بود.
مطالب ترجمه‌ای- تالیفی معمولا گردآوری مطالب از چندین منبع مختلف زبان اصلی است و هنر نویسنده، نحوه ترکیب کردن این مطالب با هم است. این مطالب به مراتب ارزش بیشتری نسبت به مطالبی دارند که به طور کامل از یک منبع خارجی ترجمه شده‌اند. در نهایت هم به محتوای بازنویسی شده می‌رسیم که بیشتر با هدف سئو و بهبود نگارش متن انجام می‌شود و معمولا پایین‌ترین تعرفه تولید محتوا را دارد.
3- عنوان مطلب
خیلی از سایت‌ها برای قیمت گذاری از موضوع کلی محتوا صحبت و انواع آن را به دو دسته عمومی و تخصصی تقسیم می‌کنند. در حالی که عنوان مطلب خیلی دقیق‌تر و شفاف‌تر می‌تواند حجم کار مورد نیاز یک مطلب را مشخص کند. مثلا شاید اینطور به نظر برسد که تولید محتوا برای موضوعات مربوط به یک حوزه مثل گردشگری به مراتب ساده‌تر از حوزه‌ای مثل ابزار آلات صنعتی است. اما همیشه هم اینطور نیست. به مثال زیر نگاه کنیم:
از بین این دو عنوان، قطعا عنوان دوم (فارغ از تعداد کلمات) به تحقیق گسترده‌تری نیاز دارد و زحمت گردآوری اطلاعات آن بیشتر از عنوان اول است. بنابراین، به جای تمرکز روی موضوع برای تعیین قیمت محتوا بهتر است به عناوین مطالب توجه کنیم.
4- میزان تخصصی بودن محتوا
هر محتوایی که تولید می‌شود تخصصی است، اما بعضی از محتواها تخصصی‌تر هستند. مثلا اگر موضوع محتوا در رابطه با تحلیل و تفسیر بازارهای مالی از جمله بورس، ارز دیجیتال و... است، نیاز به نویسنده‌ای داریم که مفاهیم بازارهای مالی را کاملا درک کند و از عهده تحلیل اطلاعات برآید. این نویسنده ممکن است فارغ التحصیل رشته‌های مالی باشد یا معامله گر این بازارها و یا حتی کسی که در این حوزه آموزش می‌دهد و به آن علاقه دارد. طبیعتا در چنین موضوعاتی که تخصصی‌تر هستند باید هزینه بیشتری هم به نویسنده متخصص پرداخت شود.
5- سئوی محتوا
زیاد می‌شنویم که نویسنده و کارفرما از عبارت محتوای سئو شده استفاده می‌کنند. معمولا هم منظورشان کپی نبودن محتوا و استفاده از یک سری کلمات کلیدی در متن است. اما کپی نبودن و استفاده از کلمات کلیدی در طول متن جزو اصول اولیه یک محتوای استاندارد است و نباید آن را به عنوان یک آپشن که باعث بالا رفتن هزینه محتوا می‌شود، در نظر بگیریم.
موارد مربوط به سئو آنجایی تبدیل به یک ارزش در قیمت گذاری محتوا می‌شود که از اصول اولیه فراتر برود. مثلا اینکه نویسنده کلمات کلیدی مرتبط و هم معنی با کلمه کلیدی اصلی را خودش پیدا و در متن استفاده کند. لینک سازی داخلی و خارجی یکی دیگر از موارد سئوی محتواست که می‌تواند روی قیمت آن تاثیرگذار باشد. پس اگر کارفرما انتظاری بیشتر از اصول اولیه سئو دارد، باید هزینه بیشتری را هم در قبال آن پرداخت کند.
6- تخصص و سابقه متخصص محتوا
تخصص، سابقه و تجربه یک کارشناس محتوا تاثیر زیادی روی تعیین دستمزد او دارد. بررسی رزومه نویسنده و مهم‌تر از آن نمونه کارهایی که قبلا انجام داده می‌تواند معیار خوبی برای توافق روی هزینه تولید محتوا باشد. به خصوص اگر نویسنده‌ای را پیدا کنیم که در حوزه کسب و کار ما تجربه داشته باشد و سریع‌تر بتواند ایده‌های‌مان را پیاده کند.
7- کیفیت محتوا
مهم ترین عامل در تعیین قیمت تولید محتوای متنی، کیفیت محتواست. بررسی کیفیت محتواهای تولید شده توسط نویسنده می‌تواند کمک زیادی به قیمت گذاری محتوا کند. حتی به عنوان یک کارفرما می‌توانیم با تعدادی نویسنده مشتاق به همکاری شروع به کار کنیم و از هر کدام یک مطلب تستی بگیریم و بعد از بررسی کیفیت کارشان روی قیمت صحبت کنیم.
وقتی از کیفیت محتوا صحبت می‌کنم منظورم این موارد است:
به جز این موارد، فاکتورهای دیگری مثل قرار دادن تصویر در محتوا، آپلود کردن مطلب، زبان نگارش (فارسی، انگلیسی و...)، محدودیت زمانی تولید محتوا و غیره روی تعیین نرخ تولید محتوا تاثیر می‌گذارند. معمولا برای نویسندگان تازه کار، یک دوره آزمون و خطا طول می‌کشد تا قیمت مناسب را پیدا کنند.
در یک نگاه
خب تا اینجا مدل های تعیین هزینه تولید محتوا را بررسی کردم و گفتم که چرا روش کلمه‌ای در ایران بهتر از سایر روش‌هاست. همینطور در مورد متوسط هزینه تولید محتوا در ایران و خارج صحبت شد و 7 عامل تاثیرگذار برای تعیین تعرفه تولید محتوای متنی را هم بررسی کردیم. برای اینکه مقاله بیش از این طولانی نشود، در بخش دوم مقاله تولید محتوا کلمه ای چند به نحوه تعیین هزینه تولید محتوا از نگاه نویسنده‌ها و کارفرماها می‌پردازم و در نهایت دو راهکار عملی هم برای بهبود شیوه ارزش گذاری محتوا ارائه خواهم داد.
ممنون که تا اینجا همراهم بودین و در قسمت بعدی این مقاله منتظرتون هستم.
ادامه دارد...
منابع مربوط به هزینه تولید محتوا در کشورهای دیگر:
https://tjcreative.co.uk/freelance-remote-copywriter-rates/
https://gzipwtf.com/how-much-do-freelance-writers-charge-uk/
https://www.upreports.com/blog/how-much-content-creation-cost-2020/
