در اینکه هیچ چیز جای کتاب کاغذی رو نمیگیره، هیچ شکی نیست. این که با کتاب یک گوشهی دنج پیدا کنی و با خودت خلوت کنی و وقتت رو با خوندن کتابِ مورد علاقهات صرف کنی، به نظر من یکی از بهترین لذتهای دنیاست. حالا این کتاب، میتونه یک کتاب تخصصی توی حوزهی کاری خودت باشه که با خوندنش، چیزهای تازه هم یاد بگیری و به معلوماتت اضافه کنی.
ولی ما در حال حاضر داریم در عصر ارتباطات اون هم از نوعِ دیجیتالش زندگی میکنیم. مشغلههای روزانه، ساعات کاری زیاد، زیاد بودن فاصلهی محل کار تا منزل و اتلاف وقت در ترافیک، و هزار تا عامل دیگه باعث میشه که ما به اندازهی گذشته (یعنی تا همین 10 الی 15 سال پیش) وقتِ کافی برای لم دادن روی مبل و لذت بردن از مطالعهی کتاب موردِ علاقهمون نداشته باشیم. خب چه میشه کرد. دنیا در حال تغییره و ما هم برای اینکه از قافله عقب نمونیم مجبوریم خودمون رو با شرایط و محدودیتهای زمان خودمون، وفق بدیم.
یکی از راههائی که میشه در این همهمه و شلوغی، همچنان برای یادگیری و لذت بردن از مطالب کتابهای مورد علاقهمون وقت بذاریم، گوش کردن به فایل صوتی کتابهاست.
علاقمندانی که به هر دلیلی امکان خوندن کتابهای مورد علاقهشون رو ندارن میتونن از این روش برای کتابخونی استفاده کنن. مزیتِ برتر این روش اینه که میشه با استفاده از اون، زمانهایی رو که به طور عادی از دست رفته به حساب میان رو به بهترین زمان برای مطالعه تبدیل کرد. مثل موقع رفت و آمد روزانه از منزل به محل کار و برعکس، موقع ورزش صبحگاهی، موقع دوچرخهسواری، هنگام انجام کارهای داخل منزل مثل اتوکشی و ... یا حتی قبل از خوابیدن.
افرادی که در طول روز وقت زیادی رو در مسیر بین محل کار و زندگی خودشون صرف میکنن میتونن با گوش دادن به مطالب کتابها، از وقت خودشون به صورت مفید، استفاده کنن. گوش دادن به کتاب، به این افراد کمک میکنه تا استرس و مشغلههای فکری روزانهشون رو برای مدتی فراموش کنن و زمان براشون سریعتر، سپری بشه. با کتاب صوتی برخلاف کتاب کاغدی، مردم میتونن موقع انجام کارهای دیگه هم به یادگیری بپردازن. کارهایی که نیاز به فکر و تمرکز زیادی ندارن، همزمان با گوش دادن به کتاب صوتی و یادگیری امکانپذیر هستن.
این روش مطالعه برای کتابهای داستانی و رمان مشکلی رو بوجود نمیاره و معمولاً میشه در حال انجام یک کار دیگه از شنیدن فایل اون کتابها لذت برد. مشکل از اونجائی شروع میشه که بخوای از فایل صوتیِ کتابهای تخصصیِ حوزهی کاری خودت استفاده کنی. گوش کردن به فایل صوتی این کتابها یه تفاوتهائی داره: (البته منظورم کتابهای تخصصی هست که تبدیل اونا به فایل صوتی، امکانپذیر باشه و توش فرمول و عکس و جدول نداشته باشه، مثل کتابهای حوزه مدیریت و کسبوکار).
اول از همه، این کتابها معمولاً حجم زیادی دارن و به همین خاطر یا اصلاً بصورت صوتی تولید نشدن و یا اینقدر طولانی و خستهکننده هستن که با چند ساعت وقت گذاشتن در چند نوبت هم شما نمیتونین کل کتاب رو بشنوین.
دوم اینکه چون این کتابها به قصد یادگیری مطالعه میشن و قراره به معلومات ما اضافه کنن، به همین دلیل نحوهی تولید اونها هم خیلی مهمه، که مثلاً با چه لحنی خونده بشه که شنونده بیشترین یادگیری رو از مطالب داشته باشه؟ یا مثلاً موسیقی پسزمینه داشته باشه یا نه؟ و مسائلی از این قبیل.
یکی از راهکارهائی که برای غلبه بر این مشکلات میشه مطرح کرد، خلاصه کردن کتاب و تهیهی فایل صوتی از خلاصهی نکات کلیدی و کاربردی این قبیل کتابهاست. اینطوری میشه در وقت و انرژی تا اندازهای صرفهجوئی کرد. همونطور که میدونین اگه بخوای یک کتاب تخصصی مثلاً همین کتابهای حوزهی کاری خودم یعنی بازاریابی و تبلیغات رو که معمولاً کمتر از 150 صفحه نیست خلاصه کنی، یک کار زمانبر و خسته کنندهاس. در نتیجه کسی که مسئول خلاصه کردن و استخراج مطالب مهم کتاب هست، خودش باید کارشناس اون حوزه باشه که بدونه چه مطالبی رو باید حذف کنه و چه مطالبی رو حذف نکنه. از طرفی بعد از اینکه متن خلاصهی کتاب آماده شد، تهیه فایل صوتی از اون متن هم کار خیلی وقتگیر و سختیه و بارها و بارها نیاز به ویرایش داره. از طرفی گویندهی این کتابها هم ترجیحاً نباید کسی باشه که متن رو مثل اخبار میخونه و با اصطلاحات و عبارات کلیدی کتابها کوچکترین آشنائی نداره. مخصوصاً در کتابهای حوزهی کسبو کار، لحن و صدای گوینده و درست تلفظ کردن کلمات و عبارات، در یادگیری شنونده، نقش کلیدی داره.
همهی این حرفها رو زدم که بگم تهیهی یک فایل صوتی از خلاصه نکات مهم و تأثیرگذار یک کتاب تخصصی که با وسواس تمام و با دقت تهیه شده و تمام نکات کلیدی مهم و کاربردی اون استخراج شده، اهمیت و ارزش بسیار بالائی داره و با فایل کتابهائی که به اسم کتاب صوتی توی بازار هست و گوینده، مطالب کتاب رو مثل اخبار روایت میکنه، خیلی فرق داره. اینجاست که تفاوت آدمهای باسواد و باتجربه با افراد کلاهبردار و اونهائی که فقط برای کسب سود به هر قیمتی مثلاً محتوا تولید میکنن، مشخص میشه. عدهای هستن که فکر میکنن اگه فقط یه گوینده خوشصدا داشته باشن که هیچ اطلاعاتی هم از متنی که میخواد بگه، نداشته باشه میتونن کتاب صوتی تولید کنن و به خلقالله بفروشن و نتیجه کار هم اصلاً براشون مهم نیست. ولی در مقابل، کارشناسانی هم هستن که با وسواس خیلی زیاد، کتابها رو خلاصه میکنن و نکات کلیدی و مهم کتاب رو تبدیل به صوت میکنن. مسلماً در این صورت، میزان یادگیری مخاطب هم خیلی بیشتر میشه.