بعد از حذف تلگرام طلایی و هاتگرام از گوگل‌پلی، برخی با ایجاد شانتاژ خبری، وانمود کردند که گوگل اقدام به حذف اپلیکیشنهای کسب‌وکارهای ایرانی کرده و علاوه بر تلگرام طلایی و هاتگرام، اپلیکیشنهای ایرانی دیگری هم حذف شده. در صورتی که در هیچ خبری اسمی از سایر اپلیکیشن‌ها برده نشد! در ادامه این جو خبری، اعلام شد برای استقلال کسب و کارهای ایرانی از سلطه گوگل، باید سیستم عامل موبایل ملی ساخته شود.
با پیش آمدن تحریم هوآوی توسط گوگل به تبعیت از قوانین جدید امریکا، دوباره فرصت مناسب برای این دوستان فراهم شد که "سیستم عامل ملی" را تیتر خبرگزاری‌ها کنند و لزوم داشتن سیستم عامل موبایل ملی را دوباره گوشزد کنند.
در مورد این موضوع با روزنامه ایران و وبنا گفتگویی داشتم و به برخی نکات قابل تامل این موضوع اشاره کردم:
قبل از هرچیز لازم به توضیح است که سیستم عامل اندروید یک سیستم عامل متن باز است و همه مردم دنیا (حتی هوآوی) همچنان می تواند برپایه این سیستم عامل گوشی موبایل تولید کند. محدودیت‌های جدید باعث می‌شود این تولید کننده موبایل فقط اجازه استفاده از اپلیکیشنهای گوگل را روی دستگاه‌های اندرویدی خود نداشته باشدو.... اما همچنان مثل همه دنیا می‌تواند از پروژه متن باز اندروید استفاده کند. قابل ذکر است همین الان هم ۲۵٪ موبایل‌های تولیدی در چین فاقد گوگل‌پلی هستند.
مگر ما قبلا برای استفاده از اندروید روی گوشی‌های (مثلا) ایرانی جی‌ال‌ایکس نیاز به دریافت اجازه رسمی از گوگل و امریکا داشتیم؟! که الان این موضوع به نگرانی تبدیل شده؟!
در این مورد، قبل از هرچیز باید به سرنوشت لینوکس ملی، ایمیل ملی، موتور جستجوی ملی و پیام‌رسان ملی رجوع کنیم..
دوستان خاطرشان هست سال‌ها پیش میلیاردها تومان از بودجه ملی تحت عنوان سیستم عامل ملی در شرکت‌ها حیف و میل شد. بعد که مشخص شد در این پروژه از سیستم عامل متن باز لینوکس استفاده می‌شود، نام آن به ترکیب احمقانه "لینوکس ملی" تغییر داده شد. که در انتها هیچ خروجی (تاکید می‌کنم هیچ خروجی) از این پروژه مشاهده نشد و حتی گزارشی از عملکرد شرکت‌های فعال روی این پروژه و بودجه‌های دریافتی آنان منتشر نشد.
پس از آن عده‌ای طرح ایمیل ملی را مطرح کردند. ایمیل‌هایی که نسخه تحت وب آن نسخه‌ای کپی شده از یکی از نرم‌افزارهای متن باز خارجی بود. تنها نکته ملی مشهود آن، استفاده از بودجه ملی برای این طرح غیر کارشناسی و غیر ضروری بود.
چندی بعد هم موتور جستجوی ملی و همین اواخر هم پیام‌رسان ملی و جدیدا هم که به همت دوستان "سیستم‌عامل موبایل ملی"!
تولید سیستم عامل در دنیا مبتنی بر یک دانش چند‌ده ساله‌ست. ما چطور در مدت خیلی کوتاه قرار است یک سیستم عامل ملی تولید کنیم؟ قطعا قرار نیست سیستم عامل تولید کنیم. بلکه قرار است سیستم عامل متن باز اندروید را تغییر دهیم.
ما دقیقا چه چیز یک سیستم عامل متن باز رو می‌خواهیم ملی کنیم؟
اینکه اندروید را تغییر دهیم و تقویم شمسی و نرم‌افزار اعلام اذان به آن اضافه کنیم و قابلیت‌های گوگل و چند قابلیت از آن حذف کنیم، به معنی اندروید سفارشی شده (کاستوم) است نه سیستم عامل ملی.
افراد و تیم‌های بزرگی هم در دنیا حتی بصورت رایگان اقدام به کاستومایز کردن اندروید می‌کنند.
اینکه ما اسم ملی را روی همچین طرح پیش‌پا افتاده‌ای می‌گذاریم قطعا به این دلیل است که در ایران کلمه "ملی" در فرآیند جذب بودجه، معجزه می‌کند.
سوال بعد اینکه مگر ما در ایران تولید کننده گوشی قوی داریم که سیستم عامل (مثلا ملی) ما را کاربردی کند و بین کاربران جا بیندازد؟
یا شاید انتظار داریم کاربری که گوشی سامسونگ خریده و مبلغی از پرداختش بابت سیستم‌عامل روی گوشی بوده را تشویق کنیم با سختی زیاد (که هرکسی دانش آن را ندارد) اندروید ملی شده را روی گوشی خود نصب کند؟
یا شاید هم قرار هست برای جا افتادن این سیستم عامل (مثلا) ملی، چندتا سازنده موبایل هم متولد کنیم؟!
متاسفانه تنها نکته "ملی" این طرح هم مثل طرح‌های گذشته، حیف و میل کردن بودجه "ملی" ست.
